شاکله ادراک اندیشه اقتصادی اسلام

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 319

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IED-1-1_008

تاریخ نمایه سازی: 15 آذر 1400

چکیده مقاله:

چگونه می توانیم فهم بهتری از محتوای اندیشه اقتصادی اسلام یا مسلمانان در گذشته یا حال داشته باشیم و به توضیح بهتری از این اندیشه های اقتصادی دست یابیم؟ این مقاله با بهره گیری از آموزه های بین الاذهانی متفکران مسلمان از روش قیاسی و سپس با رجوع به اجزای پراکنده و متنوع این اندیشه ها در جریان ها، متفکران و آثار مرتبط این حوزه از روش استقرایی کوشیده است تا به فهمی روشمند از اندیشه های اقتصادی اسلام دست یابد. ارکان سه گانه دین اسلام یعنی اعتقادات، اخلاقیات و احکام به عنوان مسلمات و یقینیات، به مثابه نقطه اطمینان بخش و سکویی مطمئن برای جستاری نظری در اندیشه اقتصادی اسلامی قرار گرفته است. از این رو در اندیشه اقتصادی اسلامی نیز اعتقاد اقتصادی، اخلاق اقتصادی و فقه اقتصادی از ارکان تلقی شده است. در این نوشتار، ضمن شرح مختصر این سه حوزه، تعاملات شش گانه آن ها، شناسایی و تاثیرگذاری های هر یک از آن ها بر دیگری در متن واقعیات فرد، جامعه و دولت نظریه پردازی شده است. کثرت موضوعات هر یک از سبدهای سه گانه و تعاملات شش گانه، در درون سه قالب اسلام حق، اسلام محقق در نظر دانشمندان و اسلام محقق در عمل مسلمانان و اسلام محقق در عملکرد دولتمردان موجب شده است تا جستار نظری حاضر در مقام توضیح اندیشه و در مقام تولید اندیشه انعطاف داشته باشد. وجه انتقادی و رهایی بخشی آن در قدرت فاصله افکنی بین وضعیت موجود مسلمانان و وضعیت مطلوب اسلام است. به این ترتیب، شناسایی قله های مطلوب و آرمانی در اسلام حق و نفس الامری دین به نوعی ساختن «مفاهیم خالص» می ماند که به ما در مطالعات پژوهشی مدد می رساند و فراتر از آن در کار سیاست گذاری اجرایی و طراحی نظام اقتصادی مطلوب یاری می دهد؛ به نحوی که پژوهشگر یا سیاست گذار بداند که در هر سبد معرفتی و تعاملات شش گانه به دنبال چیست؟ و چه تاثیرگذاری ها و تاثیرپذیری هایی را می توان انتظار داشت؟

