بررسی تخریب کاربری اراضی جنگلی در اثر احداث سد با استفاده از پردازش تصاویر ماهواره ای

شناسایی کاربری ها و تغییرات کاربری اراضی جهت بررسی و پایش مناطق حساس به منظور طرح ریزی و مدیریت پایدار سرزمین امری ضروری می باشد. هدف اصلی از این مطالعه بررسی تغییرات کاربری اراضی ناشی از احداث سد شفارود در عرصه جنگل های هیرکانی شمال کشور طی یک دوره ۱۷ ساله با استفاده از تصاویر ماهواره لندست می باشد. برای این کار ۳ تصویر ماهواره ای متعلق به سال های ۲۰۱۳،۲۰۰۰ و۲۰۱۷ استفاده شد و تصحیح های (هندسی و اتمسفری) بر روی تصاویر اعمال و با روش طبقه بندی حداکثر احتمال نقشه کاربری اراضی منطقه برای هر مقطع تهیه شد که به ترتیب دارای صحت کاربری و ضریب کاپای بالاتر از ۸۶ % و ۰/۸۳ بودند. روش مقایسه پس از طبقه بندی برای پایش تغییرات کاربری اراضی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد بیش ترین پوشش اراضی حوزه شفارود در هر سه سال متعلق به طبقه جنگل و در رتبه بعدی طبقه مرتع می باشد. نتایج تحقیق کاهش مستمر کلاس جنگل از ۶۳.۰۵ درصد در مقطع نخست به ترتیب به مقادیر ۵۷.۲۷ و ۵۷.۲۲ برای سال های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۷ کاهش یافته است که شواهد تایید کننده این موضوع افزایش مستمر کلاس هاس صخره (۸.۱۵-۹.۱۰-۱۰.۴۵) و بدون پوشش (۳.۵- ۴.۴۷-۵.۰۸ درصد) می باشد. چالش های محیط زیستی ساخت سد مورد بررسی تاکیدی دیگر بر اهمیت انجام مطالعات تخصصی مبتنی بر دانش اکولوژی و ارتقای نوع نگرش تصمیم گیران به جنگل به عنوان یک زیستگاه پیچیده و شکل گرفته در مقیاس زمانی طولانی مدت می باشد.