تحلیل نقش توانمندسازی ساکنان در بهسازی کالبدی- محیطی سکونتگاه های غیررسمی نمونه موردی: محدوده شرق کال عیدگاه شهر سبزوار

سال انتشار: 1391
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 226

فایل این مقاله در 33 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GEOP-16-41_005

تاریخ نمایه سازی: 23 آبان 1400

چکیده مقاله:

سکونتگاه­های غیررسمی یکی از مهم­ترین چالش­های شهری امروز ایران محسوب می­شود؛ به طوری که نه تنها در شهرهای بزرگ بلکه در شهرهای میانی و کوچکنیز چنین پدیده­ای وجود دارد. شهر سبزوار از جمله شهرهای میانی است که با مساله اجتماعات غیررسمی و خودساخته روبروست؛ به طوری که نزدیک به ۳۰ هزار نفر از جمعیت آن (نزدیک به یک هشتم) در سکونتگاه­های غیررسمی که دور تا دور شهر را فرا گرفته است زندگی می­کنند. در این میان محدوده شرق کال عیدگاه بزرگ­ترین کانون اسکان غیررسمی این شهر هم از نظر جمعیت و هم وسعت محسوب می­شود، که نیازمند برخوردی جامع و چند بعدی است. با درک این موضوع، تحقیق حاضر به دنبال پاسخ به این سوال اساسی است که آیا با توانمندسازی اجتماعات محلی شرق کال عیدگاه به عنوان مهم­ترین هسته اسکان غیررسمی این شهر­­ بهسازی کالبدی­­فضایی این محدوده امکان­پذیر است یا خیر؟ روش تحقیق مقاله، توصیفی تحلیلی می­باشد. شیوه گردآوری داده­ها ترکیبی از روش کتابخانه­ای، اسنادی و میدانی بوده و ابزار گردآوری داده­ها پرسشنامه است. روش نمونه­گیری، تصادفی ساده و حجم نمونه ۱۵۰ خانوار است که از طریق همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی به تحلیل آن اقدام شده است. در این تحقیق هر کدام از حوضه­های توانمندسازی اقتصادی، اجتماعی و نهادی به عنوان متغیرهای مستقل با مولفه­های معنی­داری، خودتعیینی، شایستگی، تاثیر و اعتماد و متغیر تمایل به مشارکت در بهسازی کالبدی نیز به عنوان متغیر وابسته مورد توجه قرار گرفته است. نتایج یافته­ها نشان می­دهد که بین سطح توانمندی ساکنان و میزان تمایل آن­ها برای مشارکت در بهسازی کالبدی محیطی رابطه معناداری وجود دارد. ضریب تعیین برای توانمندی­های اجتماعی ۴ درصد، اقتصادی ۹/۲ درصد  و نهادی ۴/۴ درصد به دست آمد. اما تاثیر هریک از ابعاد توانمندی به یک اندازه نیست بلکه در درجه­ اول توانمندسازی نهادی، سپس توانمندسازی اجتماعی و در درجه­ بعدی توانمندسازی اقتصادی می­تواند در افزایش مشارکت ساکنان در برنامه­های بهسازی کالبدی محیطی موثر باشد.  

کلیدواژه ها:

