بررسی مناسبات بازار سنتی و ساخت سیاسی در دوره هاشمی رفسنجانی (۱۳۷۶-۱۳۶۸)

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 304

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SCJPO-13-1_009

تاریخ نمایه سازی: 1 دی 1400

چکیده مقاله:

دولت و بازار به­عنوان دو نهاد سیاسی و اقتصادی در ایران معاصر و به­ویژه در دوره جمهوری­اسلامی روابط متغیری را تجربه کرده­اند. در دهه نخست دولت در چارچوب نظام اقتصاد متمرکز تلاش کرد از میزان نفوذ و قدرت بازار سنتی در عرصه های سیاسی و اقتصادی بکاهد. اما با ورود به دهه دوم  و آغاز دوران ریاست­جمهوری هاشمی ­رفسنجانی این مناسبات تا حد زیادی متحول گردید. این تغییر بیش از هر چیز متاثر از اتخاذ سیاست­ تعدیل اقتصادی در دولت نخست وی بود که زمینه­های قدرت­یابی و استیلای جناح راست سنتی و بازار در عمده­ترین نهادها و مراجع قدرت و اقتدار کشور را فراهم نمود. اما به­تدریج و به­ویژه از سال ۱۳۷۲ زمینه­های اختلاف میان دولت وی و جناح بازار فراهم و به تقابل آن­ها انجامید. سوال اصلی این مقاله چگونگی تاثیر سیاست­های اقتصادی بر تعامل دولت و بازار در دولت اول و دوم هاشمی­رفسنجانی است. فرضیه نویسندگان این است که اگرچه در دولت اول هاشمی با اجرایی شدن سیاست­های لیبرالی، سرمایه­داری تجاری و سنتی در پیوند با دولت توانستند منافع خویش را تامین نمایند، اما سیاست­های جدید اقتصادی دولت دوم، شکل­گیری طبقه سرمایه­دار صنعتی، ورود سرمایه­گذاری خارجی به کشور، تورم،  تغییر در نظام توزیع و ایجاد فروشگاه­های زنجیره­ای موجب دگرگونی آشکاری در روابط میان دولت و بازار شد.

