اثرات زلزله بر کسب و کارهای خرد روستایی (مطالعه موردی: شهرستان دنا)

زمینه و هدف: زلزله به عنوان یک مخاطره طبیعی دارای اثرات و پیامدهایی است که از دو بعد تلفات و خسارات قابل بررسی است. ایران به عنوان کشوری با پهنه بندی لرزه خیزی بالا تقریبا همه ساله دارای تلفات و خساراتی از زلزله می باشد. این تحقیق با هدف شناسایی عوامل موثر بر آسیب های کسب و کار خرد روستایی از زلزله در شهرستان دنا ارائه شده است. روش: روش انجام مطالعه در این پژوهش، مبتنی بر روش کیفی (گراندد تئوری) می باشد. اطلاعات مورد نیاز در این تحقیق از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری شده است. جامعه مورد مطالعه را فعالان کسب و کارهای خرد و محلی آسیب دیده از زلزله شهرستان دنا تشکیل می دهند. برآوردهای اولیه نشان می دهد ۳۶۶ کسب و کار روستایی به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم تحت تاثیر زلزله قرار گرفته اند. جامعه نمونه پژوهش برای استخراج مقوله ها به صورت هدفمند و مبتنی بر روش گلوله برفی تا رسیدن به اشباع نظری مصاحبه با ۲۲ نفر تعیین گردید. یافته ها: نتایج به دست آمده طی سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و انتخابی استخراج شدند. در مرحله استخراج داده ها ۳۴ مفهوم در قالب ۴ مقوله عمده شناسایی گردید. بر اساس نتایج به دست آمده، مقوله عوامل مدیریتی و اقتصادی دارای ۹ مفهوم، مقوله عوامل نظارتی و اجرایی ۹ مفهوم، مقوله عوامل فردی و سازمانی ۱۱ مفهوم و مقوله عوامل زیرساختی ۶ مفهوم هستند. در بین مقوله های استخراج شده مقوله های عوامل فردی و سازمانی و عوامل مدیریتی و اقتصادی نسبت به سایر مقوله ها از تاثیر بیشتری برخوردار می باشند. نتیجه گیری: براساس یافته ها، احیای کسب و کارهای آسیب دیده، نیازمند توجه سازمان های متولی به مقوله کسب و کار، هم زمان با سایر ابعاد بازسازی است. همچنین نتایج نشان داد که عوامل موثر بر آسیب به کسب و کارهای روستایی در دو گروه عوامل درون محیطی و برون محیطی قابل بررسی هستند.