اصول مشترک دادرسی ها (ره یافتی بر تنسیق تلاش های عادلانه)

تحول نظام های حقوقی مدرن نشان می دهد که بخش اعظم تلاش ها در عرصه دادرسی، آفرینش نظامیعادلانه و حقیقت مدار بوده است. رسیدن به این مطلوب، نیازمند طراحی شیوه ای دقیق و جامع از فرآینددادرسی است که در آن هر یک از بازیگران دعوا، یعنی دادرس و اصحاب دعوا از امکاناتی برابر برایرسیدن به رای برخوردارند. در این جهان بینی حقوقی، فرآیند دادرسی، یک نزاع برای پیروزی نیست، بلکهعرصه گستردهای است که همکاری توام با حسن نیت دادرس و اصحاب دعوا را میطلبد مشاهده قوانین،اصول حاکم بر فرآیند دادرسی و دکترین حقوقی نشان می دهد که در حوزه امور موضوعی و امورحکمی، توزیع نقش ها تا حد زیادی متعادل است؛ هرچند برتری هایی وجود دارد و این برتری در زمینه امورموضوعی متعلق به اصحاب دعوا و در زمینه ی امور حکمی متعلق به دادرس است؛ اما این تفوق نسبی سببنمی شود که نقش دادرس در اداره امور موضوعی و نقش اصحاب دعوا در اداره امور حکمی نقشی منفعلو کم اهمیت باشد.