نویسندگان

وحید سینائی

دانشگاه فردوسی مشهد

sara akbari

دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اجلالی، پرویز (۱۳۹۱)، نظریه برنامه­ریزی مارکس­گرا : تطور اندیشه برنامه­ریزی ...
  • احتشامی، انوشیروان (۱۳۷۸)، سیاست خارجی ایران در دوران سازندگی، ترجمه ...
  • احمدی امویی، بهمن (۱۳۸۵)، اقتصاد سیاسی جمهوری اسلامی ایران. تهران: ...
  • امیرحمدی، هوشنگ (۱۳۷۴)، «ارزیابی عملکرد برنامه اول و چالش های ...
  • آرمان، بهمن (۱۳۷۳)، خصوصی­سازی خسته در ابتدای راه، مجلس و ...
  • آقاجانی، زهرا و همکاران (۱۳۹۰)، صد نکته درخصوص توزیع و ...
  • بحرانی، محمدحسین (۱۳۸۸)، طبقه متوسط و تحولات سیاسی در ایران ...
  • بشیریه، حسین(۱۳۸۱)، دیباچه ای بر جامعه شناسی سیاسی ایران در ...
  • بهداد، سهراب (۱۳۸۵)، «اقتصاد سیاسی برنامه ریزی اسلامی در ایران». ...
  • تقوی، مهدی، اقتصاد سیاسی بین­الملل، تهران: پژوهشکده امور اقتصادی، ۱۳۷۹ ...
  • حسینی، شمس­الدین؛ شفیعی افسانه و خانی، داود (۱۳۹۲)، نقش و ...
  • حکیمیان، حسن؛ مشاور، زیبا (۱۳۸۳)، اقتصاد سیاسی گذار در خاورمیانه، ...
  • خاتم، اعظم(۱۳۸۲)، بازار و مرکزیت شهر، گفتگو، شماره ۱۴ ...
  • دلفروز، محمدتقی (۱۳۹۳)، دولت و توسعه اقتصادی، اقتصاد سیاسی توسعه ...
  • رزاقی، ابراهیم (۱۳۷۶)، «اثر خصوصی­سازی بر امنیت و ثبات اجتماعی ...
  • روزنامه رسالت ۸ /۹/۱۳۷۳ ...
  • روزنامه رسالت، ۱/۱۰/۱۳۷۳ ...
  • روزنامه رسالت، ۱۳/۱۲/۱۳۷۳ ...
  • روزنامه رسالت، ۸/۱۰/۱۳۷۳ ...
  • روزنامه رسالت،۱/۱۰/۱۳۷۳ ...
  • روزنامه همشهری، ۱۲/۱۱/۱۳۷۳ ...
  • روزنامه همشهری، ۱۳/۱۰/۱۳۷۳ ...
  • روزنامه همشهری، ۱۳/۱۲/۱۳۷۳ ...
  • روزنامه همشهری، ۱۳/۱۲/۱۳۷۳ ...
  • ریتزر، جورج (۱۳۸۹)، مبانی نظریه جامعه­شناسی معاصر و ریشه­های کلاسیک ...
  • زیبا کلام، صادق (۱۳۸۷)، هاشمی بدون روتوش، گفتگو با هاشمی، ...
  • سازمان برنامه و بودجه (۱۳۶۸)، پیوست قانون برنامه اول توسعه ...
  • سفیری، مسعود (۱۳۷۸)، حقیقت­ها و مصلحت­ها. تهران: نشر نی ...
  • سمیعی، علیرضا (۱۳۸۶)، دولت مطلقه مدرن و نوسازی اقتصادی- اداری ...
  • سید امامی، کاوس (۱۳۸۴)، «ریشه­های لیبرالیسم اقتصادی و نومحافظه­کاری در ...
  • سینایی، وحید؛ زمانی، سمیه (۱۳۹۱)، «بررسی نقش دولت و مجلس ...
  • شادلو، عباس (۱۳۸۱)، تکثرگرایی در جریان اسلامی. تهران: نشر وزرا ...
  • عظیمی دولت­آبادی، امیر (۱۳۸۷)، منازعات نخبگان سیاسی و ثبات سیاسی ...
  • قبادزاده، ناصر (۱۳۸۱)، روایتی آسیب شناختی از گسست نظام و ...
  • قدیری­اصلی، باقر (۱۳۸۵)، «نگاهی به سیاست­های اقتصادی دولت». اطلاعات سیاسی ...
  • کدی، نیکی (۱۳۸۳)، نتایج انقلاب ایران، ترجمه مهدی حقیقت خواه. ...
  • کردزاده کرمانی (۱۳۸۰)، اقتصاد سیاسی جمهوری اسلامی. تهران: مرکز چاپ ...
  • کلارک، باری (۱۳۸۹)، اقتصاد سیاسی تطبیقی، ترجمه عباس حاتمی. تهران: ...
  • گری، جان (۱۳۷۹)، فلسفه سیاسی هایک، ترجمه خشایار دیهیمی؛ تهران: ...
  • مصلی­نژاد، غلامعباس­(۱۳۸۴)، دولت و توسعه اقتصادی در ایران. تهران: نشر ...
  • مومنی، فرشاد (۱۳۸۶)، اقتصاد ایران در دوران تعدیل ساختاری. تهران: ...
  • نبوی، حسین (۱۳۸۳)، خاطرات قدیریان. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی ...
  • نیلی، مسعود (۱۳۷۶)، اقتصاد ایران. تهران موسسه عالی پژوهش و ...
  • هادی زنوز، بهروز (۱۳۸۴)، «فقر و نابرابری درآمد در ایران». ...
  • Ehteshami, A. (۱۹۹۵). After Khomeinism. London and New York: Rut ...
  • Hakimian, H. & Karshenas, M. (۲۰۰۰). Reform and reconstruction in ...
  • J.H.(۲۰۰۰)The GlobalizationSyndrome:Transformatio and Resistance, the princeton university press ...
  • نمایش کامل مراجع