تاثیر پنج اصلاح گر معدنی بر کاهش جذب برخی فلزات سنگین در شرایط آبیاری با پساب های شهری و صنعتی
محل انتشار: فصلنامه مهندسی و مدیریت آبخیز، دوره: 5، شماره: 1
سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 191
فایل این مقاله در 7 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JWEM-5-1_004
تاریخ نمایه سازی: 8 دی 1400
چکیده مقاله:
آبیاری زمینهای زیر کشت سبزیهای خوراکی به وسیله پسابهای آلوده، موجب میشود که فلزات سنگین در این گیاهان انباشته شوند. تثبیت فلزات سنگین در محل با استفاده از اصلاحگرهای معدنی، روشی است که برای کاهش جذب فلزات بهوسیله گیاهان بسیار مورد توجه قرار گرفته است. براین اساس، در پژوهش حاضر، بررسی کارایی پنج نوع اصلاحگر معدنی، برای تثبیت فلزات سنگین خاکهای کشاورزی اطراف شهرستان تبریز که با پساب های آلوده آبیاری میشوند، مد نظر بوده است. بدین منظور، نیم گرم از پنج اصلاحگر کلسیت، ایلیت، هماتیت، زئولیت و بنتونیت و ۱۰ نمونه خاک برداشتشده از خاکهای واقع در شمال غرب شهرستان تبریز، محلولهای حاوی عناصر کادمیوم، سرب، نیکل، مس و روی اضافه شد. بعد از دو ساعت قرار دادن در دستگاه تکاندهنده، غلظت این پنج عنصر در محلولهای صاف شده با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. با استفاده از آزمون دانکن، مقایسه میانگینها انجام و در نهایت، اصلاحگرهای بهینه در این رابطه مشخص شد. نتایج نشان داد، تفاوت آشکاری بین مواد اصلاحگر از لحاظ میزان جذب پنج عنصر وجود دارد، به طوریکه بیشترین میزان جذب عناصر کادمیوم، نیکل و روی مربوط به کلسیت؛ بیشترین میزان جذب عناصر سرب و مس مربوط به هماتیت و برای هر پنج عنصر کمترین میزان جذب مربوط به ایلیت بوده است. همچنین، کلسیت، زئولیت، بنتونیت و هماتیت ظرفیت جذب بالاتر معنیداری در سطح پنج درصد برای عناصر کادمیوم، نیکل و روی نسبت به تمام خاکهای مورد آزمایش داشتند. در مورد سرب، بالاترین میزان جذب با استفاده از اصلاحگرهای کلسیت و هماتیت (بدون تفاوت معنی دار با هم) صورت گرفت. کلسیت، هماتیت و زئولیت بالاترین میزان جذب مس را داشتند، در حالی که بیشترین میزان جذب این عنصر در سطح پنج درصد، اختلاف معنیدار با دو ماده اصلاحی دیگر، به وسیله هماتیت داشت. کلسیت و هماتیت اصلاحگرهایی بودند که با اضافه شدن به ۱۰ نمونه خاک مورد آزمایش، توانستند باعث افزایش معنیدار (در سطح پنج درصد) ظرفیت جذب پنج آلاینده کادمیوم، مس، روی، نیکل و سرب شوند و بدین وسیله کاهش جذب عناصر یاد شده در گیاهان زیر کشت مناطق کشاورزی اطراف شهرستان تبریز را موجب شوند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
رامین سلماسی
مربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی