بررسی فقه الحدیثی احادیث حاوی کلمه «معجزه»

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 529

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MFHJ-8-1_005

تاریخ نمایه سازی: 2 آذر 1400

چکیده مقاله:

فهم معنای کلام و مقصود اصلی سخنان معصومین (ع) توسط دانش فقه الحدیث صورت می پذیرد. یکی از مباحثی که نظرات گوناگونی در مورد آن وجود دارد، احادیثی است که در آن ها کلمه ی «معجزه» به کار رفته است. این احادیث خواننده را به این نتیجه می رساند که کلمه «معجزه» در عصر معصومین (ع) رایج بوده است این درحالی است که در تمامی کتاب های نوشته شده تا قرن چهارم کلمه معجزه وجود ندارد. هدف از انجام این پژوهش آن است که آیا معصومین (ع) این کلمه را به کار برده اند یا توسط راویان، ناسخان و ... وارد احادیث شده است. در پایان پس از بررسی های به عمل آمده با روش توصیفی - تحلیلی این نتیجه حاصل گردید که این کلمه در کتاب های حدیثی قرن چهارم به بعد وجود دارد که برخی از این احادیث، جعلی و متفرد هستند و برخی دیگر نیز دچار عارضه ادراج، زیادت و نقل به معنا شده اند. با مطالعه کتاب های لغت می بینیم که این کلمه از قرن چهارم به بعد وارد این کتاب ها شده است و با بهره گیری از دانش صرف به این نتیجه می رسیم که وجود آن در برخی از احادیث معتبر گویای کلمه ی «معجزه» است. برای فهم مقصود گوینده نیز با استفاده از انواع قرینه های مقامی و مقالی می توان نتیجه گرفت که کلمه ی «معجزه» نمی تواند در کلام معصومین (ع) به کار رفته باشد. با بررسی سندی این روایات متوجه می شویم که شیخ صدوق (ره) در همه آن ها وجود دارد لذا بنظر می رسد ایشان (ره) اولین نفری هستند که کلمه معجزه را وارد احادیث نموده است.

نویسندگان

فاطمه دست رنج

استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اراک

علیرضا طبیبی

دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اراک.

محمد دهقانی

دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه اراک.

