زیورآلات زنان ترکمن

وجود نقش برجسته ها آثار به جا مانده از گذشته گویای آن است که انسانها همواره در طول تاریخ خود را با زیور هایی می آراستند و استفاده از زیور در انحصار نژاد، قوم یا طبقه خاصی نبوده است بلکه همه آنها از هر طبقه ای یا نژادی که بوده اند از پادشاهان و بزرگان گرفته تا طبقات پایین جامعه، از هر چیزی که می پنداشتند مناسب خودآرایی است.به مرور زمان استفاده از زیور به صورت نیتی اجتماعی درآمده و زیور ها موقعیت اجتماعی استفاده کننده را مشخص می کردند. از میان اقوام مختلف ترکمنها جزء مردمانی بودند که در عین سادگی، کاربرد وسیعی از تزیینات را در فرهنگ خود نشان داده اند. در نزد این اقوام استفاده از زیورآلات سه جنبه مذهبی، تزیینی و اقتصادی داشته است. آنچه هنر زیور سازی ترکمن ها را از هنرهای مشابه آن متمایز میکند، اشکال و نقوش بکار رفته روی این زیورآلات است که برخی الهام گرفته از طبیعت و پیرامون ترکمنها است و به صورت ساده و خلاصه شده به کار گرفته شده است.آنها روی لباس کودکانشان زیور هایی به شکل تیر و کمان و شمشیر نصب می کردند تا بدین طریق روحیه شادی و جنگجوی در میان فرزندانشان تقویت گردد. استفاده از زیوری به شکل شاخ قوچ که در نزد ترکمن ها نشانه قدرت است، اغلب به صورت ساده روی بدنه این زیورها تکرار شده است. از موارد استفاده از اسلیمی های تخت روی بیشتر این زیورها،میتوان به شکل های بسیار ساده ای ازماهی،پرنده،زنگوله ،انار،پروانه ، آدمک ،هلال،ستاره و اشکال گنبدی اشاره کرد.اهمیت استفاده از زیور نزد ترکمنها علاوه بر جنبه تزیینی و خودآرایی، بیشتر کاربرد مذهبی داشته و همچنین به دلیل جنبه ی اقتصادی آن به سبب ارزش مادی طلا و نقره بوده است اساسا ساخت زیورهای ترکمن را نقره تشکیل می دهد، به این علت که معتقدند استفاده از نقره سبب فروتنی می شود و هم اینکه ارزان تر و آسان تر از طلا به دست می آید. یکی دیگر از خصوصیات بارز این زیورآلات، تولید صدا در هنگام حرکت است که بیانگر جنبه سنتی و فرهنگی این زیورآلات از جمله دفع هرگونه شرارت و شیطان و ارواح خبیث است.