بررسی فقهی حقوقی راهکارهای محروم کردن ورثه از ترکه

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 456

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IJRJ-17-62_002

تاریخ نمایه سازی: 12 دی 1400

چکیده مقاله:

ارث یکی از مهم ترین اسباب انتقال اموال به ورثه است. هرچند انتقال به واسطه ارث، قهری و غیرارادی است اما گاه مورث به دلایلی انتقال مال خود به یک یا چند وارث را خوش نمی دارد. قانون گذار ایران به تبع فقه، وصیت به محرومیت از ارث را نامعتبر شمرده است. اما آیا راه مشروعی برای محروم­کردن وارث از ماترک وجود ندارد؟ ما در این نوشتار در راهکارهای رایج  و میزان اعتبار آن ها را مورد بررسی قرار می دهیم. استفاده از عقد صلح و شرط ضمن عقد لازم از قالب های رایج برای این هدف هستند که برخی صور آن ها معتبر و در برخی فروض با مانع روبرو است. در بین راهکارهای رایج، تعهد به انتقال سهم الارث پس از مرگ مورث در قالب صلح یا شرط ضمن عقد از راهکارهای کارآمد و معتبر به حساب می آیند. وصیت به محرومیت از ارث نیز با شرایطی می تواند به منزله وصیت ماترک برای دیگر ورثه تلقی شده و منجر به محرومیت وارث از ثلث شود. در مجموع می توان گفت راهکاری که بدون تراضی با وارث بتوان او را به طور کامل از ارث محروم نمود وجود ندارد

کلیدواژه ها:

نویسندگان

محمد مهدی الشریف

دانشیار گروه حقوق، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

وحید صادقی

دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

سید مجید صادقی

دانش آموخته حقوق خصوصی دانشگاه تهران، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن ادریس حلی، محمد (۱۴۱۰). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی. قم: ...
  • اصفهانی، محمدحسین (۱۴۱۸). حاشیه المکاسب. قم: انوار الهدی ...
  • امامی،سید حسن (بی تا). حقوق مدنی. قم:انتشارات اسلامیه ...
  • انصاری،مرتضی (۱۴۳۲). المکاسب. قم: مجمع الفکر الاسلامی ...
  • آخوند خراسانی (۱۴۰۶). حاشیه مکاسب. تهران: وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی ...
  • بروجردی عبده،محمد (۱۳۸۰). حقوق مدنی. تهران: انتشارات مجد۷. جنوردی،سید حسن ...
  • بهجت،محمد تقی (۱۴۲۸). استفتائات. ج۴. قم: دفتر حضرت آیت الله ...
  • تبریزی،جواد (۱۴۲۶). منهاج الصالحین. ج۲. قم: مجمع الامام المهدی(عج) ...
  • جعفری لنگرودی،محمد جعفر (۱۳۵۰). وصیت. تهران: ابن سینا۱۱. حسینی عاملی،محمدجواد ...
  • خمینی،سید روح الله (بی تا). تحریر الوسیله. ج۱، ۲. قم: ...
  • خوئی، سید ابوالقاسم (بی تا). مصباح الفقاهه. ج۷، بی جا ...
  • خوئی،سید ابوالقاسم (۱۴۱۸). موسوعه الامام الخوئی.ج۳۳. قم: موسسه آثار الامام ...
  • خوئی،سید ابوالقاسم (۱۴۱۰). منهاج الصالحین.ج۲. قم: مدینه العلم ...
  • روحانی، سید صادق (بی­تا). منهاج الصالحین. بی جا۱۹. سبحانی،جعفر (۱۴۱۴). ...
  • سکوتی نسیمی،رضا؛ علوی،سیدمحمدتقی؛ رشیدی احمدآبادی،محمدرضا،(۱۳۹۵).بررسی تاثیر اراده مورث در قواعد ...
  • سیستانی،سید علی حسینی (۱۴۱۷). منهاج الصالحین. قم: دفتر آیت الله ...
  • شهید اول (۱۴۱۷). الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه . ج۳. ...
  • شهید ثانی، زین الدین (۱۴۱۳). مسالک الافهام الی تنقیح شرائع ...
  • شهید ثانی (۱۴۳۲). الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه.ج۲.قم:مجمع الفکر ...
  • شهیدی،مهدی (۱۳۸۶). آثار قراردادها و تعهدات.تهران: مجد ...
  • شهیدی،مهدی (۱۳۸۷). شروط ضمن عقد. تهران: مجد ...
  • صانعی، یوسف (۱۳۸۸). استفتائات قضایی حقوق مدنی. ج۲. قم: انتشارات ...
  • صفایی، سید حسین(۱۳۸۴). دوره مقدماتی حقوق مدنی.قواعد عمومی قراردادها. جلد ...
  • طاهری،حبیب الله (۱۴۱۸). حقوق مدنی.ج۲ و ۵. قم:دفتر انتشارات اسلامی ...
  • طباطبایی قمی،سید تقی (۱۴۲۶). مبانی منهاج الصالحین. ج ۹. قم: ...
  • زمان تاثیر اجازه ورثه نسبت به وصیت مازاد بر ثلث ترکه در فقه امامیه و حقوق ایران [مقاله ژورنالی]
  • علامه حلی، حسن (۱۴۱۳). قواعد الاحکام فی معرفه الحلال و ...
  • علامه حلی، حسن (۱۴۱۴). تذکره الفقها(ط-الحدیثه). ج۱۰. قم: موسسه آل ...
  • فاضل­لنکرانی،محمد (۱۳۷۹). جامع المسائل. ج۲ . قم: امیر کلام ...
  • فیاض،محمد اسحاق (بی­تا). منهاج الصالحین. بی­جا ...
  • کاتوزیان،ناصر (۱۳۸۸). اموال و مالکیت. تهران:نشر میزان۴۰. کاتوزیان،ناصر (۱۳۹۱). قواعد ...
  • کاتوزیان، ناصر (۱۳۶۹). وصیت در حقوق مدنی ایران. تهران: کانون ...
  • محقق داماد، سید مصطفی (۱۳۸۷). وصیت تحلیل فقهی و حقوقی. ...
  • محقق داماد،سید مصطفی (۱۳۹۰). نظریه عمومی شروط و التزامات در ...
  • محقق داماد،سید مصطفی (۱۳۸۹). قواعد فقه ۲ . تهران:سمت ...
  • مکارم،ناصر (۱۴۲۴). کتاب النکاح. قم: انتشارات مدرسه امام علی بن ...
  • مفید، محمد (۱۴۱۳). المقنعه. قم: کنگره جهانی هزاره شیخ مفید ...
  • منتظری،حینعلی (بی­تا). رساله استفتائات. ج۳. قم: بی­جا ...
  • میرزای قمی،ابولقاسم (۱۴۱۳). جامع الشتات فی اجوبه السوالات. ج۴. تهران: ...
  • نائینی، محمدحسین (۱۳۷۳). منیه الطالب فی حاشیه المکاسب. ج ۲. ...
  • نجفی، محمدحسن (۱۴۰۴). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام . ...
  • وحید خراسانی،حسین (۱۴۲۸). منهاج الصالحین. قم: مدرسه امام باقر علیه ...
  • یزدی،محمد کاظم (۱۴۳۲). العروه الوثقی. قم: موسسه النشر الاسلامی ...
  • یزدی، محمدکاظم (۱۴۲۱). حاشیه المکاسب. قم: موسسه اسماعیلیان ...
  • نمایش کامل مراجع