گسست ها و گریزها در مثنوی معنوی (براساس دفتر ۴،۵،۶)
محل انتشار: فصلنامه عرفان اسلامی، دوره: 18، شماره: 70
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 302
فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IAUZ-18-70_012
تاریخ نمایه سازی: 28 آذر 1400
چکیده مقاله:
کشف زوایای پنهان متن مثنوی، نهتنها برای پژوهشگران عرفان و ادب فارسی گیرا و پرجاذبه است، بلکه برای دوستداران ادبیات داستانی نیز از کشش و درخششی خاص برخورداراست. در این سال ها، تلاش هایی مبتنیبر روایت شناسی داستان های مثنوی شدهاست؛ اما در حوزه شناخت ساختاری مثنوی کمتر سخن بهمیانآمدهاست. ازاینرو، نگاهی دیگر به ساختار گفتمانی مثنوی می تواند زمینه ساز پژوهش های گوناگونی باشد. مقاله حاضر می کوشد باتکیهبر داستان های سه دفتر دوم مثنوی معنوی، گریزها و گسست های متن مثنوی را نشاندهد و از منظر دیگری، ساختار حاکم بر مثنوی را تبییننماید. این پژوهش، برای نخستین بار است که براساس گفتمان مثنوی مولانا انجاممی گیرد و تاکنون، بهصورت مستقل، گسست ها و گریزهای مثنوی موردبررسیقرارنگرفته اند و ساختار مثنوی از این منظر کاویدهنشدهاست. سه گسست را می توان در داستانهای مثنوی ردیابینمود: گسست روایتی، گسست گفتاری و گسست پیوندی. باتوجهبه ارتباط داستانهای اصلی با داستانهای درونه ای درمی یابیم که بسیاری از داستانها دارای پیوندی معنایی هستند. ازاینرو، گریزها و گسست ها بستر ساز ایجاد گفتمان/ متن مثنوی هستند و نقشی بنیادین را در گسترش گفتمان و تحقق اهداف عرفانی مولانا ایفامی کنند. بایددانست که مولانا با انگیزه های درونی یا بیرونی، این گسستها را پی ریزی و پیگیری می نماید.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
احسان انصاری
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.
مهدی ماحوزی
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.نویسنده مسئول: Mehdi.mhz۱۳۸۰@gmail.com
سیده ماندانا هاشمی اصفهان
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.