مبانی فقهی لزوم صیانت از آثار تاریخی

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 272

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHRU-9-2_010

تاریخ نمایه سازی: 7 آذر 1400

چکیده مقاله:

هر اثر و میراث تاریخی در روزگاری پدیده ای بوده که تاکنون ماندگار شده است. براین اساس مکاتبه ها، تعهدنامه ها، لوح ها، مجسمه ها، نقش ها، نشانه ها، بناها و مانند این را می توان تاریخ عینی یا ماندگار، در برابر تاریخ علمی، نامید. تاریخ عینی و ماندگار پل های ارتباط دیروز و امروزند. این گفتار با روش توصیفی و تاریخی و بر پایه اسناد و منابع کتابخانه ای، به دنبال مطالعه درباره مبانی دینی و اسلامی صیانت از تاریخ عینی، یعنی آثار و ابنیه تاریخی، است. مضمون آیات و روایات و اخبار آن است که دیانت اسلام به هر دو مفهوم تاریخ علمی و تاریخ عینی اهتمام بسیاری داشته است. مبانی ده گانه مهم و موثر فقهی در لزوم  و ضرورت صیانت از  میراث تاریخی عبارت اند از: سنت کتابت و روایت، جایگاه گردشگری و سیر علمی در اسلام، سیره سلف صالح در صیانت از آثار تاریخی برجای مانده از پادشاهان، لازمه امر به تاسی بر سنت اولیاء، آثار اجتماعی و تاریخی سنت زیارت و تبرک، مواجهه عملی فقها با تصاویر و پیکرهای برجامانده از ماقبل اسلام، اقتضای عملی سنت وقف و نیز شان ذاتی مسجد و معبد در اسلام مبانی. به نظر می رسد بر همین اساس بود که پیامبر(ص) و اصحاب برگزیده ایشان و فقهای گذشته، به جز بت ها، به تخریب و انهدام هیچ اثر تاریخی دستور ندادند؛ حتی سکه های منقوش ایرانی و رومی ده ها سال نقد رایج مکه، مدینه، عراق، مصر و شام بود؛ بنابراین اگر ضرورت حفظ، انتقال، ازدیاد و بهره مندی از آثار نیاکان را تفسیری پذیرفتنی از مفهوم پیشرفت بدانیم، این گفتار درصدد نشان دادن پیوند مبانی و سنت های اسلامی با مفهوم توسعه و پیشرفت نیز هست. 

