اعتبارسنجی نظریه «استبداد شرقی» در فهم تحولات اجتماعی ایران

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 358

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IHCS-18-12_010

تاریخ نمایه سازی: 15 آذر 1400

چکیده مقاله:

بخش قابل توجهی از آثار مربوط به تاریخ و فرهنگ ایران ضمن پذیرش نظریه استبداد شرقی، استبداد را ویژگی جامعه ایرانی خوانده اند و معتقدند درطول تاریخ ایران همواره سایه استبداد در همه حوزه های اجتماعی جامعه ایرانی گسترده بوده است. این گفتمان که می توان از آن به منزله گفتمان استبدادزدگی یاد کرد نقش و جایگاه تعیین کننده ای را برای دولت و نهاد سیاست در تاریخ ایران درنظر داشته و معتقد است وجود قرن ها حاکمیت استبداد مطلقه و قدرت خودکامه در جامعه ایرانی موجب عدم شکل گیری نهادهای مدنی و صنفی شده و این موجب عدم پویایی جامعه گردیده است. این مقاله می کوشد تا با اتکا به روش کتاب خانه ای و مطالعه آثار و مکتوبات غیرایرانیان با رویکردی توصیفی تحلیلی انگاره غالب در زمینه وجود حاکمیت استبداد مطلقه در جامعه ایران را به زیر سوال ببرد. برپایه یافته های تحقیق، ساختار حاکم بر نهاد بازار، نهاد دین، لایه های اجتماعی و جایگاه ایلات در جامعه ایرانی نشان می دهد نظریه استبداد ایرانی ریشه در فراروایت ها یا نظریه های کلان استبداد شرقی و شیوه تولید آسیایی دارد و با واقعیت های تاریخی ایران مطابقت ندارد.

