ارزیابی اثرات تغییر آب و هوا بر عملکرد محصول گندم ایران

به منظور مطالعه تغییرپذیری میزان عملکرد گندم  آبی و دیم با توجه به تغییرپارامترهای اقلیمی از جمله دما و بارش، سی ایستگاه انتخاب شد. هدف اصلی پژوهش بررسی اثرات تغییر اقلیم بر عملکرد محصول گندم در ایران می باشد پارامترهای اقلیمی و همچنین داده­های میزان عملکرد گندم برای ۲۵ سال دوره آماری از سال ۱۹۸۲ تا ۲۰۰۶ به ترتیب از سایت سازمان هواشناسی و وزارت جهاد کشاورزی اخذ گردید و آزمون run test برای تصادفی بودن داده­ها در نرم افزار spssانجام شد و سپس آزمون بازسازی نیز در مورد داده­های ناقص و مفقوده انجام گرفت. در هر ایستگاه میزان ضریب همبستگی در سطح ۰.۰۱ و ۰.۰۵ بین عملکرد گندم و پارامترهای اقلیمی محاسبه شد و در نهایت مدل رگرسیونی بصورت رگرسیون گام به گام برای ایستگاهها به منظور شناسایی پارامترهای اقلیمی موثر در برآورد میزان عملکرد گندم انجام گرفت. در  گندم آبی همه ایستگاهها  به جز ایستگاه گرگان دارای مدل رگرسیونی بوده  در گندم دیم ایستگاههای ارومیه ، تهران ، ساری ، یاسوج ، سمنان، خرم آباد  فاقد مدل رگرسیونی بوده اند و مدل منطقه­ای نیز برای کشور محاسبه شد و با مدل­های ایستگاهی در نرم افزار ARG GIS مورد مقایسه قرار گرفت که میزان عملکرد گندم آبی در کل نتایج مدل رگرسیونی نشان داد که درگندم آبی قسمت شرقی، مرکزی، شمال شرقی وقسمتی از جنوب غرب کشور با کاهش ۳۵-۲۰درصد عملکرد مواجه خواهند بود ، در بحث گندم دیم همه ایستگاههای واقع در شمالغرب ۳۷-۳۰ درصد ، قسمتی از جنوب غرب و جنوب کشوربا۳۵-۲۸ درصد روند کاهش عملکرد مواجه خواهند بود و نیمه جنوب شرق و شمال شرق ۴۷-۴۲ درصد با افزایش عملکرد مواجه خواهند بود. در گندم آبی بیشترین عملکرد پیش بینی شده برای ایستگاه اصفهان و در گندم دیم بیشترین مقدار عملکرد پیش بینی شده برای ایستگاه زاهدان خواهد بود. بطور کلی کاهش عملکرد گندم در مناطق شمال غربی و جنوب غربی نسبت به نواحی غربی بیشتر خواهد بود.