تحول الگوی روابط قطر و عربستان سعودی از شراکت تا رقابت راهبردی (۲۰۱۱-۲۰۲۱)

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 295

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FRQ-13-3_002

تاریخ نمایه سازی: 20 آذر 1400

چکیده مقاله:

روابط عربستان سعودی و قطر در سال های اخیر، از همکاری و تعامل به تقابل و تخاصم تغییر جهت داده است. پس از تحولات جهان عرب در سال ۲۰۱۱ اختلافاتی جدی روابط دو کشور را تحت تاثیر قرار داد و سرانجام در سال ۲۰۱۷ به قطع روابط آن ها منجر شد و علی رغم برقراری مجدد روابط بعد از نشست العلا در ژانویه ۲۰۲۱، دو طرف نتوانسته اند روابط خود را عادی سازی کنند. دشمنی دوحه و ریاض در سطوح همسایگی و منطقه ای بر اساس گزاره های نظری «سازه انگاری» قابل تحلیل است، چراکه برداشت متفاوت این دو بازیگر از هویت اسلامی و عربی و ساخت اجتماعی قبیلگی به عنوان عنصری کلیدی در قوام بخشی به همگرایی یا واگرایی این دو عمل کرده است. بر این مبنا، پرسش اصلی مقاله حاضر این بوده که «چگونه تصور و برداشت عربستان سعودی و قطر از مسائل و موضوعات ملی و منطقه ای به تغییر الگوی سیاسی روابط در دو بازه زمانی (۲۰۱۷-۲۰۱۱) و (۲۰۲۱-۲۰۱۷) منجر شده است؟» و در این ارتباط، این فرضیه به آزمون گذاشته شده که برداشت متفاوت عربستان سعودی و قطر از اسلام سیاسی، نقش منطقه ای و رقابت های بین خاندانی، آن ها را دچار چالش و تنش در حوزه مسائل هویتی، سرزمینی و منطقه ای با یکدیگر کرده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و اطلاعات لازم به روش کتابخانه ای یا از منابع اینترنتی گردآوری شده است.

نویسندگان

محمدباقر خدادادی

دکتری علوم سیاسی، دانشگاه آزاد، واحد تهران مرکز، تهران، ایران.

