ارزیابی ژنوتیپ های گندم نان تحت شرایط تنش خشکی در مرحله گیاهچه ای با استفاده از شاخص های خشکی
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 308
فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ESCS-14-4_002
تاریخ نمایه سازی: 20 آذر 1400
چکیده مقاله:
وجود تنش خشکی در ابتدای فصل رشد یکی از مهم ترین عوامل تهدیدکننده تولید گندم کشور است. طول کلئوپتل مهم ترین صفت مورفولوژیک در تعیین عمق کاشت، قدرت سبز کردن و استقرار گیاهچه است. به منظور ارزیابی تعدادی از ژنوتیپ های بومی گندم نان تحت تنش خشکی در مرحله گیاهچه ای، آزمایشی با ۳۵ لاین خالص در سه شرایط رطوبتی (شاهد، تنش خشکی با پلی اتیلن گلیکول ۶ هزار در غلظت های ۱۰ و ۱۵ درصد) در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. اجرا شد. صفت طول کلئوپتیل پس از هشت روز اندازه گیری شد. بر اساس مقادیر طول کلئوپتیل در شرایط شاهد (Yp) و شرایط تنش (Ys) شاخص های MP، GMP، HM، STI، SSI، YI، TOL، RSI و YSI محاسبه شدند. ضرایب همبستگی شاخص های تحمل به خشکی نشان داد که شاخص های MP، GMP، HM و STI مناسب ترین شاخص ها برای انتخاب ژنوتیپ های متحمل به خشکی بودند. نتایج تجزیه به مولفه های اصلی نشان داد که دو مولفه اول در مجموع ۷۸/۹۹ درصد تغییرات را در شرایط تنش خشکی ۱۰ درصد و ۹۹.۸۰ درصد را در شرایط تنش خشکی ۱۵ درصد توجیه کردند. بر اساس شاخص ها و نمودار سه بعدی، ژنوتیپ های شماره ۳، ۶، ۱۱ و ۲۴ (به ترتیب بومی کشور های ترکیه، افغانستان، ایران و افغانستان) به عنوان ژنوتیپ های متحمل به تنش خشکی در مرحله گیاهچه ای شناسایی شدند در حالی که ژنوتیپ های شماره ۱۴، ۱۵، ۲۱، ۳۰ و ۳۵ به عنوان حساس ترین ژنوتیپ ها معرفی شدند. نمودار چند متغیره بای پلات نیز نشان داد که ژنوتیپ های متحمل به خشکی در مجاورت بردار های مربوط به بهترین شاخص های تحمل به خشکی قرار داشتند. از ژنوتیپ های بومی شناسایی شده در این پژوهش می توان در برنامه های اصلاحی گندم نان تحت شرایط تنش خشکی در مرحله گیاهچه ای بهره برد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
رقیه خوجملی
دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
خلیل زینلی نژاد
استادیار گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
علی اصغر نصرااله نژاد قمی
استادیار گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
سعید باقری کیا
استادیار بخش تحقیقات زراعی-باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :