سنگ نگاری، زمین شیمی و پهنه زمین ساختی ماگمای سازنده دایک های شمال و باختر زاهدان (جنوب خاوری ایران)
محل انتشار: فصلنامه پترولوژی، دوره: 8، شماره: 31
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 147
فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJPU-8-31_008
تاریخ نمایه سازی: 5 دی 1400
چکیده مقاله:
دایک های شمال و باختر زاهدان به سن ائوسن درون مجموعه های فلیشی و گرانیت زاهدان در پهنه زمین درز سیستان برونزد یافته اند. بیشتر این سنگ ها سرشت آلکالن دارند و عبارتند از: دایک های مافیک، اولترامافیک و فلسیک و گاه آلایش یافته. بیشتر دارای بافت پورفیری و گلومروپورفیری هستند. پلاژیوکلاز، هورنبلند و بیوتیت از کانی های اصلی این سنگ ها بوده و همین کانی ها در زمینه نیز دیده می شوند. بلورهای خلیجی کوارتز و پلاژیوکلاز های گردشده، تغییرات نورم نمونه ها همراه با تغییرات در فراوانی عنصرهای فرعی و کمیاب و نسبت های آنها نشان دهنده آلایش آنها با پوسته قاره ای است. غنی شدگی LREE در برابر HREE و نبود بی هنجاری در مقدار Eu از ویژگی های مهم همه این سنگ ها هستند. بالا بودن نسبت های (La/Sm)N، (La/Yb)N و (Sm/Yb)N و سرشت آلکالن بیشتر نمونه ها نشان دهنده رخداد فرایند ذوبی نزدیک به یک درصدی گوشته گارنت لرزولیت است. چنین شرایطی چه بسا پس از پایان فرورانش سنگ کره اقیانوسی سیستان به زیر بلوک افغان پدید آمده و ازاین رو، پس از آن که این ورقه فرورونده به اندازه چشمگیری پایین رفته است، سیال های آزادشده از صفحه فرورو، سرشت شیمیایی و کانی شناختی گوه گوشته ای را تغییر داده و ذوب بخشی آن آسان تر شده است. مهاجرت این سیال ها به ترازهای بالاتر بخش های زیرین پوسته بالایی و به مقدار کمتری سنگ های گوه گوشته ای را دچار ذوب بخشی کرده است. پس از افزایش مواد ذوب شده، این مواد در زمان الیگو- میوسن به ترازهای بالاتر رفته و در بخش های بالاتر پوسته جایگزین شده اند. به نظر می رسد پس از الیگو- میوسن، با ادامه فرورانش در منطقه شکستگی هایی پدید آمده است و ماگمای بجامانده در شکاف های پدیدآمده وارد شود و دایک های یادشده را پدید آورد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
حبیب بیابانگرد
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم،دانشگاه سیستان و بلوچستان،زاهدان، ایران
مهرناز فاطمیان
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان
علی اصغر مریدی
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
محمد رضا بخشی محبی
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم،دانشگاه سیستان و بلوچستان،زاهدان، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :