حضور فزاینده روسیه در شرق دریای خزر و چالش با منافع راهبری انگلیس تا پایان عصر ناصری (۱۳۱۳ تا ۱۲۰۹ق/۱۸۹۵ تا ۱۷۹۴م)

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 150

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHRU-7-3_005

تاریخ نمایه سازی: 10 آذر 1400

چکیده مقاله:

طی قرن نوزدهم میلادی، سیزدهم هجری، حضور روسیه در آسیای میانه به صورت فزاینده ای افزایش یافت. این امر ایران را در معرض تجاوزات تازه قرار داد و به چالش روابط روس و انگلیس دامن زد. آثار مختلفی که تاکنون درباره روابط روس و انگلیس نوشته شده، بیشتر به شرح رویدادهای نظامی بسنده کرده و به اهمیت سازوکار دیپلماسی روسیه، کمتر اشاره شده است. این تحقیق می کوشد تحلیل تازه ای از کاربست روش های سیاسی و نظامی روسیه، در آسیای میانه و بازتاب های منطقه ای آن ارائه کند.  روش تحقیق توصیفی تحلیلی (Descriptive - analytical) و اسنادی (method Documentar) است و استناد به منابع دست اول و معاهدات و مکاتبات تاریخی، در اولویت قرار گرفته است. همچنین نویسندگان با هدف مشخص کردن ابعاد سیاست خارجی روسیه در آسیای میانه، درصدد یافتن پاسخ این پرسش ها هستند: روسیه چگونه توانست حاکمیت خود را بر سرزمین های پهناور شرق دریای خزر تحمیل کند؟ ایران و انگلیس در برابر توسعه طلبی آن کشور چه اقداماتی انجام دادند؟ چنین فرض می شود که اقدامات نظامی، تنها ابزاری نبود که روسیه از آن استفاده می کرد و سیاستمداران آن کشور نیز، در موفقیت های کشور خود نقش داشته اند. نتایج این تحقیق نیز نشان می دهد: بازتاب رقابت های استعماری روس و انگلیس، در جغرافیای سیاسی سواحل دریای خزر، بسیار تاثیرگذار بود و روسیه از ترکیب ابزارهای موثر، مانند روابط اقتصادی، روش های سیاسی، مطالعات میدانی، نفوذ اطلاعاتی و اقدامات نظامی استفاده و حاکمیت خود را بر سراسر آسیای میانه تثبیت کرد.

