ارزیابی نور روز و خیرگی در کلاس های درس با استفاده از شاخص های پویا مطالعه موردی: دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی

بهره­گیری مناسب از نور روز با توجه به مصرف انرژی، عملکرد، و یادگیری دانش­آموزان و مدرسین در ساختمان­های آموزشی مسئله­ای قابل تامل است. بی­توجهی به طراحی دقیق پنجره، سایبان، و متعلقات آن منجر به بروز خیرگی یا افزایش بار سرمایش ساختمان به دلیل ورود تابش مستقیم خورشید یا کاهش نور روز مناسب خواهد شد. با توجه به ثابت بودن نقاط نشستن در فضای کلاس، استفاده از آنالیز­های دقیق برای بررسی شرایط دریافت نور روز و خیرگی اهمیت مضاعفی خواهد یافت. در این مقاله، با در نظرگیری دو هدف دریافت نور روز مناسب و عدم خیرگی، شرایط نور روز و خیرگی فضاها و تاثیر طراحی سایبان بر شرایط آسایش بصری با استفاده از اندازه­گیری میدانی و شبیه­سازی در کلاس­های درس دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی بررسی گردیده است. در بررسی ویژگی­های دریافت نور و خیرگی فضا­ها از معیار­های ارزیابی ایستا و پویا بهره گرفته شده است. هدف از این مقاله مقایسه شرایط آسایش بصری در کلاس­های مختلف و مقایسه شاخص­های مختلف و انتخاب شاخص مناسب برای ارزیابی کلاس­ها است. همچنین شاخص­های انتخابی برای ارزیابی عملکرد سایبان­های ثابت و متحرک استفاده شده است. بر اساس نتایج شاخص­های UDI­۳۰۰-۳۰۰۰[۵۰%] برای بررسی دریافت نور روز مناسب و SVD به منظور بررسی احتمال خیرگی در فرایند طراحی و ارزیابی فضا­ها مناسب­تر از سایر شاخص­ها هستند. همچنین نتایج به­دست­آمده نشان می­دهند که کلاس با جهت­گیری شمال شرقی بهترین شرایط آسایش بصری را دارد. همچنین در کلاس­های جنوبی طراحی سایبان متحرک برای فراهم کردن نور روز مناسب و جلوگیری از خیرگی الزامی است. این درحالی است که استفاده از سایبان­های ثابت برای کاهش خیرگی به دلیل کاهش شدید نور ورودی به فضا قابل توجیه نیست.