آلودگی زیست محیطی رهش عناصر سنگین در خاک منطقه زاخور (مشگین شهر): تاکیدی بر نقش فرایندهای زمین شناسی

زون های دگرسانی گرمابی آرژیلیک، آرژیلیک فیلیک، آرژیلیک پیشرفتهو سیلیسی توام با کانی سازی سولفیدی مس، آهن، سرب، روی، کبالت،نیکل، طلا و نقره، مهمترین منابع آلوده کننده زمین زاد غیرمتمرکز درمنطقه زاخور هستند که هاله های پراکندگی وسیعی از فلزات به صورتناحیه ای ایجاد کرده اند. برای ارزیابی میزان آلودگی خاک زراعی رویزون های دگرسان شده به فلزات سنگین/سمی از نتایج آنالیز چندعنصری۲۰ نمونه خاک به روش ICP-MS استفاده شده است. تحلیل سه شاخصانباشت ژئوشیمیایی ) Igeo (، درجه آلودگی اصلاحشده ) mCd ( و شاخصریسک اکولوژیکی بالقوه ) RI ( نشان می دهند که خطر آلودگیزیست محیطی Pb در رده متوسط تا شدید و As در رده جدی )بسیارشدید( قرار دارند. رده آلودگی شدید سولفور حاکی از تیپ کانی سازیسولفید بالا ) HS ( در زون های دگرسانی گرمابی زاخور است. محاستاتتغییرات جرمی فلزات سنگین در دو زون آرژیلیکی و سیلیسی گویای آناست که عناصری چون Cr ، Ni ، As ، Pb و S غنی شدگی و عناصر Hg وCd تهی شدگی دارند. در زون آرژیلیک علاوه بر وجود همبستگی هایمثبت بین فلزات سنگین با یکدیگر، همبستگی معنی داری بتا Mn و Alنیز نشان می دهند که میتواند به واسطه عملکرد فرآیندهای جذبسطحی توسط اکسیدهای منگنز، آهن وکانی های رسی رخ داده باشد.