نقد و بررسی تاویلات فقهی حباء: موضوع ماده ۹۱۵ قانون مدنی

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 78

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IJRJ-16-60_008

تاریخ نمایه سازی: 12 دی 1400

چکیده مقاله:

حباء از مسائل انفرادی فقه شیعه است. مصحف، انگشتر، شمشیر و البسه میت از مصادیق اتفاقی حبوه هستند که وجوبا و مجانا به ولد ذکور صلبی که از او ذکور بزرگتر نباشد، اعطا می­شود. برای انتقال حبوه چهار شرط باید موجود باشد: عدم انحصار ترکه به حبوه، فقدان دین مستغرق در ترکه، عدم وصیت به اعیان حبوه و عدم احتساب از میراث پسر بزرگ. علقه پسر بزرگ با محبوبه، ملکیت است. لذا بر ورثه واجب است که آثار مالکیت پسر بزرگ را بر حبوه بار کنند. تملک حبوه قهری است و نیاز به قبول محبو له ندارد. قانون مدنی در ماده ۹۱۵ به حباء پرداخته است. این ماده پیرامون مساله حباء ابهامات فراوانی دارد که باید با التفات به فقه به آنها پاسخ درخور و مناسب با زمان داده شود. پژوهش حاضر همین هدف را دنبال می­کند.

