معرفی روش SCAR در سنجش تنوع ژنتیکی ماهیان

ناحیه تکثیر یافته با توالی معین یا SCAR اولین بار در سال ۱۹۹۳ ، برای ارزیابی مقاومت به نوعی آفت در گیاه کاهو مورداستفاده قرار گرفت. این روش، مبتنی بر واکنش زنجیره ای پلی مراز با استفاده از آغازگرهایی با طول ۱۵ تا ۳۰ جفت بازاست. توالی این آغازگرها با استفاده از نواحی تکثیر یافته و کلون شده در روشهای انگشت نگاری DNA ، نظیر RAPD یاAFLP ، تعیین می شود. در این روش با استفاده از آغازگرهایی با طول بلندتر از معمول، مشکلات مرتبط با عدم تکرارپذیری واکنش ها یا هزینه زیاد مرتفع می شود، از طرف دیگر، ماهیت غالب مغلوبی نشانگرهای مورد اشاره غالبا به ماهیت همبارزی در نشانگر SCAR تغییر می یابد. روش SCAR ، روشی سریع و آسان است و علاوه بر تکرارپذیری مناسب، تمرکز بر جایگاه خاص ژنی خواهد داشت. بااین وجود نیاز به توالی یابی قطعات برای طراحی آغازگرهای اختصاصی از نقاط ضعف این روش محسوب می شود. از این نشانگر به منظور دستیابی به هدف های مختلف در مطالعات مرتبط با شیلات و آبزی پروری نظیر نقشه برداری ژنتیکی، مطالعات تنوع ژنتیکی و جمعیتی، نشانگرهای وابسته به جنسیت و صفات خاص اقتصادی نظیر رشد و رنگ پذیری لاشه در گونه های مختلف آبزیان، خصوصا آزادماهیان استفاده شده است. در این نوشتار، پس از معرفی نشانگر و ذکر تاریخچه ابداع و کاربرد آن در علوم شیلاتی، جنبه های کاربردی محتمل آن در صنعت شیلات و آبزی پروی کشور به بحث گذاشته می شود.