کاربرد مدل تصمیم گیری چندمعیاره در رتبه بندی کیفی رودخانه ها در زمان رهاسازی بچه ماهی سفید Ruitilus Frissi kutum (مطالعه موردی سواحل ایرانی دریای خزر)

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 256

فایل این مقاله در 10 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_AEJO-7-2_014

تاریخ نمایه سازی: 23 آبان 1400

چکیده مقاله:

باتوجهبهاهمیتیکهمنابع آبسطحیازنظرتولید موادغذاییموردنیازجامعه،دارند، باید مدیریت آگاهانه ای را بر رودخانه ها درراستایتوسعهپایداراعمالنمود، تا علاوهبرحفاظت منابعآبی،محیطی مناسبجهتزیستانواعآبزیانرا نیز فراهم نمود. اکثر رودخانه های سواحل ایرانی دریای خزر در گذشته، مکان تکثیر طبیعی ماهی سفید بوده، ولی در حال حاضر به دلایل مختلف، فقط برخی از این رودخانه ها از محل های اصلی مهاجرت بهاره ماهیان در سواحل ایرانی دریای خزر می باشند. بنابراین این تحقیق با هدف بررسی تغییرات کمی برخی از فاکتور مهم فیزیکوشیمیایی از قبیل کلر، سدیم، کلسیم، پتاسیم، اسیدیته، هدایت الکتریکی، سولفات، منیزیم و کل املاح محلول، در طی دوره زمانی ده ساله از سال ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۱در مصب رودخانه های مهم حاشیه جنوبی دریای خزر و شناسایی مناسب ترین رودخانه جهت رهاسازی بچه ماهیان سفید صورت پذیرفت. در این راستا مهم ترین فاکتورهای محیطی موثر بر رهاسازی بچه ماهیان با استفاده از روش دلفی و تعیین درجه ارجحیت فاکتورها با استفاده از روش AHP صورت پذیرفت. سپس رودخانه ها با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره مورد ارزیابی قرار گرفتند، به طوری که در گروه جبرانی مدل های تصمیم گیری چندصفتی، از زیرگروه نمره گذاری و امتیازدهی، روش مجموع ساده وزنی مورد استفاده قرار گرفت و جهت رسیدن به یک اجماع کلی از روش میانگین رتبه ها استفاده گردید. نتایج بررسی نشان داد که به طورکلی مصب رودخانه ها از نظر فاکتورهای فیزیکوشیمیایی در معرض تغییرات زیادی قرار دارند. هم چنین نتایج نشان داد که در بین روخانه های مورد بررسی، رودخانه گرگانرود، تجن و سفید رود آلوده ترین و رودخانه چشمه کیله، خاله سرا و خشکرود بهترین رودخانه جهت رهاسازی بچه ماهان سفید در حاشیه جنوبی دریای خزر شناخته شدند. 

نویسندگان

سامره باقری

گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: ۱۵۷۳۹-۴۹۱۳۸

رسول قربانی

گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: ۱۵۷۳۹-۴۹۱۳۸

حسن فضلی

پژوهشکده اکولوژی دریای خزر، ساری، صندوق پستی:۹۶۱

عبدالرسول سلمان ماهینی

گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: ۱۵۷۳۹-۴۹۱۳۸

سید عباس حسینی

گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: ۱۵۷۳۹-۴۹۱۳۸