نویسندگان

هاشم داداش پور

دانشگاه تربیت مدرس تهران

سعید حسین آبادی

جغرافیا و برنامه ریزی دانشگاه تربیت مدرس تهران

مهدی پورطاهری

جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تربیت مدرس تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ۱ احمدیان، م. (۱۳۸۲)، «حاشیه نشینی: ریشه­ها و راه­حل­ها»، نشریه ...
  • ۲ اسکندری، ز. (۱۳۸۲)، «صندوق­های تامین مالی خرد، نهادی برای ...
  • ۳ اکبرپورسراسکانرود، م. (۱۳۸۷)، «ارزیابی مشارکتی بهسازی و نوسازی بافت ...
  • ۴ ایراندوست، ک. (۱۳۸۸)، «سکونتگاه­های غیررسمی و اسطوره حاشیه­نشینی»، شرکت ...
  • ۵ بلاغی، اینانلو، ر. (۱۳۸۴)، «امکان ­سنجی کاربرد استراتژی­های توانمندسازی، ...
  • ۶ بهادری، ج. (۱۳۸۶)، «دسته­بندی عملکردی سیاست­های اجرایی توانمندسازی ...
  • ۷ پیران، پ. (۱۳۶۶)، «شهرنشینی شتابان و ناهمگون مسکن نابهنجار ...
  • ۸ پیران، پ. (۱۳۸۷)، «از اسکان غیررسمی تا اسکان­نایابی، ...
  • ۹ چمبرز، ر . ( ۱۳۷۶)، «توسعه روستایی؛ اولویت ...
  • ۱۰ حسن­زاده، م. (۱۳۸۳)، «بررسی تاثیر فرهنگ سازمانی بر توانمندسازی ...
  • ۱۱ داداش­پور، ه.؛ علیزاده، ب. (۱۳۸۹)، «امنیت تصرف زمین و ...
  • ۱۲ داداش­پور، ه؛ علیزاده، ب. و رفیعیان، م. (۱۳۸۹) «رابطه ...
  • ۱۳ داداش­پور، ه.؛ و علیزاده، ب. (۱۳۸۹)، «اسکان غیررسمی و ...
  • ۱۴ دهقان، ن. و فهیمی­زاده، ح. (۱۳۸۸)، «تشکیل نهاد اجتماعی ...
  • ۱۵ ربانی، ر. و افشارکهن، ج. (۱۳۸۱)، «حاشیه­نشینی، مشارکت و ...
  • رفیعیان، م. و سیف الدینی، ف. (۱۳۸۴)، «راهبردهای ساماندهی اسکان­های ...
  • ۱۷ رفیعیان ، م. (۱۳۸۲)،« پروژه توانمندسازی سکونت­گاه­های غیررسمی شهر ...
  • ۱۸ افتخاری، ع.؛ پورطاهری، مهدی و حیدری، ساربان (۱۳۸۸)، «نقش ...
  • ۱۹ رهنما، م. و توانگر، م. (۱۳۸۷)، «بررسی تطبیقی حاشیه­نشینی ...
  • ۲۰ زنگنه، ی. (۱۳۸۱)، «تحلیلی بر عوامل موثر بر توسعه ...
  • ۲۱ زیاری، ک. (۱۳۸۵)، «اصول و روش­های برنامه­ریزی منطقه­ای»، انتشارات ...
  • ۲۲ زیاری، ک، نوذری، آ. (۱۳۸۸)، «ساماندهی و توانمندسازی اسکان ...
  • ۲۳ ساربان حیدری (۱۳۸۸)،«نقش توانمندسازی کارکنان جهاد کشاورزی و کشاورزان ...
  • ۲۴ شرکت عمران و بهسازی شهری (۱۳۸۱)، «همایش­های تخصصی»، فصلنامه ...
  • ۲۵ شهیدی، ا. (۱۳۸۶)، «توانمندسازی اجتماعات محلی اسکان غیررسمی: گامی ...
  • ۲۶ صرافی، م. (۱۳۸۱)، «از حاشیه­نشینی تا متن­نشینی»، نشریه هفت ...
  • ۲۷ صرافی، م. (۱۳۸۲)، «بازنگری ویژگی­های اسکان خود انگیخته در ...
  • ۲۸ صرافی، م. (۱۳۸۷)، «ساماندهی سکونتگاه­های غیررسمی کشور در پرتو ...
  • ۲۹ صرامی، ح. (۱۳۸۳)،«مباحثی پیرامون فقر ، فقرزدایی و توانمندسازی ...
  • ۳۰ عبدالهی، ب. و حیدری، س. (۱۳۸۸)، «عوامل موثر بر ...
  • ۳۱ عبدی، ب، سلطانی، ع. و امجدی، ج. ( ۱۳۸۸)، ...
  • ۳۲ قلی­پور، آ. رحیمیان، ا. و میرزمانی، ا. (۱۳۸۷)، «نقش ...
  • ۳۳ گفتی، م. (۱۳۸۸)،« مطالعه تطبیقی توسعه بافت توسعه بافت ...
  • ۳۴ گیلبرت، آ. و ژوزف، گ. (۱۳۷۵)، «شهرها، فقر و ...
  • ۳۵ مرکز آمار ایران (۱۳۸۵)، «سرشماری عمومی نفوس و مسکن ...
  • ۳۶ مهندسان مشاور هفت­شهر آریا (۱۳۸۹)، «ساماندهی سکونت­گاه­های غیررسمی و ...
  • ۳۷ مهندسین مشاور باوند (۱۳۸۳)، «طرح ساماندهی تپه­مراد آب کرج، ...
  • ۳۸ مهندسین مشاور پرداراز (۱۳۸۸)، «طرح توسعه و عمران (جامع) ...
  • ۳۹ مهندسین مشاور طرح و معماری (۱۳۸۶)، «طرح توانمندسازی سکونت­گاه­های ...
  • ۴۰ نجاتی هریس، ح. (۱۳۸۵)، «بهبود کیفیت زیست در اسکان­های ...
  • هادیزاده بزاز، م. (۱۳۸۲) «حاشیه­نشینی و راهکارهای ساماندهی آن درجهان»، ...
  • Abott, John (۲۰۰۲), “Analysis of Informal Settlement Upgrading and Critique ...
  • Arimah, Ben C. (۲۰۱۰), “The Face of Urban Poverty, Explaining ...
  • Bego, Enkela (۲۰۰۳), “Assessing Feasibility Study of informal Settlements Upgrading: ...
  • Emer, Dick )۲۰۰۸(, “What Are Enabling Housing Strategies?” A Paper ...
  • Mukhija, Vinit (۲۰۰۱), “Enabling Slum Redevelopment in Mumbai: Policy Paradox ...
  • Pugh, C. (۲۰۰۱), “The Theory and Practice of Housing Sector ...
  • Sietchiping, Remy (۲۰۰۵), “Prospective Slum Policies: Conceptualization and Implementation of ...
  • Un-Habitat, (۲۰۰۶), “State of the Word Cities”, London ...
  • نمایش کامل مراجع