بنای خشتی تپه چالتاسیان ورامین؛ نشانه هایی از یک نیایشگاه عصر آهن در مرکز فلات ایران

مطالعه و درک ساختارهای یادمانی و آیینی جوامع عصر آهن، یکی از جنبه های مهم مطالعات باستانشناسی این دوره است که تاکنون به دلایل بسیاری از جمله فقدان کاوشهای هدفمند و عدم وجود یافته های مرتبط مغفول مانده است. تاکنون پژوهشهای باستان شناختی عصر آهن ایران تاحدزیادی به مطالعه و مقایسه گونه شناختی یافته های حاصل از کاوش در گورستانهای این دوره پرداخته و کمتر توجهی به مطالعه و بازسازی جنبه های گوناگون ساختارهای اجتماعی و آیینی جوامع این دوره شده است. بیشتر پژوهشگران تابه امروز مردمان عصر آهن ایران را جوامعی فاقد ساختارها و نهادهای سازمان یافته تلقی نموده و صرفبه شمار اندک محوطه های استقراری مردمان این دوره را دامدارانی کوچرو معرفی نموده اند. مطالعه، تفسیر و تحلیل یافته های حاصل از کاوش در محوطه های استقراری این دوره در مرکز فلات ایران، افقی نوین درباره حضور نهادهای از قلم افتاده را برای ما گشوده و وجود سازمان یافتگی هایی را دراین میان بر ما آشکار ساخته است. کشف یک قطعه سفال خاکستری با نقش مهر استوانه ای در تپه چالتاسیان ورامین درکنار دیگر شواهد به دست آمده از محوطه های بزرگ و مهم استقراری عصر آهن، از جمله ساختار به دست آمده از خشت از این محوطه، دیگر دلیل محکم برای وجود نهادهای مرتبط و مراسمات آیینی و دینی در این دوره زمانی در مرکز فلات ایران میباشد.