ارائه و بیان چارچوب طراحی شهری با رویکرد پیاده مداری

حرکت پیاده طبیعی ترین، قدیمی ترین و ضروری ترین شکل جابجایی انسان در محیط است. پیاده روی دارای اهمیت اساسی در ادراک هویت فضایی، احساس تعلق به محیط و دریافت کیفیت های محیطی است. چهره شهر بیشتر از طریق گام زدن در فضای شهری احساس می شود. اما یکی از نواقص عمده شهرسازی معاصر جهان، سرسپردگی بیش از حد آن به نیازهای حرکت سواره و غفلت از حفظ و ساماندهی فضاهای پیاده و حرکت پیاده است. این امر یکی از عوامل کاهش کیفیت محیط شهری و افول ارزش های اجتماعی، فرهنگی و بصری در فضاهای شهری محسوب می شود . به عنوان واکنش و چاره جویی در برابر این وضع در طول دو سه دهه گذشته ،گرایش ها و دیدگاه های جدیدی در عرصه شهرسازی جهان مطرح شده است که از آن به عنوان " جنبش پیاده گستری " یاد می شود .حاصل این جنبش، پیدایش و رواج رشته جدید است که امروزه به عنوان شاخه ای مستقل از برنامه ریزی و طراحی شهری به حساب می آید. برنامه ریزی و طراحی پیاده در روال رایج شهرسازی ایران نیز، نوعی غفلت و بی توجهی نسبت به موضوع حرکت پیاده و فضاهای پیاده یا هم در عرصه نظری و هم در عرصه عملی، به نحوی بارز مشاهده می شود. به همین دلیل پرداختن به این موضوع راه ها می تواند به شناخت عمیق تر مسائل شهرنشینی و شهرسازی کنونی و چاره جویی برای بهسازی کیفیت فضاهای شهری یاری رساند. امروزه فضاهای پیاده روی شهری یکی از مهمترین فضاهای شهری و عرصه های عمومی در شهرها هستند. جین جیکوبز پیاده روها را به عنوان فضای عمومی و اصلی شهر و نیز حیاتی ترین عضو آن برمی شمرد. همانطور که گفته شد مسیر های پیاده با توجه به کاربری و عوامل دیگر انواع متفاوتی را در برمی گیرد.پیاده راه، عنوان کلی برای آن دسته از معابر شهری است که مخصوص عبور پیاده و یا به طور عمده برای آنان در نظرگرفته شده است. پیاده رو، گذرگاهی است که در کنار مسیرهای سواره مثل جاده، خیابان و یا میدان منحصرا برای حرکت عابران پیاده ساخته می شود. به لحاظ کابری نیز برخی از این مسیر ها صرفاگذرگاهی و برخی پتانسیل تفرجی و گذراندان زمان بیشتر را دارند. بنا به نیازهای جسمی و روحی که انسان امروزی رادرگیرکرده است ایجاد بستر مناسب فراغتی برای پاسخ دادن به این نیاز ها ضروری است. بنابراین پرداختن به این فضاهای شهری به خصوص نوع تفرجی اهمیت بالاتری پیدا می کند. ضوابط و معیارهای استاندارد شده حداقل هایی است که طراحان شهری و منظر باید در طراحی مسیرهای پیاده مورد توجه قرار دهند.ضوابط و معیارها نیز بسیار گسترده و دقیق تدوین شده است