ارزیابی شاخص های تکاملی کودکان یک ساله و عوامل مرتبط با آن در شهر خرم آباد

مقدمه: سرعت رشد بلوغ در سال اول زندگی سریع تر است. ارزیابی تکاملی کودک یک ساله می تواند نمایانگر وضعیت بعدی و نشان دهنده بسیاری از کاستی هایی باشد که با مداخله قابل درمان است؛ لذا بررسی وضعیت تکاملی این کودکان به منظور درمان و دادن آگاهی لازم به والدین در موارد مرتبط ضروری است. مطالعه حاضر باهدف ارزیابی شاخص های تکاملی در کودکان یک ساله شهر خرم آباد انجام شد. روش: در مطالعه ای توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی , ۷۶۴ کودک مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر خرم آباد به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. جمع آوری اطلاعات در مردادماه سال ۱۳۹۰ از ۱۷ مراکز بهداشتی درمانی انجام شد. شرایط ورود به مطالعه فقدان بیماری جسمی مادرزادی در کودک، نارس نبودن، داشتن پرونده خانوار بهداشتی در مرکز بهداشت و داشتن ثبت مراجعات منظم بود .قد و وزن کودکان با ترازو و متر مورد پایش قرار گرفت، ارزیابی شاخص های تکاملی با استفاده از ابزار استاندارد، پرسشنامه دوقسمتی ASQ انجام شد. یافته ها:۳۸۷ نفر (۶۶/۵۰ درصد) از مشارکت کنندگان پسر و ۳۷۶ نفر (۴۹/۳۴ درصد) دختر بودند. در کل نحوه تکامل:۸۲/۸% طبیعی، ۷/۹% کل حیطه های تکامل غیرطبیعی داشتند و ۱۶/۳% حداقل در یک حیطه غیرطبیعی بودند. آنالیز داده ها نشان داد بین عوارض خاص دوره نوزادی، وزن تولد، رتبه تولد (سوم و بالاتر بودن)، سن بالای مادر، عوارض بارداری (اپی لپسی)، مصرف سیگار و الکل در مادر و سابقه عقب ماندگی ذهنی در خانواده و وضعیت اقتصادی خانواده و بروز اختلال تکاملی رابطه معنی دار آماری وجود دارد (p<۰/۰۵)؛ اما بین جنسیت نوزاد، نوع زایمان، نوع تغذیه، تحصیلات پدر و مادر، شغل مادر، سابقه نازایی و سابقه سقط با بروز اختلال تکاملی در مراحل مختلف رابطه معنی دار آماری وجود ندارد (p>۰/۰۵). نتیجه گیری: در این مطالعه ۱۶/۳ درصد از کودکان با اختلال تکاملی در حیطه های مختلف برقراری ارتباط، حرکات درشت و حرکات ظریف تشخیص داده شدند. این مسئله نشان می دهد تکامل کودکان به طور خاص در مراکز بهداشتی و درمانی مورد پایش قرار نمی گیرد و آنچه بررسی می شود بررسی وزن و قد و دور سر کودک است بسیاری از این اختلالات که با بررسی های صحیح می توانند در کودکی تشخیص و درمان شوند تشخیص داده نشده و گاها اثرات غیر قابل برگشتی در بزرگ سالی از خود به جای می گذارند