نویسندگان

محمد پیری

دانشگاه سیستان و بلوچستان

محمدرضا عسکرانی

دانشگاه پیام نور مرکز شاهین شهر

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • الف. کتابها. اسکوبلف، ؟، (بی تا) جنگ در ترکستان، (نسخه ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان، (۱۳۶۳)، تاریخ منتظم ناصری. به تصحیح محمداسماعیل ...
  • افشاریزدی، محمود، (۱۳۵۸)، سیاست اروپا در ایران؛ اوراقی چند از ...
  • بارتولد، واسیلی ولادیمیر، (۱۳۵۱)، خاورشناسی در روسیه و اروپا، ترجمه ...
  • بخارایی، شمس، (۱۳۷۷)، تاریخ بخارا، خوقند و کاشمر، به تصحیح ...
  • بدخشانی، مقبول، (۱۹۷۶)، تاریخ ایران، ج۱، لاهور: مجلس تاریخ ادب ...
  • پاشینو، پتر ای‍وان‍ووی‍چ، (۱۳۷۲)، سفرنامه ترکمنستان (ماوراءالنهر)، ترجمه مادروس داودخانف، ...
  • جنگ در ترکمانیه، (۱۳۸۹)، گردآورنده و مصحح ارازمحمد سارلی، بازنویسی ...
  • خورموجی، محمدجعفر، (۱۳۴۴)، تاریخ قاجار؛ حقایق الاخبار ناصری، به کوشش ...
  • دوبد، کلمنت اوگاستس، (۱۳۸۴)، سفرنامه لرستان و خوزستان، ترجمه محمدحسین ...
  • ریوکین، مایکل، (۱۳۶۶)، حکومت و مساله مسلمانان آسیای مرکزی شوروی، ...
  • سارای، محمد، (۱۳۷۸)، ترکمن ها در عصر امپریالیسم، ترجمه قدیر ...
  • .سارلی، ارازمحمد، (۱۳۷۳)، تاریخ ترکمنستان، ۲ج، تهران: دفتر مطالعات سیاسی ...
  • ، (۱۳۶۴)، ترکستان در تاریخ، تهران: امیرکبیر ...
  • سایکس، سرپرسی، (۱۳۶۳)، سفرنامه ژنرال سرپرسی سایکس؛ ده هزار میل ...
  • ، (۱۳۸۰). تاریخ ایران، ۲ج، ترجمه سیدمحمدتقی فخرداعی گیلانی، چ۷، ...
  • شیرازی، ابوالحسن، (۱۳۷۰)، ملیت های آسیای میانه، تهران: دفتر مطالعات ...
  • عالم خان بن امیرعبدالاحد، (۱۳۷۳)، خاطره های امیرعالم خان؛ ...
  • فریزر، جیمز بیلی، (۱۳۶۴)، سفرنامه فریزر، ترجمه منوچهر امیری، تهران: ...
  • کاتب هزاوه، ملافیض محمد، (۱۳۷۳)، سراج التواریخ، بلخ: بلخ ...
  • کاظم زاده، فیروز، (۱۳۷۱)، روس و انگلیس در ایران (۱۹۱۴-۱۸۴۶م.)؛ ...
  • کرزن، جرج ناتانائیل، (۱۳۸۰)، ایران و قضیه ایران، ۲ج، ترجمه ...
  • کمبل، سرجان، (۱۳۸۴)، دو سال آخر؛ یادداشت های روزانه سرجان ...
  • کننساری یف، تی، (۱۳۸۰)، قرقیزها و خانات خوقند، ترجمه علی ...
  • لنزوسکی، جورج، (لنچافسکی)، (۱۳۵۶)، رقابت روسیه و غرب در ایران، ...
  • مارکام، کلمنت، (۱۳۴۶)، تاریخ ایران در دوره قاجار، ترجمه فرزانه ...
  • محمود، محمود، (۱۳۶۷) تاریخ روابط سیاسی ایران و انگلیس در ...
  • ماگامان (مستر مگ گاهان)، تاریخ و سفرنامه خیوه، م‍ت‍رج‍م ...
  • مک گرگر، چارلز. متکاف، (۱۳۶۸)، شرح سفری به ایالات خراسان ...
  • ملکونف، ؟ و عبدالصمدمیرزا عزیزالدوله، (۱۳۶۳)، سفرنامه ایران و روسیه، ...
  • مولف ناشناخته، قرن سیزدهم هجری (۱۳۷۲)، سفرنامه بخارا؛ عصر محمدشاه ...
  • میرنیا، سیدتقی، (۱۳۶۳)، ایران در برخورد با استعمارگران، تهران: شرکت ...
  • نصر، سیدتقی، (۱۳۶۳)، ایران در برخورد با استعمارگران از آغاز ...
  • وامبری، آرمینیوس، (۱۳۸۰). تاریخ بخارا؛ از کهنترین روزگاران تاکنون، ترجمه ...
  • هاپکرک، پیتر، (۱۳۷۹)، بازی بزرگ، ترجمه رضا کامشاد، تهران: نیلوفر ...
  • هدایت، رضاقلی خان، (۱۳۵۶)، سفارت نامه خوارزم. به کوشش علی ...
  • ، (۱۳۸۰)، روضه الصفای ناصری، تصحیح جمشید کیانفر، ج۸ و ...
  • هوشنگ مهدوی، عبدالرضا، (۱۳۶۴)، تاریخ روابط خارجی ایران؛ از ابتدای ...
  • ب. مقاله هاپرتو، افشین، (مرداد و شهریور۱۳۷۶)، «نگاهی به رویدادهای ...
  • تکمیل همایون، ناصر،(۱۳۷۰)، «قاجارهای مرو و ترکمانان»، یغما، ش۳۷۰، ص۴۲۶ ...
  • شهیدی، یحیی، فروردین و اردیبهشت۱۳۵۰، «جنگ مرو»، بررسی های تاریخی، ...
  • کریمی، سیدعلی، (۱۳۸۴پاییز)، «برخوردهای نظامی دولت قاجار و خانات آسیای ...
  • مفتاح، الهام، (۱۳۷۵)، «تسلط روس ها بر مرو؛ پایان استقلال ...
  • مکنزی، دیوید، (۱۳۷۸)، «اهمیت ترکستان برای روسیه»، ترجمه شهرام فرحناکی، ...
  • نکولایف.ل، (خرداد۱۳۸۴)، «روابط ایران، بخارا و روسیه در قرن نوزدهم»، ...
  • ج. اسناد و مجموعه اسناد. آرشیو سیاسی وزارت امور خارجه ...
  • اداره اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ...
  • قاضی ها، فاطمه، (۱۳۸۰)، اسناد روابط ایران و روسیه از ...
  • کاووسی عراقی، محمدحسن، (۱۳۷۳)، مراسلات در باب آسیای مرکزی، تهران: ...
  • د. منابع انگلیسیKrauss AlXis;Russia in Asia London ۱۹۷۳Rawrene to Northcote ...
  • Murchison, Roderick impye,(۱۸۶۵),ADDRESS TO THE GROYAL SOCLETY.Delivered. atThy Anniversary Meeting ...
  • Rawlison, henry, England and Russia in thy east,London,۱۸۷۵ ...
  • Schuyler.Eugene; Tourkis Tan, vol۲, London, ۱۹۶۶ ...
  • نمایش کامل مراجع