نویسندگان

حسین عزیزی

استادیار دانشگاه اصفهان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • الف. کتاب های فارسی. باستانی، امیر، (۱۳۸۷)، «مطالعه تطبیقی نهاد ...
  • پاشا، احمدتیمور پاشا، (۲۰۱۲)، کتاب الاثار النبویه، قاهره: موسسه هنداوی ...
  • پوپ، آرتور آپم و فیلیس اکرمن، (۱۳۸۷)، سیری در هنر ...
  • تبریزی، جواد، (۱۴۱۶ق)، ارشاد الطالب الی التعلیق علی المکاسب، چ۳، ...
  • خمینی، روح الله، (۱۳۷۰ش)، صحیفه نور، تدوین سازمان مدارک انقلاب ...
  • ری شهری، محمد، (۱۳۸۷)، فرهنگ مسجد، قم: دارالحدیث ...
  • سازمان اوقاف و امور خیریه و بانک توسعه اسلامی، (۱۳۸۷)، ...
  • سبحانی، جعفر، (۱۳۶۷)، منشور جاوید، ج۶، قم: دارالقران الکریم ...
  • صدرایی خویی، علی، (۱۳۸۷)، «وقف کتاب و کتابخانه در تمدن ...
  • طباطبایی، سیدجمال تراب و منصوره وثیق، (۱۳۷۳)، سکه های اسلامی ...
  • طباطبایی، سیدجمال تراب و منصوره وثیق، (۱۴۲۳ق)، الغایهالقصوی، ترجمه شیخ ...
  • عزیزی، حسین، (۱۳۹۱)، نقد و بررسی منابع تاریخی فتوح در ...
  • فخر رازی، ابوعبدالله محمدبن عمر، (۱۴۲۰)، مفاتیح الغیب، ج۱۷، بیروت: ...
  • کاشف الغطاء، جعفر، (۱۳۸۶)، منهج السداد لمن اراد الرشاد، ترجمه ...
  • کریمی زنجانی اصل، محمد، (۱۳۸۵)، دارالعلم های شیعی، تهران: اطلاعات ...
  • مالکی، القاضی عیاض بن موسی بن عیاض، (۱۳۸۹ق/۱۹۷۰م)، الماع الی ...
  • مجلسی، محمدباقر، (۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م)، بحارالانوار، ج۷۶، بیروت: دارالوفاء ...
  • محمدرضا، (۱۳۸۰)، نگاهی به گنجینه موزه ملی ایران، تهران: سازمان ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، (۱۴۲۶ق)، انوار الفقاهه (کتاب التجاره)، قم: مدرسه ...
  • ، (۱۳۷۴ش)، تفسیر نمونه، ج۳، ۵، ۸، تهران: دارالکتب السلامیه ...
  • ، و همکاران، (۱۴۲۷ق)، دائرهالمعارف فقه مقارن، قم: مدرسه الامام ...
  • نلسون، کریستیا، (۱۳۹۲)، هنر قرائت قرآن، ترجمه و تحقیق دکتر ...
  • النویری، شهاب الدین احمدبن عبدالوهاب، (۱۴۲۳ق)، نهایهالارب فی فنون الادب، ...
  • ب. کتاب های عربی. ابن الاثیر، عزالدین ابوالحسن علی بن ...
  • ابن الجزری، شمس الدین ابوالخیرمحمدبن محمد، (۲۰۰۶م/۱۴۲۷ق)، غایهالنهایه فی طبقات ...
  • ابن الجوزی، ابوالفرج عبدالرحمن بن علی بن علی، (۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م)، المنتظم ...
  • ابن حزم، ابومحمدعلی بن احمد، (۱۴۲۲ق)، المحلی، ج۹، بیروت: دارالفکر ...
  • ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد، (۱۴۰۸ق/۱۹۸۸م)، دیوان المبتدا و الخبر ...
  • ابن سعد، محمدبن سعدبن منیع الهاشمی، (۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م)، الطبقات الکبری، تحقیق ...
  • ابن الطقطقی، محمدبن علی بن طباطبا، (۱۴۱۸ق/۱۹۹۷م)، الفخری فی الاداب ...
  • ابن العربی، محی الدین، (۲۰۰۱ق)، محاضره الابرار ومسامره الاخیار، ج۲، ...
  • ابوحامدبن مرزوق، (۱۳۹۶ق/۱۹۶۷م)، التوسل بالنبی وجهله الوهابیین، ترکیا: مکتبه ایشیق ...
  • الاحمدی میانجی، علی، (۱۴۲۲ق)، التبرک، تهران: مشعر ...
  • الاندلسی، ابوحیان، (۱۴۲۲)، البحر المحیط، تحقیق الشیخ عادل احمد عبدالموجود، ...
  • الجصاص، احمدبن علی اللرازی، (۱۴۱۵ق)، احکام القران، ج۳، بیروت: دارالکتب ...
  • الحلی، ابوالقاسم جعفربن حسن، (۱۴۰۵ق)، الجامع للشرایع، قم: موسسه سیدالشهداءالعلمیه ...
  • الحموی، شهاب الدین ابوعبدالله، (۱۹۹۵)، معجم البلدان، ج۱و۴، ط الثانیه، ...
  • الخزاعی، علی‎بن‎محمد، (۱۴۱۹ق)، تخریج الدلالات السمعیه، بیروت: دارالغرب ...
  • الخطیب بغدادی، احمدبن علی، (۱۴۲۶ق)، تقییدالعلم، بیروت: صیدا، المکتبه العصریه ...
