سیاست جنایی بخشنامه مدار در فرایند دادرسی کیفری

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 324

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_NASH-28-108_011

تاریخ نمایه سازی: 11 دی 1400

چکیده مقاله:

سیاست جنایی قضایی، به عنوان یکی از شاخه های اصلی سیاست جنایی، از رهگذر پاسخ دهی نهادهای مختلف عدالت کیفری به بزه، صدور آرا، قرارها، رویه قضایی، اتخاذ تدابیر پیشگیرانه و کاربست تصمیمات کلان و راهبردی نقش تاثیرگذاری در کنترل جرم ایفا می کند. نظام قضایی ایران از نیمه دوم دهه نود خورشیدی با صدور بخشنامه ها و دستورالعمل های گوناگون که پاره ای از آنها نیز استیذانی هستند، بعضا از سیاست جنایی تقنینی فاصله گرفته و اهداف دیگری مانند سرعت بخشی به روند رسیدگی را دنبال می کند. ایستایی و گرفتگی فرایند کیفری که با انبوهی از پرونده ها روبه رو بوده و ناکارآمدی در حل وفصل دعاوی در مهلت معقول، دلیل عمده گرایش به سیاست بخشنامه ای است که با عدول از قانون به دنبال قضازدایی، میانجیگری، اختصاری سازی رسیدگی و در پاره ای موارد سخت گیری است. در مقابل سیاست جنایی قضایی با بخشنامه هایی مانند دستورالعمل اجرایی ماده (۴۷۷) قانون آیین دادرسی کیفری با ایجاد حق اعتراض به آرای قطعی برای همگان به تولید بحران از منظر کمک به گشایش دعاوی مختوم شده به دستاویز «شرع بین» و تراکم بار نظام عدالت کیفری دامن می زند و به این ترتیب رویکرد دوگانه ای را برای برون رفت از چالش ها تجویز می کند. آنچه مسلم است سیاست گذار از قانون به بخشنامه، با تضعیف اصل حاکمیت قانون در فرایند کیفری، حقوق اشخاص را تحدید کرده و نه تنها به رفع معضلات کمک نمی کند بلکه سیمای بحران زده سیاست جنایی را بیشتر به نمایش می گذارد. 

نویسندگان

هادی رستمی

استادیار گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان؛

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آخوندی، محمود (۱۳۹۴). شناسای آیین دادرسی کیفری، دفتر چهارم: اندیشه ...
  • آشوری، محمد (۱۳۹۵). آیین دادرسی کیفری، جلد اول، ویراست پنجم، ...
  • آشوری، محمد (۱۳۸۳). «مفاهیم عدالت و انصاف از دیدگاه کنوانسیون ...
  • آیین نامه اجرایی نحوه رسیدگی به جرائم اخلالگران در نظام ...
  • امیدی، جلیل (۱۳۸۲). «دادرسی کیفری و حقوق بشر»، مجله مجلس ...
  • بخشنامه اهمیت صلح و سازش و نقش آن در احقاق ...
  • بخشنامه استفاده از ظرفیت ماده ۲۴۲ قانون آیین دادرسی کیفری ...
  • پیکا، ژرژ (۱۳۹۵). جرم شناسی، ترجمه علی حسین نجفی ابرندآبادی، ...
  • جعفری لنگرودی، محمد جعفر (۱۳۸۳). ترمینولوژی حقوق، چاپ چهاردهم، تهران، ...
  • حبیب زاده، محمدجعفر و دیگران (۱۳۹۵). «قانون مداری ماهوی در ...
  • حبیب زاده، محمد جعفر و محمد توحیدی فرد (۱۳۸۶). قانون ...
  • حبیب زاده، محمد جعفر، علی حسین نجفی ابرندآبادی و کیومرث ...
  • خزانی، منوچهر (۱۳۷۷). «بررسی نظری و عملی تسریع آیین دادرسی ...
  • دادنامه شماره ۹۸۰۹۹۷۸۳۲۵۳۰۰۴۲۱ مورخ ۳۱/۴/۱۳۹۸ صادره از شعبه ۱۳ دادگاه ...
  • دستورالعمل رسیدگی به پرونده های معوق و تعیین تکلیف فوری ...
  • دستورالعمل اجرایی ماده (۴۷۷)، شماره ۱۰۰/۱۳۵۹۵۴/۹۰۰۰ مورخ ۹/۹/۱۳۹۸ رئیس قوه ...
  • دلماس – مارتی ، می ری (۱۳۹۵). نظام های بزرگ ...
  • رستمی، هادی (۱۳۹۷). آیین دادرسی کیفری، چاپ اول، تهران، میزان ...
  • شاملو، باقر و افشین عبداللهی (۱۳۹۴). «دستاوردهای مدیریتی جرم شناسی ...
  • شیری، عباس (۱۳۹۷). عدالت ترمیمی، چاپ دوم، تهران، میزان ...
  • طباطبایی موتمنی، منوچهر، حقوق اداری، ویراست ۴، چاپ بیست و ...
  • طهماسبی، جواد (۱۳۹۶). آیین دادرسی کیفری، جلد دوم، چاپ اول، ...
  • فرجیها، محمد (۱۳۹۶). دانش نامه عدالت ترمیمی (مجموعه مقاله های ...
  • کاتوزیان، ناصر (۱۳۸۹). مقدمه علم حقوق و مطالعه در نظام ...
  • کوششکار، ریحانه (۱۳۹۱). «حدود مقرراتگذاری قوه قضائیه و نظارت بر ...
  • گسن، رمون (۱۳۷۱). «بحران سیاست های جنایی کشورهای غربی»، ترجمه ...
  • لازرژ، کریستین (۱۳۹۸). درآمدی بر سیاست جنایی، ترجمه علی حسین ...
  • لواسور، ژرژ (۱۳۷۱). «سیاست جنایی»، ترجمه علی حسین نجفی ابرندآبادی، ...
  • محمدی کنگ سفلی، احسان (۱۳۹۴). دادرسی عادلانه در قلمرو کیفری ...
  • نجفی ابرندآبادی، علی حسین (۱۳۸۲). «از عدالت کیفری کلاسیک تا ...
  • (۱۳۹۲). «درآمدی بر پژوهش در نظام عدالت کیفری: فرصت ها ...
  • (۱۳۹۵). سیاست جنایی: از مدل ها تا جنبش ها، دیباچه ...
  • (۱۳۹۷). «سیاست جنایی»، به کوشش امیر حسن نیازپور، دانشنامه علوم ...
  • (۱۳۹۶). «گفتمان سیاست جنایی قانونگذار در قانون آیین دادرسی کیفری ...
  • نوربها، رضا (۱۳۸۳). نگاهی به قانون مجازات اسلامی، چاپ دوم، ...
  • هیوود، اندرو (۱۳۹۳). مقدمه نظریه سیاسی، ترجمه عبدالرحمن عالم، چاپ ...
  • Murphy, Jeffrie G (۲۰۰۲). Forgiveness and Resentment, In: Jeffrie G. ...
  • Randolph, N. Stone (۱۹۹۱). Crisis in the Criminal Justice System, ...
  • نمایش کامل مراجع