پژوهشی در احوال و آثار یک حروفی گمنام

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 168

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHRU-13-2_005

تاریخ نمایه سازی: 11 دی 1400

چکیده مقاله:

در پژوهش های شرق شناسان و پژوهشگران ایرانی و ترکیه ای، رساله خواب نامه از منابع اصلی درباره فرقه حروفیه و اندیشه های رئیس این فرقه، میرزافضل الله استرآبادی، است. نویسنده این رساله، نصرالله بن حسن نافجی، در زمان سکونت فضل الله در اصفهان مرید و انیس او بود. از دیگر متون اعتقادی حروفیان مثنویی است در بحر هزج به نام مخزن الرموز که آن نیز اثر نصرالله بن حسن نافجی است و در سال ۸۲۵ق/۱۴۲۲م نوشته شده است. این دو متن برای شناخت تفکر، الفبای رمزی و تعالیم فرقه حروفیه منابعی مهم هستند. درباره این نویسنده تا امروز هیچ اطلاعی در دست نیست و هر جا اسمی از او آورده اند، به خواب نامه او اشاره کرده و گذشته اند. در این پژوهش، نسخه های خطی این دو متن مهم معرفی می شوند. نسخه های این دو متن در کتابخانه های خارج از ایران نگهداری می شوند. غیر از معرفی دو متن یادشده، زندگی نصرالله بن حسن نافجی و زادبوم او که نامی از آن در منابع تاریخی نیامده است، واکاوی می شود؛ همچنین اطلاعات گوناگونی از نظر گذرانده می شود که این گزارش نویس در حوزه موضوعات جغرافیایی و اجتماعی ارائه کرده است. نصرالله به علت زندگی در محیط اصفهان در قرن هشتم و اوایل قرن نهم قمری/پانزدهم میلادی، در رساله خود از رجال و محلات اصفهان آگاهی های ارزشمندی آورده که در این پژوهش به آنها توجه شده است.

نویسندگان

محمد حکیم آذر

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آژند، یعقوب، (۱۳۶۹)، حروفیه در تاریخ. تهران: نی ...
  • ابن خلدون، عبدالرحمان بن محمد، (۱۳۸۲)، مقدمه ابن خلدون، ترجمه ...
  • ابن فقیه، احمدبن محمد، (۱۴۱۶ ق)، البلدان، مصحح یوسف الهادی. ...
  • اسلو ار، فاتح، (۱۳۹۴)، حروفیه، تاریخ، عقاید، عبادات، قیامت...، ترجمه ...
  • اسماعیل پاشا البغدادی، (۱۹۵۱م)، هدیه العارفین؛ اسماءالمولفین و آثارالمصنفین، استانبول: ...
  • اوحدی بلیانی، تقی الدین محمدبن محمد، (۱۳۸۹)، عرفات العاشقین و ...
  • بشیر، شهزاد، (۱۳۹۹)، حروفیه، تاریخ و عقاید، ترجمه محمدرضا مرادی ...
  • پارسا، خواجه محمد، (۱۳۶۶)، شرح فصوص الحکم، تهران: دانشگاهی ...
  • ترکه اصفهانی، صاین الدین علی بن محمد، (۱۳۵۱)، چهارده رساله ...
  • ثبوت، اکبر، (۱۳۸۷)، مدخل حروفیه در دانشنامه جهان اسلام، ج۱۳، ...
  • جامی، عبدالرحمن، (۱۳۷۰)، نقدالنصوص فی شرح نقش الفصوص، چ۲، تهران: ...
  • جعفریان، رسول، (۱۳۷۸)، تاریخ ایران اسلامی از یورش مغولان تا ...
  • حسن زاده آملی، حسن، (۱۳۷۸)، مدالهمم در شرح فصوص الحکم، ...
  • خواب نامه، نصرالله بن حسن نافجی، دست نویس شماره (Pers ...
  • خوارزمی، تاج الدین حسین بن حسن، (۱۳۶۸)، شرح فصوص الحکم، ...
  • ذکاوتی قراگوزلو، علیرضا و فاطمه لاجوردی، (۱۳۹۱)، مدخل حروفی در ...
  • ریتر، هلموت، (۱۳۴۱)، آغاز فرقه حروفیه، ترجمه حشمت موید، منتشرشده ...
  • زرین کوب، غلامحسین، (۱۳۶۹)، دنباله جستجو در تصوف ایران، چ۳: ...
  • سامی، شمس الدین، (۱۳۱۶ق)، قاموس الاعلام ترکی، ج۶، استانبول: مهران ...
  • السخاوی، محمدبن عبدالرحمن بن محمد، (۱۹۹۲م)، الضوءاللامع لاهل القرن التاسع، ...
  • سعید الدین فرغانی، (۱۳۷۹)، مشارق الدراری؛ شرح تائیه ابن فارض، ...
  • عارف، سیدمحمدصادق، (۱۳۷۲)، راه روشن؛ ترجمه المحجه البیضاء، مشهد: آستان ...
  • غزالی، ابوحامد، (بی تا)، احیاء علوم الدین، بیروت: دارالکتاب العربی ...
  • فقیه ایمانی، مهدی بن محمدباقر، (۱۳۷۴)، تاریخ تشیع اصفهان از ...
  • قیصری رومی، محمدداوود، (۱۳۷۵)، شرح فصوص الحکم، تهران: علمی و ...
  • قطب الدین لاهیجی، محمدبن شیخ علی اشکوری دیلمی، (۱۳۷۸)، محبوب ...
  • کیا، صادق، (۱۳۳۰)، واژه نامه گرگانی، تهران: دانشگاه تهران ...
  • گولپینارلی، عبدالباقی، (۱۳۷۴)، فهرست متون حروفیه، ترجمه توفیق. ه. سبحانی، ...
  • محدث، علی، (۲۰۰۴م)، پانزده منظومه ادبی - عرفانی به فارسی ...
  • محرابی، معین الدین، (۱۳۷۰)، کلمه الله هی العلیا بانویی انقلابی ...
  • مخزن الرموز. نصرالله بن حسن نافجی، دست نویس شماره ۲/۱۶۴۴ ...
  • مشکور، محمدجواد، (۱۳۹۵)، فرهنگ فرق اسلامی. چ۷، مشهد: آستان قدس ...
  • مولاناجلال الدین محمد بلخی، (۱۳۶۹)، کتاب فیه مافیه، با تصحیحات ...
  • مهدوی، مصلح الدین، (۱۳۸۶)، اصفهان دارالعلم شرق؛ مدارس دینی اصفهان، ...
  • نعیمی استرآبادی، فضل الله، (۱۳۹۸)، کلیات اشعار فضل ...
  • نفیسی، سعید، (۱۳۴۴)، تاریخ نظم و نثر در ایران و ...
  • Golpinarli, A. «Fadl Allah Hurufi», Encyclopedia of Islam, (New ed.), ...
  • نمایش کامل مراجع