نویسندگان

مظفر نامدار

استادیار بازنشسته پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

جواد نظری مقدم

استادیار دانشگاه گیلان، گروه پژوهشی گیلان شناسی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آبراهامیان، یرواند (۱۳۸۷)، «استبداد شرقی بررسی ایران عهد قاجار»، مقالاتی ...
  • آزاد ارمکی، تقی (۱۳۹۱)، بنیان های فکری نظریه جامعه ایرانی، ...
  • ازغندی، علی رضا (۱۳۸۵)، درآمدی بر جامعه شناسی سیاسی ایران، ...
  • آشتیانی، منوچهر (۱۳۹۱)، «استبداد و حکومت استبدادی در جهان تاریخ؛ ...
  • اشرف، احمد (۱۳۴۷)، نظام فئودالی یا نظام آسیایی، تهران: موسسه ...
  • اشرف، احمد (۱۳۵۹)، موانع تاریخی رشد سرمایه داری در ایران: ...
  • اوبن، اوژن (۱۳۶۲)، ایران امروز ایران و بین النهرین؛ سفرنامه و ...
  • اورسل، ارنست (۱۳۵۲)، سفرنامه اورسل، ترجمه علی اصغر سعیدی، تهران: ...
  • بروگش، هاینریش کارل (۱۳۶۷)، سفری به دربار سلطان صاحب قران: ...
  • بشیریه، حسین (۱۳۷۶)، «جامعه مدنی، قدرت، ایدئولوژی، موانع تحقق جامعه ...
  • بنجامین، ساموئل گرین ویلر (۱۳۶۳)، ایران و ایرانیان، ترجمه حسین ...
  • پولاک، یاکوب ادوارد (۱۳۶۸)، ایران و ایرانیان، ترجمه کیکاووس جهانداری، ...
  • پیروز، پوریا (۱۳۷۱)، «موانع توسعه در ایران، برخی عوامل تاریخی»، ...
  • جنادله، علی (۱۳۹۱)، نهادهای مدنی سنتی و تحولات نوسازی در ...
  • خنجی، محمدعلی (۱۳۵۸)، تاریخ ماد و منشا نظریه دیاکونف، تهران: ...
  • دوستدار، آرامش (۱۳۷۰)، امتناع تفکر در فرهنگ دینی، پاریس: خاوران ...
  • دوستدار، آرامش (۲۰۰۴)، درخشش های تیره، پاریس: خاوران ...
  • دوگوبینو، کنت (بی تا)، سه سال در ایران، ترجمه ذبیح ...
  • دون، استفن پ. (۱۳۶۸)، سقوط و ظهور شیوه تولید آسیایی، ...
  • راوندی، مرتضی (۱۳۵۷)، تاریخ اجتماعی ایران، ج ۳، تهران: امیرکبیر ...
  • رحمانیان، داریوش (۱۳۸۰)، تاریخ علت شناسی انحطاط و عقب ماندگی ...
  • رضاقلی، علی (۱۳۷۳)، جامعه شناسی خودکامگی، تهران: نشر نی ...
  • رضاقلی، علی (۱۳۷۷)، جامعه شناسی نخبه کشی، تهران: نشر نی ...
  • رنه دالمانی، هانری (۱۳۳۵)، سفرنامه از خراسان تا بختیاری، ترجمه ...
  • زیباکلام، صادق (۱۳۷۳)، ما چگونه ما شدیم، تهران: روزنه ...
  • ساباین، جرج (۱۳۵۳)، تاریخ نظریات سیاسی، ترجمه بهاء الدین پازارگاد، ...
  • ساویچ لندور، آرنولد (۱۳۹۲)، ایران در آستانه مشروطیت در سرزمین ...
  • سریع القلم، محمود (۱۳۹۰)، اقتدارگرایی ایرانی در عهد قاجار، تهران: ...
  • سریع القلم، محمود (۱۳۸۰)، عقلانیت و آینده توسعه یافتگی ایران، ...
  • سریع القلم، محمود (۱۳۸۶)، فرهنگ سیاسی ایران، تهران: پژوهشکده مطالعات ...
  • سیف اللهی، سیف الله (۱۳۷۴)، اقتصاد سیاسی ایران، مجموعه مقاله ...
  • سیف، احمد (۲۰۰۴)، استبداد ذهن و فرهنگ استبدادی، لندن: بی ...
  • شجاعی زند، علی رضا (۱۳۷۹)، «سلسله های اسلامی در ایران ...
  • شهبازی، عبدالله (۱۸ آبان ۱۳۸۲)، «گیلدهای غربی و صنوف ایرانی»، ...
  • عنایت، حمید (۱۳۷۷)، نهادها و اندیشه های سیاسی در ایران ...
  • فلور، ویلم (۱۳۶۶)، جستارهایی ازتاریخ اجتماعی ایران در عصر قاجار، ...
  • قاضی مرادی، حسن (۱۳۸۹)، پیرامون خودمداری ایرانیان رساله ای ...
  • کدی، نیکی آر. (۱۳۶۹)، ریشه های انقلاب ایران، ترجمه عبدالرحیم ...
  • کدی، نیکی آر. (۱۳۸۵)، ایران دوران قاجار و برآمدن ...
  • کربن، هانری (۱۳۶۳)، آیین جوان مردی، تهران: نشر نو ...
  • کرونین، استفانی (۱۳۸۳)، رضاشاه و شکل گیری ایران نوین، ترجمه ...
  • کمپفر، انگلبرت (۱۳۶۳)، سفرنامه کمپفر، ترجمه کیکاووس جهان داری، تهران: ...
  • گلدستون، جک (۱۳۸۵)، مطالعاتی نظری، تطبیقی، و تاریخی درباب انقلاب ...
  • گودرزی، غلام رضا (۱۳۸۹)، درآمدی بر جامعه شناسی استبداد ایرانی، ...
  • گودلیه، موریس (۱۳۵۸)، شیوه تولید آسیایی، ترجمه ف. امیراختیار، تهران: ...
  • لمبتون، ا. ک. س. (۱۳۴۵)، مالک و زارع در ایران، ...
  • مارتین، ونسا (۱۳۸۹)، دوران قاجار: چانه زنی، اعتراض و دولت ...
  • ماهرویان، هوشنگ (۱۳۸۵)، تبارشناسی استبداد ایرانی ما، تهران: بازتاب نگار ...
  • منتسکیو، شارل لوئی دوسکوند ( ۱۳۶۲)، روح القوانین، ترجمه کریم ...
  • موقن، یدالله (۱۳۷۸)، زبان، فرهنگ، و اندیشه، مجموعه مقالات، تهران: ...
  • موقن، یدالله (۱۳۲۳)، «تاریخچه مفهوم استبداد شرقی»، ماه نامه نگاه ...
  • نامدار، مظفر (۱۳۸۵)، در حسرت تجدد و ترقی : بازخوانی ...
  • نراقی، حسن (۱۳۸۰)، جامعه شناسی خودمانی، تهران: اختران ...
  • نعمانی، فرهاد (۱۳۵۸)، تکامل فئودالیسم در ایران، تهران: خوارزمی ...
  • هالیدی، فرد (۱۳۵۸)، دیکتاتوری و توسعه سرمایه داری در ایران، ...
  • همایون کاتوزیان، محمدعلی (۱۳۷۲)، استبداد، دموکراسی، و نهضت ملی، تهران: ...
  • همایون کاتوزیان. محمدعلی (۱۳۸۰)، دولت و جامعه در ایران؛ انقراض ...
  • همایون کاتوزیان، محمدعلی (۱۳۷۷)، نه مقاله در جامعه شناسی تاریخی ...
  • همایون کاتوزیان، محمدعلی (۱۳۹۲)، ایرانیان؛ دوره باستان تا دوره معاصر، ...
  • ولی، عباس (۱۳۸۰)، ایران پیش از سرمایه داری: تاریخ نظری، ...
  • ویتفوگل، کارل اگوست (۱۳۹۱)، استبداد شرقی، بررسی تطبیقی قدرت تام، ...
  • ویلز، چارلز جیمز (۱۳۸۸)، ایران در یک قرن پیش سفرنامه ...
  • وینسنت، اندرو (۱۳۷۱)، نظریه دولت ها، ترجمه حسین بشیریه، تهران: ...
  • Wittfogel, Karl August (۱۹۵۷), Oriental Despotism: A Comparative Study of ...
  • نمایش کامل مراجع