نقش مدیریت شهری در کاهش جرم خیزی در کلانشهرهای ایران

پیشگیری از جرائم و ارتقاء امنیت در حوزه های مرتبط با شهرسازی و معماری در درجه اول بر عهده برنامه ریزان و طراحان شهری است. البته در مرحله اجرا می بایست از ضمانت اجراهای اداری و قضایی نیز برخوردار باشند. البته در قوانین ایران کمتر به جنبه امنیت انسانی طراحی شهری التفات نظر صورت گرفته و بیشتر ویژگی بازدارنده در مقابل سوانح طبیعی مطرح شده است. بی گمان در بررسی رابطه محیط و بزهکاری می توان به ارتباط متقابل نوع و میزان بزهکاری و نوع محیط دست یافت . در برخی محیط ها با توجه به طراحی کالبدی خاص، احتمال بزهکاری، درست و برخی محیط ها مانع و بازدارنده رفتارهای مجرمانه هستند؛ بنابراین در این محیط ها بزهکاری کمتر رخ می دهد . بنابر این توجه و به کار گیری راهبردهای نظارت، کنترل دسترسی، قلمرو گرایی و نگهداری به عنوان رهنمودهایی اساسی پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی، تا اندازه بسیار زیادی کاهش دهنده فرصت های بزهکاری در محیط های شهری است . این امر احساس امنیت را در ساکنان شهر بالا می برد و امکان موفقیت مجرمان را در دست یابی به اهداف شان پایین می آورد. ازدحام و شلوغی بیش از حد شهرها از یک سو و ضرورت تامین امنیت شهروندان از سوی دیگر ایجاب می کند که در طراحی و برنامه ریزی محیط و فضاهای شهری از اصول و نظریه های مطرح در این زمینه جهت پیشگیری از وقوع جرائم و یا تقلیل آن بهره جست .از جمله دیدگاه های نظری معاصر در جامعه شناسی و برنامه ریزی شهری که به بررسی جرم می پردازند، مکتب جامعه شناسی شیکاگو ورهیافت پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی است که در تب پین انحرافات اجتماعی بر متغیرهایی که با پدیده می شهرنشینی ارتباط داشت نظیر مهاجرت، حوزه های سکونتی، تراکم جمعیت تمرکز نموده اند. جامعه شناسان مکتب شیکاگو از آغاز قرن بیستم برخی از رفتارهای انحرافی نظیر خودکشی، طالق و فحشا را با هدف درک تاثیر عوامل بوم شناختی نظیر کیفیت محل سکونت، بر بی سازمانی اجتماعی و شکل گیری بزهکاری مورد مطالعه و تاکید قرار دادند.