برنامه ریزی شهری و شهرهایی که در فهرست میراث جهانی قرار دارند

مقاله حاضر بخش نهم از کتاب "رهنمودهای مدیریتی برای اماکن میراث فرهنگی جهانی" است که توسط برنارد، ام. فیلدن و یوکایو کیلتو نگارش یافته است. این اثر توسط "مرکز بین المللی مطالعه نگهداری و مرمت گنجینه های فرهنگی" (ICCROM) در سال ۱۹۹۳ میلادی در رم به چاپ رسیده است. این مرکز که توسط کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۱۹۵۹ در نهمین اجلاس آن پایه گذاری شده و دبیرخانه آن در رم واقع است، وظیفه ی جمع آوری، مطالعه و پخش اسناد در مورد حراست و مرمت گنجینه های فرهنگی، هماهنگ کردن، برانگیختن و یا آغاز نمودن تحقیقاتی در این زمینه، در اختیار گذاردن راهنمایی ها و توصیه های لازم در موارد عمومی و یا تکنسین های ضروری جهت ارتقاء استاندارد عملیات مرمت را بر عهده دارد.تلاش عمده کتاب موصوف به اداره امور مطلوب "اماکن میراث فرهنگی جهانی" معطوف است. این کتاب ماحصل همکاری حدود ده سال از متخصصان حفاظتی و مدیران میراث جهانی کشورهای مختلف جهان است که نتایج حاصله به عنوان یک نظام نسبتا جامع برای حفظ میراث جهانی عرضه شده است. لازم به ذکر است که تا ژانویه ۱۹۹۳ میلادی ۳۷۸ گنجینه در ۸۶ کشور جهان جزء "اماکن فرهنگی" و ۱۵ فقره جزء "اماکن مختلط طبیعی و فرهنگی" قرار دارند. در کشور ما اماکن زیر در سال ۱۹۷۹ میلادی جزء فهرست "اماکن میراث فرهنگی جهانی" به ثبت رسیده است:۱-      چغازنبیل۲-      تخت جمشید۳-      میدان امام اصفهانترجمه بخش نهم از کتاب فوق الذکر با این هدف انجام شده است که اغلب توصیه های این کتاب در زمینه ی حفاظت، مرمت و احیای مراکز تاریخی شهرها و بافت های باارزش فرهنگی، می تواند بعضا با اندک اصلاحاتی و یا عینا در مورد بافت های ارزشمند شهرهای ایران نیز مورد استفاده قرار گیرد، به خصوص اینک که قصد بر آن است:اولا- محور تاریخی و فرهنگی شهر اصفهان و هم چنین بخش هایی از بافت تاریخی شهر یزد جزء فهرست میراث جهانی به ثبت رسانیده شود؛ثانیا- به استناد مصوبه ۲۸/۹/۶۹ شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، شهرهای فرهنگی- تاریخی اصلی کشور تعیین شده اند و اینک قصد بر آنست که فعالیت های زیر در این شهرها تمرکز یابد:-         مراکز اشاعه هنرهای ملی؛-         هنرکده ها و آموزشگاهها و مدارس عالی هنری؛-         کانون ها و انجمن های ادبی، فرهنگی و هنری؛-         انجمن های روابط فرهنگی؛-         موسسات تحقیقاتی ادبی، هنری و فرهنگستان ها؛-         کانون های فیلم؛-         ناشرین کتب و مطبوعات؛-         کتابخانه ها و موزه ها (خاص)؛-         مراکز تولید و تهیه و پخش و دوبلاژ فیلم؛-         نمایشگاههای مصنوعات و هنرهای دستی و کارگاه های هنری؛-         محل برگزاری کنفرانس ها و سمینار ها و جشنواره های ملی و بین المللی.بدیهی است، استفاده از تجارب حاصله و رهنمودهای این بخش از کتاب که به صورت چکیده مطرح شده اند، می تواند به نحو مطلوبی راهگشای مدیران میراث فرهنگی کشور، دستگاههای اجرایی دست اندرکار و مهندسین مشاور تهیه کننده طرح قرار گیرد. ضمن آن که مطالب بخش حاضر برای دانشجویان رشته معماری و شهرسازی و هم چنین برنامه ریزی شهری دارای نکات آموزنده است.