بررسی تطبیقی تصویرپردازی رئوس ملائکه در چاپ سنگی کتاب «عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات» و روایات اسلامی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 255

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JQHS-51-1_007

تاریخ نمایه سازی: 2 دی 1400

چکیده مقاله:

با ورود صنعت چاپ سنگی به ایران در عصر قاجار، کتاب های فراوانی منتشر گردید و در این بین افزودن تصاویری مرتبط با محتوای آن، یکی از نیازهای ناشران بود. این مقاله بر آن است تا با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی میزان تطبیق نقاشی های مربوط به رئوس ملائکه (اسرافیل، میکائیل، جبرئیل و عزرائیل) در کتاب چاپ سنگی عجایب المخلوقات قزوینی (نسخه ۱۲۶۴ ق) با قصص قرآنی و روایات اسلامی بپردازد. یافته ها حاکی از آن است که تصویرگر این کتاب، علیقلی خویی، الگوی پایه در ترسیم پیکره این ملائکه را از سویی برای زیبایی بصری مبتنی بر آموخته های هنری و از سویی دیگر در جهت انطباق با آیات و منابع روایی با رویکرد دینی و در مواردی جزیی بر اساس هنجارها و باورهای اجتماعی، قرار داده است. اما بررسی تحلیلی تصاویر با گزارش های موجود این نظر را اثبات می کند که خویی تا حد بسیار زیادی تحت تاثیر روایات اسلامی بوده و تصاویر برخوردار از درون مایه دینی او را، نمی توان تنها منبعث از قوه تخیل هنری دانست.

