تاثیر حالات خلقی بر سرعت پردازش شناختی: نقش تعدیل کننده ی ابعاد شخصیتی

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر آزمایشی القای خلق مثبت و منفی بر سرعت پردازش شناختی با توجه به ابعاد شخصیتی برون-گرایی و نوروزگرایی است. روش: در این پژوهش آزمایشی،۷۵۰ نفر از دانشجویان دانشگاه زنجان به صورت تصادفی انتخاب شدند و نسخه ی تجدید نظر شده ی پرسش نامه ی شخصیتی آیزنک (EPQ-R) را تکمیل کردند. سپس بر اساس نمرات انتهایی توزیع در دو بعد شخصیتی، چهار گروه ۲۶ نفره (برون گرا، درون گرا، باثبات، نوروزگرا) تشکیل شد. در مرحله ی بعد هر گروه به صورت تصادفی به دو زیرگروه ۱۳ نفره تقسیم شد. در ادامه، از طریق تصاویر و داستان به گروه اول، خلق مثبت و به گروه دوم، خلق منفی القا و بلافاصله بعد از آن پرسش نامه ی PANAS به وسیله ی شرکت کنندگان تکمیل شد تا از تاثیر خلق القا شده اطمینان حاصل شود. در مرحله ی آخر، شرکت کنندگان با یک آزمایه ی شناختی رایانه ای تحت عنوان Cognitrone، که سرعت پردازش شناختی را اندازه گیری می کرد، آزمون و داده ها با آزمون های تحلیل واریانس دوراهه، توکی و MANOVA یک راهه تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها حاکی از آن بود که در موقعیت خلقی مثبت، سرعت پردازش افراد برون گرا سریع تر از افراد درونگراست، اما در موقعیت خلقی منفی، این تفاوت معنا دار نیست. سرعت پردازش افراد باثبات هیجانی در هر دو موقعیت خلقی مثبت و منفی بیشتر از افراد نوروزگراست. دو بعد شخصیتی برون گرایی و نوروزگرایی و دو نوع خلق مثبت و منفی، هم به صورت جداگانه و هم به صورت تعاملی، بر سرعت پردازش تاثیر معناداری داشتند. تفاوت سرعت پردازش در دو گروه جنسیتی معنادار نبود.  نتیجه گیری: نوع خلق جاری و صفات شخصیتی در تعامل با یکدیگر بر یکی از مهمترین کارکردهای شناختی افراد، یعنی سرعت پردازش شناختی، تاثیر می گذارند.