  • الدرویش، احمدبن عبدالرزاق، (۱۴۰۹ق)، فتاوی اللجنه الدائمه للبحوث العلمیه والافتاء، ...
  • الذهبی، ابوعبدالله محمدبن احمد، (بی تا)، میزان الاعتدال، تحقیق علی ...
  • الرازی، ابوحاتم، (۱۳۷۲)، الجرح و التعدیل، ج۱، حیدرآباد دکن: مطبعه ...
  • الزینی دحلان، احمد، (۱۳۸۵ق)، الدرر السنیه فی الرد علی الوهابیه، ...
  • السبگی، تقی الدین، (۱۴۱۹ق)، شفاء السقام فی زیاره خیر الانام، ...
  • السمعانی مروزی، ابوسعید عبدالکریم بن محمد، (۱۴۰۹ق/۱۹۸۹)، ادب الاملاء و ...
  • السمهودی، علی بن عبدالله، (۱۳۷۶)، خلاصه، وفاء الوفاء باخبار دار ...
  • السیدرضی، ابوالحسن محمد، (۱۳۸۷)، نهج البلاغه، تحقیق الصبحی صالح، بیروت: ...
  • الشامی صالحی، محمدبن یوسف، (۱۴۱۴ق/۱۹۹۳م)، سبل الهدی و الرشاد فی ...
  • الصدوق ، محمدبن علی بن الحسین، (۱۴۱۳ق)، من لایحضره الفقیه، ...
  • الطبرسی، فضل بن حسن، (۱۳۷۲)، مجمع البیان، ج۱، تهران: ناصرخسرو ...
  • الطبری، محمدبن جریرین رستم، (۱۹۷۶ق)، اخبارالامم و الملوک، بیروت: دارالمعرفه ...
  • الطوسی، محمدبن حسن، (۱۳۸۷ق)، المبسوط فی فقه الامامیه، ج۱و۳، تهران: ...
  • ، (۱۳۹۰ق)، الاستبصار، ج۴، تهران: دارالکتب الاسلامیه ...
  • ، (بی تا)، التبیان فی تفسیر القرآن، مصحح احمد عاملی ...
  • ، (۱۴۰۷ق)، الخلاف، تصحیح محمدباقر بهبودی، ج۳، بی جا: المکتبه ...
  • آل غازی، ملاحویش عبدالقادر، (۱۳۸۲ق)، بیان المعانی، ج۳، دمشق: مطبعه ...
  • الفارسی، ابوعلی، (۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م)، الحجه للقراء السبعه، ج۲، بیروت: ۱۴دارالمامون ...
  • الفاسی المکی، تقی الدین، (۱۳۸۶)، شفاءالغرام باخبارالبلدالحرام، مترجم محمد مقدس، ...
  • القرطبی، محمدبن احمد انصاری، (۱۴۰۵ق)، الجامع لاحکام القرآن، ج۱۴، بیروت: ...
  • الکردی، محمدطاهربن عبدالقدر، (۱۳۹۱/۲۰۱۲م)، تبرک الصحابه باثار رسول الله صله ...
  • المطیعی، محمدبخیت، (۱۴۲۴ق/۲۰۰۳م)، تطهیرالفواد من دنس الاعتقاد، استانبول: مکتبهالحقیقه ...
  • المقریزی، تقی الدین احمدبن علی، (بی تا)، شذورالعقود فی ذکرالنقود، ...
  • النجفی، محمدحسن، (۱۴۰۴ق)، جواهرالکلام، ج۲۲، بیروت: داراحیاءالتراث العربی ...
  • النووی، ابوزکریا محیی الدین بن شرف، (بی تا)، المجموع نووی، ...
  • النویری شهاب الدین احمدبن عبدالوهاب، (۱۴۲۳ق)، نهایهالارب فی فنون الادب، ...
  • الیزدی، سیدمحمدکاظم، (۱۴۰۹ق)، العروهالوثقی فیما تعم به البلوی، بیروت: موسسه ...
  • الیعقوبی، احمدبن ابی یعقوب بن جعفربن وهب واضح الکاتب العباسی، ...
  • ج. مقاله. الهامی، رضا، (۱۳۸۱)، «بررسی حکم فقهی مجسمه سازی»، ...
  • بابایی، رضا، (۱۳۹۰)، «وقف میراث جاویدان، مقاله وقف از چشم ...
  • تفرشی، عیسی و اصغر محمودی، (زمستان۱۳۸۳)، «تجزیه و تحلیل تراست ...
  • حیدری، حسین و خدیجه کاردوست، (بهار۱۳۹۲)، «مبانی، عوامل و گستره ...
  • صادق زاده علی، اعظم نجفقلی، (۱۳۹۱)، « نگاهی به وقف ...
  • عبداللطیف مشهور، نعمت، (۱۳۸۹)، «بررسی موسسات وقفی در برخی از ...
  • گائینی، محمد رضا(۱۳۹۱) «پیشینه و کارکرد وقف در اسلام و ...
  • ملک افضلی، محسن و حامد درون پرور، (۱۳۹۲)، «جایگاه و ...
  • وافی، عبدالمجید، (۱۳۸۷)، «موقف الاسلام من الفنون»، مجله الوعی الاسلامی، ...
  • د. سایت هاسایت http://clisel.com/?p=۷۳۵۸سایت اطلاع رسانی آیت الله جناتی: http://jannaati.com/far/index.php?page=۶سایت ...
  • http://www.aparat.com/v/Nxjoh ...
  • سایت رهبری:http://www.leader.ir/tree/index.php?catid=۱۱سایت صراط: http://www.seratnews.ir/fa/news/۹۲۴۵ ...
  • نمایش کامل مراجع