بررسی اثر مقدار و زمان تقسیط نیتروژن بر عملکرد دانه، علوفه و میزان برخی عناصر غذایی در ژنوتیپ های جدید تریتیکاله

بمنظور بررسی اثرتقسیط مقادیرمختلف نیتروژن برعملکرد علوفه تر و دانه ژنوتیپ های تریتیکاله، آزمایش اسپلیت فاکتوریل با سه تکرار در دو ایستگاه قراخیل (مرکز) و بایع کلا (شرق) مازندران با تغذیه آب باران درسال زراعی ۹۶- ۱۳۹۵ اجرا شد. عامل اصلی شش ژنوتیپ ET-۸۹-۱، ET-۸۹-۷، ET-۸۹-۹، ET-۸۹-۱۲، ET-۸۹-۱۳، ET-۸۹-۱۶ و عامل فرعی فاکتوریل سه سطح نیتروژن خالص (۵۰، ۷۰ و ۹۰ کیلوگرم درهکتار از منبع اوره) در سه سطح تقسیط (مراحل کاشت + طویل شدن ساقه ها، کاشت + ظهورسنبله و پنجه زنی +ظهورسنبله با نسبت ۵۰% :۵۰%) بود. در مرحله خمیری دانه ها صفات ارتفاع گیاه، عملکرد علوفه تر و خشک، میزان نیتروژن، فسفر، پتاسیم و کلسیم علوفه اندازه گیری و در رسیدگی عملکرد دانه تعیین شد. براساس نتایج اثرمکان درتمامی صفات مورد مطالعه بجز نیتروژن و کلسیم علوفه معنی دار بود. ایستگاه بایع کلا با عملکرد دانه (۹/۵) نسبت به قراخیل(۶/۵) و ایستگاه قراخیل در علوفه تر (۶/۴۸) نسبت به بایع کلا (۳/۴۳) تن درهکتار تفاوت معنی داری نشان دادند. بین ژنوتیپ ها، ET-۸۹-۱۳ در متوسط دومنطقه با ۵/۵۰ و ۱/۶ تن درهکتار دارای بیشترین عملکرد علوفه و دانه بود. بین سطوح نیتروژن، مصرف ۹۰ کیلوگرم درهکتار نیتروژن بیشترین علوفه و دانه را تولید کرد. اثر تقسیط نیتروژن برعملکرد علوفه غیرمعنی دار و بر عملکرد دانه معنی دار و در مقایسه میانگین ها در پنجه زنی+ ظهورسنبله با ۶ تن درهکتار دانه تفاوت معنی دار آماری با دیگرتیمارها داشت. برای شرایط مشابه آب و هوایی و حصول بیشترین عملکرد علوفه و دانه ژنوتیپ ET-۸۹-۱۳ با مصرف ۹۰ کیلوگرم درهکتار نیتروژن به ترتیب با تقسیط کاشت + بساقه رفتن و پنجه زنی + ظهور سنبله قابل توصیه می باشد