بررسی و تحلیل اپیکوریسم در شعر انوری

جستار حاضر برآنست که به بررسی و تحلیل اپیکوریسم در شعر انوری ببپردازد. اپیکوریسم که از نام فیلسوفی یونانی به نام اپیکور برگرفته شده، اسم مکتبی است که بر اساس لذت­گرایی شکل گرفته است. لذت مورد نظر اپیکور، عبارت بود از فقدان الم. مهم­ترین مبانی اندیشه­ی اپیکور عبارتند از؛ گزینش معقولانه­ی لذات، دوام و بقای لذات، ترجیح لذات روحی بر لذات جسمی، ارضای امیال طبیعی و ضروری، رسیدن به آرامش روانی، اغتنام فرصت، قابل تغییر بودن تقدیر و قناعت. دراین پژوهش نگارنده در پی پاسخ دادن به این پرسش است که آیا می توان مطابق مولفه های مکتب اپیکور، انوری را اپیکوریست دانست؛ چرا که آن گونه که از سروده های وی برمی آید، انوری جزء آن دسته از شاعرانی است که زندگی شاد و لذت­آوری داشته است و اندیشه­های اخلاقی او در ظاهر بی­شباهت به آراء اپیکور نیست. به منظور پاسخ دادن به پرسش پژوهش، دیوان انوری با توجه به مولفه های مکتب مورد بحث به شیوه ی استقرای تام و داده های پ‍ژوهش با استفاده از شیوه توصیفی تحلیلی  مورد بررسی قرار گرفت. حاصل تحقیق بیانگر آنست که اندیشه­های اخلاقی انوری؛ در شاخصه­هایی مثل دم غنیمت شمردن، بهره­مندی از ابزار و شیوه­های حصول لذت، تغییرپذیربودن سرنوشت، قناعت و تحمل رنج­ها برای رسیدن به لذت پایدار با فلسفه­ی اپیکور منطبق است.