مآخذ نویافته ۷۵ رباعی از دیوان کبیر مولانا با تکیه بر نزهه المجالس

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 260

فایل این مقاله در 40 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CLASS-12-1_012

تاریخ نمایه سازی: 13 آذر 1400

چکیده مقاله:

   مصحح دیوان کبیر مولانا، استاد بدیع‎الزمان فروزانفر و صاحب‎نظران دیگر عقیده  دارند که رباعیات مشترکی میان دیوان کبیر و منابع متقدم وجود دارد. با ردیابی رباعیات منسوب به مولانا در رباعیات گویندگان متقدم، می‎توان به گوشه‎ای از منابع مطالعاتی و سرچشمه‎های ذوقی و فکری مولانا دست یافت. یکی از مجموعه‎های رباعی بازمانده از قرن هفتم، نزههالمجالس است. این کتاب حاوی ۴۱۲۵ رباعی از سیصد شاعر فارسی زبان است. علاوه بر ۴۰ رباعی مشترک بین دیوان کبیر و نزههالمجالس که محمد امین ریاحی، در پانوشت نزههالمجالس به آن اشاره کرده‎ است، ۷۵ رباعی دیگر از این مجموعه را در دیوان کبیر بازیافته‎ایم. سپس این رباعیات را در دواوین و متون ادبی متقدم جستجو کرده، منابع نویافته دیگری را برای تعدادی از رباعیات مشترک به دست آورده‎ایم. از مجموع ۱۱۵ رباعی مشترک نزهه المجالس و دیوان کبیر، در ۶۵ مورد، نام سراینده رباعی مشخص است که از ۳۸ شاعر به دیوان کبیر راه یافته‎اند. از این میان، سنایی با شش رباعی در صدر است. این رباعیات عینا و بدون تغییر در دیوان کبیر وارد نشده‎اند؛ بلکه وجه مشترک آن ها، از شباهت در چهار مصراع تا شباهت در یک مصراع متغیر است.

نویسندگان

رحمان مشتاق مهر

استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

یدالله نصراللهی

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

مهناز نظامی عنبران

دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و انسانی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابراهیم رحیمی زنگنه، سهیلا یاری گلدره و لیلا رحمتیان(۱۳۹۶)، «بازشناسی ...
  • احمد غزالی (۱۳۷۶)، مجموعه آثار فارسی احمد غزالی، به اهتمام ...
  • اوحدالدین کرمانی (۱۳۶۶)، دیوان رباعیات، به اهتمام احمد ابومحبوب و ...
  • باباافضل کاشانی (۱۳۱۱)، رباعیات، به اهتمام سعید نفیسی، تهران: کتابخانه ...
  • بهاء ولد (۱۳۸۲)، معارف، تصحیح بدیع‎الزمان فروزانفر، ج۱، چاپ سوم، ...
  • رحمان مشتاق‎مهر، (۱۳۹۶)، «مآخذ استشهادات شعری فارسی مکتوبات مولانا و ...
  • ریاحی، محمد امین (۱۳۷۵)، شروانی، نزهه المجالس (مقدمه و تعلیقات)، ...
  • سمعانی، شهاب‎الدین ابوالقاسم احمد بن المظفر منصور (۱۳۸۴)،روح‎الارواح، به کوشش ...
  • سنایی غزنوی، ابوالمجدود (۱۳۸۸)، دیوان، به اهتمام مدرس رضوی، تهران: ...
  • سهروردی، شهاب‎الدین(۱۳۸۰)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، به کوشش سید حسن ...
  • سید علی میرافضلی، (۱۳۸۱)، «این راه به سرسری به سر ...
  • سید علی میرافضلی، (۱۳۷۶)، «مروارید کرمانی و رباعیات سرگردان»، مجله ...
  • سیفی نیشابوری، علی بن احمد(۱۳۹۹)، رسائل‎العشاق و وسائل‎المشتاق، به کوشش ...
  • شروانی، جمال خلیل (۱۳۷۵)، نزهه المجالس، به تصحیح و تحقیق ...
  • شفیعی کدکنی، محمدرضا (۱۳۹۲)، زبان شعر در نثر صوفیه، تهران: ...
  • شمیسا، سیروس (۱۳۷۴)، سیر رباعی در شعر فارسی، تهران: فردوس ...
  • صادری، طه (۱۳۹۳)، نسخه پژوهی رباعیات مشترک بین خیام و ...
  • ظهیرالدین فاریابی (۱۳۸۱)، دیوان، به تحقیق و توضیح دکتر امیرحسن ...
  • عطار نیشابوری، فریدالدین (۱۳۵۸)، مختارنامه، با مقدمه و تصحیح محمدرضا ...
  • عوفی، محمد (۱۳۵۳)، جوامع الحکایات و لوامع الروایات، تصحیح دکتر ...
  • عین‎القضات همدانی (۱۳۷۷)، تمهیدات، به کوشش عفیف عسیران، تهران: کتابخانه ...
  • غزنوی، سدیدالدین محمد (۱۳۸۴)، مقامات ژنده پیل، تصحیح دکتر حشمت ...
  • قونیوی، ابوبکربن الزکی المتطبب (۳۴۹)، روضهالکتاب و حدیقهالالباب، تصحیح میر ...
  • لوئیس، فرانکلین دی (۱۳۸۳)، مولوی: دیروز و امروز، شرق و ...
  • مجیرالدین بیلقانی (۱۳۵۸)، دیوان، تصحیح دکتر محمد آبادی، تبریز: موسسهتاریخ ...
  • محمدرضا شعبانی، (۱۳۸۹)، «مولوی صوفیی ترانه­گو»(بررسی رباعیات مولوی و جایگاه ...
  • المختارات من الرسائل، مجموعه‎ای از نامه‎های گوناگون(۱۳۷۸). به کوشش غلامرضا ...
  • مولوی، جلال الدین محمد بلخی (۱۳۶۳)، کلیات شمس یا دیوان ...
  • مولوی، جلال الدین محمد بلخی (۱۳۷۱)، مکتوبات، به کوشش توفیق ...
  • موید بغدادی، بهاءالدین محمد (۱۳۸۵)، التوسل الی الترسل، به کوشش ...
  • مهستی گنجوی (۱۳۴۷)، دیوان مهستی، به اهتمام و تصحیح طاهری ...
  • مهستی گنجوی (۱۳۹۱)، دیوان مهستی، به اهتمام جمشید پور اسمعیل ...
  • نسخ خطی:نسخه مجموعه سفینه تبریز، ابوالمجد تبریزی، (۷۲۱ق)، شماره ۱۴۵۹۰، ...
  • نسخه مجموعه دوازده شاعر، شماره ۱۷۰ دانشگاه تهران ...
  • نسخه مجموعه شماره ۸۳۳ (۶۰۴ق) در سه بخش حاوی رباعیات ...
  • نسخه مجموعه شماره ۲۷۵ (۶۸۱ق)، دانشگاه تهران ...
  • نسخه مجموعه شماره ۲۷۰ (۶۸۶ق) دانشگاه تهران ...
  • نسخه دیوان شرف شفروه،به شماره ۱۴۱۵، (۱۰۲۷ق) دانشگاه تهران ...
  • نسخه دیوان ظهیر فاریابی، به شماره ۲۰۰(۷۱۷ق)، دانشگاه تهران ...
  • نسخه دیوان ظهیر فاریابی، به شماره ۲۴۴،(۸۴۰ق)، دانشگاه تهران ...
  • نسخه کلیات سنایی، به شماره ۱۳۴ (۶۸۴ق) دانشگاه تهران ...
  • نمایش کامل مراجع