تاثیر برنامه آموزش ارتقای سلامت بر سبک زندگی نوجوانان مبتلا به تالاسمی ماژور

مقدمه: امروزه بهبود سبک زندگی و ارتقای سلامت یک نیاز اساسی برای جامعه بشری است. پژوهش حاضر باهدف تعیین تاثیر برنامه آموزش ارتقای سلامت بر سبک زندگی نوجوانان مبتلا به تالاسمی ماژور انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی تک گروهی از نوع قبل و بعد می باشد که بر روی ۳۴ نفر از نوجوانان مبتلا به تالاسمی تحت درمان در بیمارستان طالقانی گنبدکاووس انجام شد. مداخله آموزشی در قالب یک برنامه ارتقای سلامت در ابعاد تغذیه، فعالیت فیزیکی و مدیریت استرس در پنج مرحله طراحی و در شش جلسه آموزشی ۶۰ دقیقه ای، در طی ۳ هفته در دو گروه آموزشی ۱۷ نفری با هدف ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگی نوجوانان اجرا شد. سبک زندگی نوجوانان در ابعاد تغذیه، فعالیت فیزیکی و مدیریت استرس در سه مرحله ی قبل از آموزش، بلافاصله و یک ماه پس از مداخله آموزشی با استفاده از پرسشنامه استاندارد رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت (HPLP II) مورد ارزیابی قرار گرفت. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۱۷ و آزمون اندازه گیری های مکرر انجام شد. یافته ها: میانگین و انحراف معیار نمرات حاصل از بررسی سبک زندگی نوجوانان مبتلا به تالاسمی ماژور در سه زمان قبل از آموزش، بلافاصله و یک ماه بعد از مداخله آموزشی به ترتیب ۸۹/۲ ± ۱۷/۳۴، ۴/۳ ± ۷۹/۳۸ و ۵/۳ ±۷/۷۷ بود. آزمون اندازه گیری های مکرر اختلاف معنی دار را نشان داد (۰۱/۰p<). بدین ترتیب فرضیه پژوهش تحت عنوان "برنامه آموزش ارتقای سلامت در ابعاد تغذیه، فعالیت فیزیکی و مدیریت استرس بر سبک زندگی نوجوانان مبتلا به تالاسمی ماژور تاثیرگذار است" تایید شد. نتیجه گیری: تدوین و اجرای برنامه های آموزش ارتقای سلامت برای نوجوانان مبتلا به تالاسمی ماژور می تواند موجب بهبود رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت و درنتیجه سبک زندگی آنان در ابعاد گوناگون گردد. بنابراین توصیه می شود برنامه آموزش ارتقای سلامت به عنوان یک بخش مهم از برنامه های مراقبتی این بیماران در نظر گرفته شود تا بیماران فعالانه در امر مراقبت از خویش شرکت کرده و در زندگی روزانه به خودکارآمدی دست یابند.