بررسی و تحلیل ماهیت کاربردی معماری صخره ای تپه رصدخانه مراغه

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 352

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JISUT-8-1_005

تاریخ نمایه سازی: 24 آبان 1400

چکیده مقاله:

یکی از شاخصه­ های اصلی آثار صخره­ای شهرستان مراغه مجموعه معماری صخره­­ای دامنه­ غربی تپه رصدخانه است که با وجود ثبت در فهرست آثار ملی تا به امروز پژوهش جامع و کاملی درباره ماهیت کاربری آن صورت نگرفته است. این ساختار صخره­ای در انتهای خیابان پاسداران (دارایی سابق) و در زیر بافت تاریخی تپه رصدخانه واقع شده است. این مجموعه ارزشمند شامل تعدادی فضای دست کند بوده که با پوشش­ جناغی و طاقی­شکل در بستر سنگ­های آهکی ایجاد شده است. موضوع گاهنگاری و تبیین کاربری این اثر مهم ­ترین پرسش مطرح­شده درباره ساختار صخره­ای تپه رصدخانه، همانند سایر آثار صخره­ای ایران است. این مقاله، ضمن توصیف ساختار و شکل معماری مجموعه صخره­ای تپه رصدخانه، به دنبال تعیین کاربری و گاهنگاری نسبی آن است. با استناد به داده­ های باستان­ شناختی به ­­دست­ آمده و مقایسه نسبی با سایر معماری­­ های صخره­ای و پیشینه­ این معماری در شهرستان مراغه، این مجموعه در دوره اسلامی ایجاد شده است. این مجموعه کاربری آیینی برای مسیحیان و بودایی­ ها داشته و در دوره اصلاحات مذهبی غازان­خان تغییرات و الحاقاتی در آن افزوده شده و با این وجود تا دوره قاجاریه به عنوان صومعه مسیحیان آشوری مورد استفاده بوده است.

نویسندگان

سعید ستارنژاد

دانشجوی دکتری باستان شناسی دانشگاه محقق اردبیلی

حبیب شهبازی شیران

استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه محقق اردبیلی

اسماعیل معروفی اقدم

دانشجوی دکتری باستان شناسی دانشگاه محقق اردبیلی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آزاد، میترا (۱۳۸۴). نیایشگاه­های صخره­ای در ایران، ماه هنر، صص ...
  • اشپولر، برتولد (۱۳۶۸). تاریخ مغول در ایران، ترجمه محمود میرآفتاب، ...
  • اعتضادالسلطنه، علیقلی میرزا، رصدخانه مراغه، بی­تا، نسخه خطی مجلس شوری ...
  • بیانی، شیرین (۱۳۷۱). دین و دولت در ایران عهد مغول، ...
  • خواندمیر، غیاث الدین بن همام­الدین الحسینی المدعوبه (۱۳۸۰). تاریخحبیب­السیرفیاخبارافرادبشر، با ...
  • رازانی، مهدی، سید محمد امین امامی و علیرضا باغبان (۱۳۹۵). ...
  • رشیدالدین فضل الله (۱۳۷۳). جامع التواریخ، به کوشش بهمن کریمی، ...
  • رشیداوو، پی نن (۱۳۶۸). سقوط بغداد و حکمروایی مغولان در ...
  • رهبر گنجه، توریج (۱۳۷۶). از هنر دیواره­ای تا معماری صخره­ای، ...
  • زهبری، زهره، فاطمه علیزاده و کوروش علمداری (۱۳۹۳). معرفی آثار ...
  • ستارنژاد، سعید (۱۳۹۵). مطالعه و بررسی معماری دستکند مراغه، پایان­نامه ...
  • شکاری­نیری، جواد (۱۳۷۲). معماری صخره­ای در آذربایجان و زنجان، مجله ...
  • شکاری­نیری، جواد (۱۳۸۵). کنکاش در بقایای رصدخانه مراغه، مجله تاریخ ...
  • شهبازی، هدایت و فرناز منتظر (۱۳۷۱). معماری صخره­ای بافتی ارگانیک ...
  • عبدالله ابن فضل الله (۱۳۸۳). تاریخ وصاف، تحریر عبدالمحمد آیتی، ...
  • قزوینی، زکریا بن محمد (۱۳۷۳). آثار العباد اخبار البلاد، ترجمه ...
  • کارنگ، عبدالعلی (۱۳۵۰). آثار تاریخی مراغه، تهران، انتشارات آموزش و ...
  • کامبخش فرد، سیف الله (۱۳۷۳). آثار تاریخی ایران، تهران، انتشارات ...
  • محمدی­فر، یعقوب؛ همتی ازندریانی اسماعیل (۱۳۹۵). مطالعه و بررسی معماری ...
  • میرفتاح، علی اصغر (۱۳۶۴). پرونده ثبتی رصدخانه مراغه، تبریز، آرشیو ...
  • ورجاوند، پرویز (۱۳۸۴). کاوش رصدخانه مراغه و نگاهی به پیشینه ...
  • همایون، غلامعلی (۱۳۵۴). فلسفه معماری صخره­ای و تمرکز در روستای ...
  • Azad، A, ۲۰۱۱, Three Rock-Cut Cave Sites in Iran and ...
  • Ball, W, ۱۹۷۶, Two aspects of Iranian Buddhism, Bulletin of ...
  • Blunt, W, ۲۰۰۶, Persian Spring, Publisher Barrie, the University of ...
  • Bowman J, & Arthur Thompson, J, ۱۹۶۸, The Monastery-church of ...
  • Byron, Robert, ۱۹۳۷, The Road to Oxiana, London ...
  • Campbell, Elizabeth, ۲۰۰۷, Yesterdeys children Growing up Assyrian in Persia ...
  • Cevlik, N, ۲۰۰۳, New rock-cut tombs at Etenna and the ...
  • Daryaee, T, ۲۰۱۱. The Oxford Handbook of Iranian History. Oxford ...
  • Davies, N & Erkki J, ۲۰۰۸, Dictionary of Architecture and ...
  • Drouville, G.,۱۸۲۵. Voyage en Perse, fait en ۱۸۱۲. ET ۱۸۱۳, ...
  • Fernini, I, ۲۰۰۹, Astronomy at service of the Islamic society, ...
  • Godard, Andre (۱۹۳۴). Les Monuments de Maragha, Publications de la ...
  • Johnston, A, ۱۸۵۳, Dictionary geography of the world, Publisher Longman ...
  • Ker, P., & Robert, S, ۱۸۲۲, Travils in Georgia Persi ...
  • Kinneir, J. M., ۲۰۰۴. The Great Game: Pt. ۱. A ...
  • Kleiss, W. ۱۹۶۹, Berich Uber zwei Erkundungsfahrten in Nordwest – ...
  • Morgan, D, ۲۰۱۵, Medieval Persia, Publisher Routledge ...
  • Nisar, K, ۲۰۱۴, Architecture of the Rock –Cut Temples of ...
  • Ousterhout, Robert G, ۲۰۰۵, A Byzantine Settlement in Cappadocia, Publisher ...
  • Perkins, R, J, ۱۸۴۳, Residence or Eight Years in Persia, ...
  • Rapp, G, ۲۰۰۹, Archaeomineralogy (Natural Science in Archaeology), Springer Science ...
  • Schippmann, K, ۱۹۷۱, Die iranischen Feuerheiligtümer, Publisher Walter de Gruyter ...
  • Upham Rameses, E, ۱۸۲۴. Rameses; an Egyptian tale, with historical ...
  • Wilson, S.G. ۱۸۹۶, Persian Life and Customs. New York ...
  • نمایش کامل مراجع