محمد ناصحی

دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

سید مرتضی عریضی

دانشجوی دکتری مطالعات منطقه ای دانشگاه تهران، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آقایی، سید داود. رسولی، الهام (۱۳۸۸). سازه انگاری و سیاست ...
  • جمشیدی، محمدحسین. شامیری، افشین (۲۰۱۸). تبیین ارتباط فرهنگ و قدرت ...
  • دارابی، علی (۱۳۹۴). سازه انگاری، چارچوبی نظری برای تبیین منازعه ...
  • زیبائی، مهدی (۱۳۹۹). ظهور قدرت های متوسط نوظهور در خاورمیانه ...
  • نقش هویت در روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی از ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۸ با تاکید بر نظریه سازه انگاری [مقاله ژورنالی]
  • صبوری، ضیاءالدین. صالحیان، تاج الدین (۱۳۹۲). آزمون پذیری نظریه سازه ...
  • عسگر خانی، ابومحمد. منصوری مقدم، جهانشیر (۱۳۸۹). همکاری و منازعه ...
  • فرجی، محمدرضا (۱۳۹۹). راهبردهای سیاست خارجی در وضعیت گذار قدرت: ...
  • معینی علمداری، جهانگیر. راسخی، عبداله (۱۳۸۸). روش شناسی سازه انگاری ...
  • عریضی میبدی، سید مرتضی (۱۴۰۰، ۸ تیر). قطر: پایان بحران ...
  • https://arabic.rt.com/middle_east/۱۱۱۳۱۹۰-%D۹%۸۷%D۹%۸۴-/بی بی سی العربیه. (۲۰۱۷، ۶ یونیو). العلاقات ...
  • https://www.alarabiya.net/arab-and-world/gulf/۲۰۱۷/۰۹/۳۰/الخلیج اونلاین. (۲۰۱۸، ۱۷ ابریل). ملفان قد یضعان التحالف الاماراتی ...
  • سعودی لیکس. (۲۰۱۹، ۲۳ دیسمبر). دعم نظام آل سعود لحفتر ...
  • https://www.alaraby.co.uk/%D۹%۸۸%D۸%B۱%D۹%۸۲%D۸%A۹-وکاله الانبا السعودیه. (۲۰۱۷، ۵ یونیو). المملکه تقطع العلاقات الدبلوماسیه ...
  • Al Jazeera. (۲۰۱۵, September ۷). Qatar deploys ۱,۰۰۰ ground troops ...
  • Al Jazeera. (۲۰۱۷, June ۹). Timeline of Qatar-GCC disputes from ...
  • Aljazeera. (۲۰۱۸, march ۴). New details revealed on ۱۹۹۶ coup ...
  • AlQassemi, S. S. (۲۰۱۱, July ۲۱). How Saudi Arabia and ...
  • AlQassemi, S. S. (۲۰۱۱, July ۲۱). How Saudi Arabia and ...
  • Amiridiwan. (۲۰۲۱). Sheikh Mohammed Bin Thani. Amiridiwan. https://www. diwan. gov.qa/ ...
  • Asharq Al-Awsat. (۲۰۱۹, August ۱۴). New Turkish military base in ...
  • Black, I. (۲۰۱۱, August ۷). Bahrain protests to Qatar Over ...
  • Cunningham, E. (۲۰۱۴, May ۲۱). Egypt's break with Qatar could ...
  • Egypt Today. (۲۰۱۷, August ۳). How did qatar back the ...
  • Finn, T. (۲۰۱۷, June ۸). Qatar vows no surrender in ...
  • Fisher, M. (۲۰۱۷, June ۱۳). How the saudi-qatar Rivalry, Now ...
  • Hauslohner, A. (۲۰۱۳, November ۶). Egypt's Muslim Brotherhood FINDS havens ...
  • Helfont, S. (۲۰۰۹, November). The Sunni Divide: Understanding Politics And ...
  • Ingle. (۲۰۲۰, May ۲۶). Newcastle takeover in serious doubt as ...
  • Kamrava, M. (۲۰۱۵). Qatar: Small state, big politics. Cornell University ...
  • KODUVAYUR, VARSHA. (۲۰۱۹, October ۲۵). Qatar extends support for Turkey's ...
  • Middle East Eye. (۲۰۱۷, August ۱۵). Qatar and the Gulf ...
  • Middle East Monitor. (۲۰۱۷, June ۱۴). Timeline: Arab rift with ...
  • Narayanan, A., Sergie, M., & Martin, M. (۲۰۱۹, February ۱۷). ...
  • Nasseri, L. (۲۰۱۷, June ۶). Saudi-led Rupture With Qatar Pushes ...
  • Offshore Energy. (۲۰۱۷, June ۶). More Arab Ports deny calls ...
  • Ramani, samuel. (۲۰۲۰, February ۲۰). Saudi Arabia steps up role ...
  • Reuters. (۲۰۱۷, June ۵). Yemen cuts diplomatic ties with Qatar: ...
  • Roberts, D. (۲۰۱۹, April). REFLECTING ON QATAR’S “ISLAMIST” SOFT POWER. ...
  • Taylor, A. (۲۰۱۹, April ۱۸). Qatar could face a food ...
  • The Economist. (۲۰۱۴, February ۱). No satisfaction. The Economist. https:// ...
  • Turkey Ministry of Foreign Affairs. (۲۰۲۰, September ۱۰). Bilateral Political ...
  • UNESCO World Heritage. (۲۰۲۱, September ۱۶). Khor al-adaid natural reserve. ...
  • Yanarocak, C. (۲۰۲۰, July ۲۰). Is Yemen Turkey's next stop ...
  • نمایش کامل مراجع