علی احمد ناصح

استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • آقاجمال خوانساری، محمد بن حسین، شرح آقا جمال خوانساری بر ...
  • ابن درید، محمد بن حسن، جمهره اللغه، بیروت، دارالعلم للملایین، ...
  • ابن سیده، علی بن اسماعیل، المحکم و المحیط الاعظم، بیروت، ...
  • ابن شاذان قمی، الروضه فی فضائل امیر المومنین علی بن ...
  • __________، الفضائل، قم، رضی، ۱۳۶۳ش ...
  • ابن شهرآشوب مازندرانی، محمد، مناقبآلابی طالب (ع)، قم، علامه، ۱۳۷۹ق ...
  • ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغه، قم، مکتبه الاعلام الاسلامی، ...
  • ازهری، محمدبن احمد، تهذیب اللغه، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ...
  • استادی، رضا، رساله اخری حول التفسیر المنسوب الی الامام العسکری ...
  • اسماعیل بن عباد، المحیط فی اللغه، بیروت، عالم الکتب، ۱۴۱۴ق ...
  • ایجی، قاضی عضد الدین، المواقف، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۶ق ...
  • ایزدی، مهدی، روش شناسی نقد متن حدیث (با رویکرد تطبیق ...
  • باقلانی، قاضی ابوبکر محمد بن الطیب، البیان، بیروت، مکتبه الشرقیه، ...
  • بحرانی، سیدهاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، بعثت، ...
  • تشکری جهرمی، مریم؛ اکبریان، رضا، «تبیین فلسفی معجزه از دیدگاه ...
  • تفتازانی، سعدالدین، شرح المقاصد، قم، رضی، ۱۴۰۹ق ...
  • تمیمی آمدی، عبدالواهب بن محمد، تصنیف غرر الحکم و درر ...
  • جصاص، احمد بن علی رازی، احکام القرآن، بیروت، دار احیاء ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح؛ تاج اللغه و صحاح العربیه، ...
  • حسن بن علی (ع)، تفسیر منسوب به امام عسکری (ع)، ...
  • حر عاملی، محمد، اثبات الهداه بالنصوص و المعجزات، بیروت، اعلمی، ...
  • حمیری، عبدالله بن جعفر، قرب الاسناد، قم، موسسه آل البیت، ...
  • خصیبی، حسین بن حمدان، هدایه الکبری، بیروت، البلاغ، ۱۴۱۹ق ...
  • دهقانی، فرزاد؛ شهریاری نسب، سروش؛ جعفرزاده کوچکی، علی رضا، «بازاندیشی ...
  • دهقانی، محمد؛ دسترنج، فاطمه؛ طبیبی، علیرضا، «بررسی حوزه ی معنایی ...
  • رحمتی محمدکاظم ، «تفسیر امام حسن عسکری (ع)، دانشنامه جهان ...
  • سلیمانی، داوود، فقه الحدیث و نقدالحدیث (روش شناسی نقد و ...
  • سیدی، سیدحسین، سیر تاریخی اعجاز قرآن، قم، پژوهشگاه علوم و ...
  • سیوطی، جلال الدین، الاتقان فی علوم القرآن، ترجمه: سیدمحمود طیب ...
  • شهیدثانی، زین الدین بن علی، الرعایه لحال الدرایه و البدایه ...
  • شیبانی، اسحاق بن مرار، الجیم، قاهره، الهیئه العامه لشئون المطابع ...
  • صدر، سیدحسن، نهایه الدرایه (شرح الوجیزه شیخ بهائی)، بی جا، ...
  • صدری، سیدمحمد، بنیاد استدلال در حقوق اسلامی (اصول فقه۱)، تهران، ...
  • صدوق، محمدبن علی، الخصال، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۶۲ش ...
  • ___________، الامالی، تهران، کتابچی، ۱۳۷۶ش ...
  • ___________، علل الشرائع، قم، کتاب فروشی داوری، ۱۳۸۵ش ...
  • ___________، عیون اخبار الرضا (ع)، محقق: مهدی لاجوردی، تهران، جهان، ...
  • صفری فروشانی، نعمت الله، «حسین بن حمدان خصیبی و کتاب ...
  • طبرسی، احمدبن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، محقق: محمدباقر خرسان، ...
  • طبری آملی صغیر، محمد بن جریر، دلائل الامامه، قم، بعثت، ...
  • طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، بیروت، دار الکتب العلمیه، ...
  • طحاوی، ابوجعفر احمد بن محمد، شرح مشکل الآثار، بیروت، دارالنشر، ...
  • طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار ...
  • عتر، نورالدین، علوم قرآن الکریم، دمشق، مطبعه الصباح، ۱۴۱۶ق ...
  • غیور، محمدعلی؛ وزیر، حکیم، «بازخوانی اعجاز قرآن کریم از منظر ...
  • فخار بن معد، ایمان ابی طالب، محقق: محمد بحرالعلوم، قم، ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، تحقیق: مهدی مخزومی و ابراهیم ...
  • قاسم بن سلام، ابوعبید، الغریب المصنف، ترجمه و تحقیق: بیت ...
  • قاسمی، جمال الدین، قواعدالتحدیث من فنون مصطلح الحدیث، بیروت، دارالکتب ...
  • قائدان، اصغر؛ محمدحسینی، کامران؛ جمشیدی، محمدصادق، «متون و روایات دلایل ...
  • قدوری حمد، غانم، محاضرات فی علوم قرآن، عمان، دار عمان، ...
  • قطب الدین راوندی، سعید بن عبدالله، خرائج و جرائح، قم، ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق.ماتریدی، ابو ...
  • مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه فی علم الدرایه، قم، موسسه آل ...
  • مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق ...
  • محمدی، محمدعلی، اعجاز قرآن با گرایش شبهه پژوهی، قم، پژوهشگاه ...
  • محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۴ش ...
  • مسعودی، عبدالهادی، روش فهم حدیث، تهران، سمت، ۱۳۹۶ش ...
  • معارف، مجید؛ ناظمی، ربابه، «تبارشناسی روایات تفسیر العسکری و تاثیر ...
  • معلمی،محمدعلی، اصول علم الرجال بین النظریه و تطبیق (تقریرات درس ...
  • مفید، محمدبن محمد، النکت الاعتقادیه، قم، الموتمر العالمی لالفیه الشیخ ...
  • مودب، سیدرضا، اعجاز القرآن در نظر اهل بیت عصمت (ع) ...
  • نجاشی، احمدبن علی، رجال نجاشی، قم، اسلامی، ۱۴۱۶ق ...
  • نفیسی، شادی، «تفسیر منسوب به امام عسکری (ع) در بررسی ...
  • _______، درایه الحدیث (بازپژوهی مصطلحات حدیثی در نگاه فریقین)، تهران، ...
  • نمایش کامل مراجع