نویسندگان

احمدرضا شاه سنایی

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی دولت آباد اصفهان

علیرضا زکی زاده رنانی

دکتری شیعه شناسی

علی خلیلی

کارشناس ارشد اقتصاد اسلامی دانشگاه اصفهان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی، قم، مٶسسه تحقیقاتی امیرالمومنین‰ ، ۱۳۸۲ ...
  • ابوداود، سلیمان بن اشعث سجستانی، سنن ابی داود، بیروت، دار ...
  • احمدی طباطبایی، سیدمحمدرضا، «پیوند اخلاق و سیاست در اندیشه غزالی»، ...
  • اسپریگنز، توماس، فهم نظریه های سیاسی، ترجمه فرهنگ رجایی، تهران، ...
  • برزگر، ابراهیم، روان شناسی سیاسی، تهران، سمت، ۱۳۸۸ ش ...
  • برزگر، ابراهیم ، مبانی تصمیم گیری سیاسی از دیدگاه امام ...
  • برزگر، ابراهیم ، «مسئله فلسطین در اندیشه اسلام معاصر و ...
  • بن نبی، مالک، القضایا الکبری، دمشق، دار الفکر، ۲۰۰۲ م ...
  • جمشیدی، محمدحسین، اندیشه سیاسی شهید رابع؛ امام سیدمحمدباقر صدر، تهران، ...
  • جوادی آملی، عبدالله، بنیان مرصوص امام خمینی در بیان و ...
  • جوادی آملی، عبدالل، تنسیم؛ تفسیر قرآن کریم، تنظیم علی اسلامی، ...
  • جوادی آملی، عبدالل، «سخنرانی در همایش سیره شناختی پیامبر اعظم‹»، ...
  • حائری شیرازی، محی الدین، مقدمه ای بر علوم انسانی اسلامی، ...
  • حقیقت، سیدصادق، توزیع قدرت در اندیشه سیاسی شیعه، تهران، هستی ...
  • حکیمی، محمدرضا، مکتب تفکیک، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۷ ...
  • حلبی، علی اصغر، مبانی اندیشه های سیاسی در ایران و ...
  • خراسانی، رضا، اخلاق و سیاست در اندیشه سیاسی اسلام، قم، ...
  • رجایی، فرهنگ، معرکه جهان بینی ها در خردورزی سیاسی و ...
  • شرف الدین، علی بن عبدالکریم الفضیل، الزیدیه؛ نظریه و تطبیق، ...
  • شریعتمدار جزایری، سیدنورالدین، «کارایی فقه سیاسی»، فصلنامه علوم سیاسی، سال ...
  • شریعتی، روح الله، «اخلاق سیاسی و قواعد فقه سیاسی»، فصلنامه ...
  • شریف، میان محمد، تاریخ فلسفه در اسلام، ترجمه نصرالله پورجوادی ...
  • شومیکر، پاملاجی، جیمز ویلیام تنکارد، دومینک ال. لاسورا، نظریه سازی ...
  • صدر، سیدمحمدباقر، خلافت انسان و گواهی پیامبران؛ دو طرح بنیادی ...
  • طباطبایی، سیدجواد، درآمدی فلسفی بر تاریخ اندیشه سیاسی در ایران، ...
  • طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی همدانی، قم، دفتر ...
  • عابدی شاهرودی، علی، ناصر کاتوزیان، صادق لاریجانی، محمد مجتهد شبستری، ...
  • علیخانی، علی اکبر و همکاران، «مالک بن نبی»، در: اندیشه ...
  • علیخانی، علی اکبر و همکاران، روش شناسی در مطالعات سیاسی ...
  • غزالی، ابوحامد محمد بن محمد، نصیحه الملوک، تصحیح جلال الدین ...
  • فیض، علیرضا، مبادی فقه و اصول، چاپ دوازدهم، تهران، دانشگاه ...
  • فیض، علیرضا و دیگران، «بررسی مباحث فقهی پیرامون نقش عقل، ...
  • قادری، حاتم، اندیشه های سیاسی در اسلام و ایران، تهران، ...
  • قرضاوی، یوسف، مدخل لمعرفه الاسلام، قاهره، مکتبه وهبه، ۲۰۰۱ م ...
  • کریمی، حسین، دستاویزهای سیاسی در مسائل اسلامی، تهران، جهاد دانشگاهی ...
  • کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب، الاصول من الکافی، تهران، دار ...
  • کیخا، نجمه، مناسبات اخلاق و سیاست در اندیشه اسلامی، قم، ...
  • لمبتون، آ.ک.س.، «اندیشه سیاسی دوره اسلامی»، ترجمه عبدالرحمن عالم، مجله ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی، «احتیاط؛ اصل روش شناختی دین پژوهی»، دوفصلنامه ...
  • مطهری، مرتضی، انسان و ایمان، تهران، صدرا، ۱۳۸۲ ش ...
  • مطهری، مرتضی ، انسان و سرنوشت، قم، صدرا، ۱۳۸۰ ش ...
  • مطهری، مرتضی ، ده گفتار، چاپ پنجم، قم، صدرا، ۱۳۶۸ ...
  • مطهری، مرتضی ، علل گرایش به مادیگری، قم، صدرا، ۱۳۵۷ ...
  • مطهری، مرتضی ، فلسفه اخلاق، تهران، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۶۲ ...
  • مطهری، مرتضی ، مبانی اقتصاد اسلامی، تهران، حکمت، ۱۴۰۹ ق ...
  • موسوی خمینی، سیدروح الله، صحیفه نور، تهران، سازمان مدارک فرهنگی ...
  • میراحمدی، منصور، «مبانی کلامی فقه سیاسی شیعه»، آینه معرفت، شماره ...
  • میرتاج الدینی، سیدمحمدرضا، اخلاق کارگزاران حکومت از دیدگاه اسلام، تهران، ...
  • ناس، جان بایر، تاریخ جامع ادیان، ترجمه علی اصغر حکمت، ...
  • نجاتی، محمد عثمان، قرآن و روانشناسی، ترجمه عباس عرب، چاپ ...
  • نجفی، موسی، «ضرورت اخلاق الهی در تحدید قدرت سیاسی در ...
  • نراقی، احمد بن محمدمهدی، معراج السعاده، چاپ پنجم، تهران، پیام ...
  • Rosenthal, Erwin I. J., Political Thought in Medieval Islam, New ...
  • نمایش کامل مراجع