بررسی کیفیت برنامه های بهسازی نیروی انسانی پرستاری بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران از دید کارکنان پرستاری

مقدمه: امروزه سیستم های بهداشتی درمانی همچون سایر موسسات در حال پویایی مداوم هستند و تغییرات عمده ای در نحوه مراقبت و درمان مددجویان ایجاد شده که لزوم آموزش و بهسازی نیروی انسانی پرستاران را در اولویت قرار می دهد. با توجه به این که جهت انجام هرگونه برنامه ریزی آموزشی، ارزیابی دقیق و جامع وضعیت موجود الزامی است، این مطالعه با هدف بررسی کیفیت برنامه های بهسازی نیروی انسانی پرستاری در بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران از دید کارکنان پرستاری آن انجام شد. روش: این مطالعه از نوع توصیفی تحلیلی است. جامعه پژوهش شامل کلیه کارکنان پرستاری در سه رده سوپروایزر آموزشی، سرپرستاران و پرستاران بالینی از بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران بودند. نمونه گیری به صورت سرشماری شامل ۱۰ سوپروایزر آموزشی و ۱۰۷ سرپرستار و نیز به صورت تصادفی خوشه ای، شامل ۳۱۰ نفر از کارکنان پرستاری شاغل در بخش ها بودند. ابزار پژوهش شامل سه پرسشنامه محقق ساخته جهت بررسی دیدگاه سوپروایزران آموزشی، سرپرستاران و پرسنل پرستاری بود که پس از بررسی روایی و پایایی با روش «مصاحبه» توسط پژوهش گران تکمیل شد. بخش اول هر پرسشنامه مربوط به اطلاعات دموگرافیک گروه مورد بررسی (سرپرستار، سوپروایزر و پرستار) بود و بخش دوم شامل سوالات مربوط به کیفیت برنامه های آموزشی پرستاران بود که دیدگاه پرسنل پرستاری را از لحاظ نحوه تعیین نیازهای آموزشی، طراحی برنامه های آموزشی، اجرا و ارزشیابی برنامه ها، مورد بررسی قرار می داد. تجزیه و تحلیل یافته ها با آزمون های آماری توصیفی نظیر فراوانی مطلق، فراوانی نسبی و میانگین و آمار استنباطی نظیر آنووا و آزمون مجذور کای، با استفاده از نرم افزار آماری SPSS v.۱۶ انجام گرفت. یافته ها: در این مطالعه دیدگاه ۴۲۷ نفر از کارکنان پرستاری بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران در سه رده پرستار بالینی (۳۱۰ نفر) که اکثریت (۲/۸۲%) زن و ۴/۸۸% دارای مدرک لیسانس، ۱۰۷ سرپرستار که اکثریت زن (۸۷%)؛ و ۱۰ سوپروایزر آموزشی که همگی زن و نیمی از آن ها دارای مدرک فوق لیسانس بودند؛ در مورد کیفیت برنامه های بهسازی نیروی پرستاری مورد بررسی قرار گرفت. اکثریت (۷۰%) سوپروایزرها، سرپرستاران (۴/۶۵%) و پرستاران (۶۵%) کیفیت برنامه های بهسازی را در حد متوسط ارزیابی نمودند. علاوه بر این غالب کارکنان پرستاری از کیفیت تعیین نیازهای آموزشی، طراحی، اجرا و ارزشیابی برنامه های بهسازی خود ناراضی بودند. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر کیفیت متوسط برنامه های بهسازی کارکنان پرستاری بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران و نارضایتی آنان از مراحل اجرایی این برنامه ها بود. در این راستا مدیران و تصمیم گیران پرستاری نیازمند به کارگیری شیوه های اجرایی و اثربخش در برنامه های بهسازی پرستاران هستند به نحوی که بتوان بر کیفیت و اثربخشی این برنامه ها و به دنبال آن بر کیفیت مراقبت پرستاری افزود.