نویسندگان

مصطفی لعل شاطری

دانشگاه فردوسی مشهد

علی ناظمیان فرد

دانشگاه فردوسی مشهد

هادی وکیلی

دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن ابی الحدید، عبدالحمیدبن هبه الله، شرح ...
  • ابن اثیر، علی بن محمد، اسد الغابه فی معرفه الصحابه، ...
  • ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت، دارصادر، ...
  • ابن اشعث، محمدبن محمد، الجعفریات، تهران، مکتبه النینوی ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، اعتقادات الامامیه، قم، کنگره ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، الامالی، تهران، کتابچی، ۱۳۷۶ ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، التوحید، قم، جامعه مدرسین، ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، ثواب الاعمال و ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، خصال، تصحیح علی اکبر ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، علل الشرائع، قم، داوری، ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، عیون اخبار الرضا (ع)، ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، فضائل الاشهر الثلاثه، تصحیح ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، کمال الدین و ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، معانی الاخبار، تصحیح علی ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، من لایحضره الفقیه، قم، ...
  • ابن بطریق، یحیی بن حسن، عمده عیون صحاح ...
  • ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی ، الاصابه فی تمییز ...
  • ابن حیون، نعمان بن محمد، شرح الاخبار فی فضائل ...
  • ابن سعد، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، بیروت، دارالکتب ...
  • ابن عبدالبر، یوسف بن عبد الله، الاستیعاب فی معرفه الاصحاب، ...
  • ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ ...
  • ابن شاذان، محمدبن احمد، مائه منقبه من مناقب امیرالمومنین ...
  • ابن شهرآشوب، محمدبن علی، متشابه القرآن و مختلفه، قم، ...
  • ابن شهرآشوب، محمدبن علی، مناقب آل ابی طالب (ع)، ...
  • ابن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، تهران، دارالکتب ...
  • ابن طاووس، علی بن موسی، التشریف بالمنن فی التعریف ...
  • ابن طاووس، علی بن موسی، جمال الاسبوع بکمال العمل ...
  • ابن طاووس، علی بن موسی، سعد السعود للنفوس منضود، ...
  • ابن طاووس، علی بن موسی، طرف من الانباء و ...
  • ابن طاووس، علی بن موسی، مهج الدعوات، ترجمه ...
  • ابن قولویه، جعفربن محمد، کامل الزیارات، تصحیح عبدالحسین امینی، ...
  • اکبری، تیمور، تاریخ هنر و نقاشی و مینیاتور، تهران، سبحان ...
  • براتی، پرویز، عجایب ایران، تهران، افکار، ۱۳۸۷ ...
  • برقی، احمدبن محمد، المحاسن، تصحیح جلال الدین محدث، قم، ...
  • بغدادی، محمدبن حبیب، المنق، تصحیح خورشید احمد فاروق، بیروت، ...
  • بلاذری، احمدبن یحیی، انساب الاشراف، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۷ ق ...
  • بوذری، علی، خمسه نظامی میرزا علی قلی خویی، تهران، نظر، ...
  • بیهقی، احمدبن حسین، دلائل النبوه و معرفه احوال صاحب ...
  • ترابی، ارکیده، عجایب الخلوقات قروینی در تصاویر چاپ سنگی ...
  • جزائری، نعمت الله بن عبدالله، قصص الانبیاء، ترجمه ...
  • حمیری، عبدالله بن جعفر، قرب الاسناد، قم، موسسه آل ...
  • خصیبی، حسین بن حمدان، الهدایه الکبری، بیروت، البلاغ، ۱۴۱۹ ...
  • دیلمی، حسن بن محمد، ارشاد القلوب الی الصواب، قم، ...
  • دیلمی، حسن بن محمد، اعلام الدین فی صفات ...
  • شاذان قمی، شاذان بن جبریل، الفضائل، قم، ...
  • شریف رضی، محمدبن حسین، نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی، ...
  • شعیری، محمدبن محمد، جامع الاخبار، نجف، مطبعه حیدریه، بی ...
  • صفار، محمدبن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد ...
  • صفری آق قلعه، علی، «عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات»، گزارش ...
  • صمدی، هاجر، تصاویر شاهنامه فردوسی به روایت میرزا علیقلی خویی، ...
  • طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی التفسیر القرآن، تهران، امیرکبیر، ۱۳۷۰ ...
  • طبرسی، احمدبن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، تصحیح محمدباقر ...
  • طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، ترجمه عزیز الله ...
  • طبری آملی، محمدبن جریر، المسترشد فی امامه علی بن ...
  • طبری، محمدبن جریر، تاریخ الامم و الملوک، تصحیح محمد ...
  • طوسی، محمدبن حسن، الامالی، قم، دار الثقافه، ۱۴۱۴ ق ...
  • طوسی، محمدبن حسن ، تهذیب الاحکام، تهران، دار الکتب ...
  • طوسی، محمدبن حسن ، مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، ...
  • عکاشه، ثروت، نگارگری اسلامی، ترجمه غلامرضا تهامی، تهران، حوزه هنری، ...
  • علی بن حسین، صحیفه سجادیه، ترجمه علینقی فیض الاسلام، قم، ...
  • عیاشی، محمدبن مسعود، تفسیر العیاشی، تهران، المطبعه العلمیه، ۱۳۸۰ ...
  • فتال نیشابوری، محمدبن احمد، روضه الواعظین و بصیره ...
  • فدوی، محمد، تصویرسازی در عصر صفویه و قاجار، تهران، دانشگاه ...
  • قاضی ابرقوه، رفیع الدین اسحاق بن محمد، ...
  • قزوینی، زکریا بن محمد، عجایب المخلوقات و غرایب ...
  • قضاعی، محمدبن سلامه، شهاب الاخبار، تصحیح جلال الدین ...
  • قطب الدین راوندی، سعیدبن هبهالله، قصص الانبیاء، ...
  • قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، قم، دارالکتاب، ۱۴۰۴ ...
  • کفعمی، ابراهیم بن علی ، مصباح کفعمی، قم، دارالرضی، ۱۴۰۵ ...
  • کلینی، محمدبن یعقوب، کافی، تصحیح علی اکبر غفاری، تهران، ...
  • کوفی اهوازی، حسین بن سعید، الزهد، تصحیح غلامرضا ...
  • کوفی، فرات بن ابراهیم، تفسیر فرات کوفی، تصحیح محمد ...
  • لعل شاطری، مصطفی، نخستین رویارویی های هنر عصر ناصری با ...
  • مارزلف، اولریش، «تصویرسازی در کتاب های چاپ سنگی فارسی»، چاپ ...
  • مارزلف، اولریش ، تصویرسازی داستانی در کتاب های چاپ سنگی، ...
  • مجلسی، محمدباقر بن محمد تقی، آسمان و جهان، تهران، اسلامیه، ...
  • مجلسی، محمدباقر بن محمد تقی ، بحار الانوار، بیروت، داراحیاء ...
  • مجلسی، محمدتقی بن مقصودعلی، لوامع صاحبقرانی، قم، اسماعیلیان، ۱۴۱۴ ق ...
  • مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیه، قم، انصاریان، ۱۴۲۶ ...
  • مفید، محمدبن محمد، تصحیح اعتقادات الامامیه، تصحیح حسین درگاهی، ...
  • مقدسی، مطهربن طاهر، البدء و التاریخ، ترجمه محمد رضا ...
  • نعمانی، محمدبن ابراهیم، الغیبه للنعمانی، تصحیح علی اکبر غفاری، تهران، ...
  • واقدی، محمدبن عمر، مغازی، تصحیح مارسدن جونس، بیروت، الاعلمی، ...
  • ورام بن ابی فراس، مسعودبن عیسی، مجموعه ...
  • وسل، ژیوا، دایره المعارف های فارسی، ترجمه محمدعلی امیر معزی، ...
  • هلالی، سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس هلالی، ...
  • یاحقی، محمدجعفر، فرهنگ اساطیر، تهران، فرهنگ معاصر، ۱۳۸۶ ...
  • یعقوبی، احمدبن اسحاق، تاریخ یعقوبی، بیروت، دارصادر، بی تا ...
  • Agamben, Giorgio, “Angels”, Angelaki (Journal of the Theoretical Humanities), Vol ...
  • Azizi, Farzaneh, “Government- Sponsored Iranian Medical Students Abroad (۱۸۱۱–۱۹۳۵)”, Iranian ...
  • Douyere, David, “Communication: On Being an Angel. Incarnation and Angelic ...
  • Emami, Farshid, “The Lithographic Image and Its Audiences”, Technologies of ...
  • Green, Nile, “Stones from Bavaria: Iranian Lithography in its Global ...
  • Lewicki, T, “Al-Kazwini” Encyclopaedia of Islam, vol ۴ (Iran-Kha), Edited ...
  • Marzolph, Ulrish, “Der lithographische Druck einer illustrierten persischen Prophetengeschichte (۱۲۶۷/۱۸۵۰)”, ...
  • Marzolph, Ulrish, “Persian Incunabul, A Definition and Assessment”, Jahrbuch-Gutenberg, Vol ...
  • Marzolph, Ulrish, “The Pictorial Representation of Shiite Themes in Lithographed ...
  • Saadinejad, Manya, “Mythological Themes in Iranian Culture and Art: Traditional ...
  • Sulavik, Andrew, “Protestant Theological Writings on Angels in Post-Reformation Thought ...
  • Thrope, Samuel, “Unnecessary Angels: Jewish Angelology in the Škand Gumānīg ...
  • نمایش کامل مراجع