مقایسه ویژگی های شکل بدن جمعیت های سس ماهی کورا (Barbus lacerta, Heckel ۱۸۳۴) در سه حوضه خزر، دجله و ارومیه با استفاده از روش ریخت سنجی هندسی

مطالعه تفاوت های ریختی جمعیت های مختلف یک گونه می تواند به درک فرآیند تکامل درحال وقوع آن ها کمک نماید. این تحقیق با هدف مقایسه ویژگی های ریختی جمعیت های سس ماهی کورا (Barbus lacerta, Heckel ۱۸۳۴) در سه حوضه خزر، دجله و ارومیه با استفاده از روش ریخت سنجی هندسی لندمارک - پایه به اجرا درآمد. برای این منظور تعداد ۱۶۰ قطعه سس ماهی کورا از سه حوضه مورد مطالعه نمونه برداری شدند. پس از استخراج داده های شکل در روش ریخت سنجی هندسی، داده های لندمارک حاصل بعد از آنالیز پروکراست (روی هم گذاری)، توسط تحلیل های آماری چند متغیره PCA و CVA با ارزش p حاصل ازPermutation test و آنالیز خوشه ای مورد تحلیل قرار گرفتند. الگوهای تغییر شکل هر جمعیت نسبت به شکل میانگین کل جمعیت ها در شبکه تغییر شکل مصورسازی گردید. نتایج نشان داد از نظر شکل بدن تفاوت معنی داری بین جمعیت های مورد مطالعه وجود دارد (۰/۰۰۰۱>P). براساس الگوی جابجایی نقاط لندمارک و مقایسه الگوی شکل بدن هر جمعیت با شکل میانگین جمعیت ها، اعضای جمعیت رودخانه طالقان دارای سری با عمق کم تر و درازتر، بدنی کم عمق تر بودند. نمونه های جمعیت توتکابن نیز دارای سر کوتاه، بدنی کمی عمیق تر، باله مخرجی خلفی تر بودند. اعضای جمعیت رودخانه کلورز نیز دارای سری پهن تر و درازتر، بدنی اندکی مرتفع بودند. نمونه های رودخانه حمیل دارای سری دراز و عمیق، بدنی عمیق و ساقه دمی کوتاه و کم عمق بودند. نمونه های رودخانه زرینه رود دارای سری کوچک و کم عمق، باله پشتی قدامی تر بودند. براساس نتایج تحلیل خوشه ای جمعیت های رودخانه توتکابن، کلورز، طالقان (مربوط به حوضه خزر) در یک شاخه قرار گرفتند و جمعیت رودخانه حمیل (مربوط به حوضه دجله) کاملا در یک گروه مجزا قرار گرفت.