نویسندگان

حسین کاویار

استادیار گروه حقوق، دانشگاه اراک، اراک، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن ابی­جمهور، محمد­بن­زین­الدین. (۱۴۰۳). عوالی­اللآلی، جلد چهارم: موسسه سیدالشهداء، قم ...
  • ابن ادریس­حلی، محمد­بن­منصور ­بن­احمد. (۱۴۱۰). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، جلد ...
  • ابن براج­طرابلسی، قاضی عبدالعزیز. (۱۴۰۶). المهذب، جلد دوم: دفتر انتشارات ...
  • ابن حمزه­طوسی، محمدبن­علی. (۱۴۰۸). الوسیله الی نیل­الفضیله: مکتبه آیت­الله العظمی ...
  • ابن زهره، حمزه­بن­علی حسینی. (۱۴۱۷). غنیه­النزوع: موسسه امام صادق (ع) ...
  • ابن سعیدحلی، یحیی. (۱۴۰۵). الجامع للشرائع: موسسه سیدالشهداء، قم ، ...
  • ابن فهد­حلی، جمال­الدین احمد. (۱۴۰۷). المهذب­البارع، جلد چهارم: دفتر انتشارات ...
  • امامی، حسن. (۱۳۹۲). حقوق مدنی، جلد سوم: انتشارات اسلامیه، تهران ...
  • انصاری، مرتضی. (۱۴۱۵). المکاسب (ط- الحدیثه)، جلد ششم: انتشارات کنگره، ...
  • بحرالعلوم بروجردی، مهدی. (۱۴۰۵). الفوائد­الرجالیه، جلد اول: مکتبه­الصادق، تهران ، ...
  • بحرالعلوم، محمد­بن­محمدتقی.(۱۴۰۳). بلغه­الفقیه، جلد چهارم: منشورات مکتبه­الصادق، تهران، چاپ چهارم ...
  • بصری بحرانی، زین­الدین. (۱۴۱۳). کلمه­التقوی، جلد هفتم: ناشر جواد وداعی، ...
  • جعفری­لنگرودی، محمدجعفر. (۱۳۸۴). ارث، جلد اول: گنج دانش، تهران ، ...
  • جعفری­لنگرودی، محمدجعفر. (۱۳۹۱). مبسوط در ترمینولوژی حقوق، جلد سوم: گنج ...
  • جوهری، اسماعیل­بن­حماد. (۱۴۱۰). الصحاح- تاج­اللغه و صحاح­العربیه، جلد ششم: دارالعلم ...
  • حرعاملی، محمد­بن­حسن. (۱۴۰۹). تفصیل وسائل­الشیعه الی تحصیل مسائل­الشریعه، جلد بیست­و­ششم: ...
  • حسینی­تفرشی، مصطفی­بن­حسین. (۱۴۱۸). نقد الرجال، جلد اول: موسسه آل­البیت (ع) ...
  • حسینی­عاملی، محمدجواد.(۱۴۳۱). مفتاح­الکرامه، جلدبیست وچهارم: موسسه النشرالاسلامی، قم ، چاپ ...
  • خواجویی، اسماعیل­بن­محمدحسین.(۱۴۱۳). الفوائد­الرجالیه: مجمع البحوث­الاسلامیه، مشهد، چاپ اول ...
  • خویی، ابوالقاسم. (۱۴۱۳). معجم رجال­الحدیث و تفصیل طبقات­الرجال، جلد اول ...
  • سبحانی، جعفر. (۱۴۱۵). نظام الارث فی الشریعه­الاسلامیه الغراء: موسسه امام ...
  • سیستانی، علی. (۱۴۱۷). منهاج­الصالحین، جلد سوم: ناشر دفتر مولف، قم ...
  • شریف مرتضی، علی­بن­حسین موسوی.(۱۴۱۵). الانتصار فی انفرادات الامامیه: دفتر انتشارات ...
  • شوشتری، محمدتقی. (۱۳۷۱). النجعه فی شرح­اللمعه، جلد دهم: مکتبه­الصدوق، تهران، ...
  • شهید اول، محمدبن­مکی عاملی. (۱۴۱۷). الدروس­الشرعیه، جلددوم: دفتر انتشارات اسلامی، ...
  • شهید ثانی، زین­الدین­بن­علی العاملی. (۱۴۱۰). الروضه البهیه فی شرح اللمعه­الدمشقیه ...
  • شهید ثانی، زین­الدین­بن­علی العاملی. (۱۴۱۳). مسالک­الافهام، جلد سیزدهم: موسسه المعارف­الاسلامیه، ...
  • شهید ثانی، زین­الدین­بن­علی العاملی. (۱۴۲۱). رسائل، جلد اول: دفتر تبلیغات ...
  • شهیدی، مهدی. (۱۳۹۴). ارث: نشر مجد، تهران ، چاپ نهم ...
  • شیخ طوسی، ابوجعفرمحمد­بن­حسن.(۱۳۹۰).استبصار،جلدسوم وچهارم: دارالکتب­الاسلامیه، تهران، چاپ اول ...
  • شیخ طوسی، ابوجعفر محمد­بن­حسن. (۱۴۰۷). الخلاف، جلد چهارم: دفتر انتشارات ...
  • شیخ طوسی، ابوجعفر محمد­بن­حسن. (۱۴۰۷). تهذیب­الاحکام، جلد نهم: دارالکتب­الاسلامیه، تهران، ...
  • شیخ طوسی، ابوجعفر محمد­بن­حسن. (بی­تا). الفهرست: المکتبه­الرضویه، نجف ، چاپ ...
  • شیخ مفید، محمد­بن­محمد­بن­نعمان عکبری. (۱۴۱۳). الاعلام بما اتفقت علیه الامامیه ...
  • صادقی­مقدم، محمدحسن.، فولادی، ابراهیم. (۱۳۹۱). بررسی مبانی و مستندات حبوه ...
  • صدوق، محمد­بن­علی­بن­بابویه.(۱۴۱۳). من­لایحضره الفقیه، جلد چهارم: دفترانتشارات اسلامی،قم، چاپ دوم ...
  • طباطبایی، علی. (۱۴۲۲). ریاض­المسائل فی تحقیق الاحکام بالدلائل، جلد چهاردهم: ...
  • طباطبایی­قمی، تقی. (۱۴۲۶). مبانی منهاج­الصالحین، جلد دهم: منشورات قلم­الشرق، قم، ...
  • عاملی، جواد­بن­محمدحسینی. (بی­تا). مفتاح­الکرامه فی شرح قواعد العلامه (ط- القدیمه)، ...
  • علامه حلی، حسن­بن­یوسف­بن­مطهر اسدی. (۱۳۸۱). رجال العلامه­الحلی: منشورات المطبعه­الحیدریه، نجف، ...
  • علامه حلی، حسن­بن­یوسف­بن­مطهر اسدی. (۱۴۱۱). تبصره­المتعلمین فی احکام­الدین: موسسه چاپ ...
  • علامه حلی، حسن­بن­یوسف­بن­مطهر اسدی. (۱۴۱۳). قواعد الاحکام، جلد سوم: دفتر ...
  • علامه حلی، حسن­بن­یوسف­بن­مطهر اسدی. (۱۴۱۳). مختلف­الشیعه، جلد نهم: دفتر انتشارات ...
  • فاضل اصفهانی، محمد­بن­حسن. (۱۴۱۶). کشف­اللثام، جلد نهم: دفتر انتشارات اسلامی، ...
  • فاضل مقداد، مقداد­بن­عبدالله. (۱۴۰۴). التنقیح­الرائع لمختصر الشرائع، جلد چهارم: مکتبه ...
  • فیروزآبادی، محمد­بن­یعقوب. (بی­تا). القاموس­المحیط، جلد چهارم: دارالکتب­العلمیه – منشورات محمدعلی ...
  • فیومی، احمد­بن­محمد مقری. (بی­تا). مصباح­المنیر، جلد دوم: منشورات دار الرضی، ...
  • کاتوزیان، ناصر. (۱۳۸۹).ارث: نشر میزان، تهران، چاپ چهارم ...
  • کاتوزیان، ناصر. (۱۳۹۳). فلسفه حقوق - جلد اول: تعریف و ...
  • کرباسی، محمدابراهیم. (۱۴۳۱). الارث فی الفقه­الجعفری، جلد دوم: موسسه الاعلمی ...
  • کشی، محمد­بن­عمربن­عبدالعزیز. (۱۴۹۰). رجال­الکشی: موسسه نشر دانشگاه مشهد، مشهد، چاپ ...
  • کلینی، ابوجعفر محمد­بن­یعقوب. (۱۴۰۷). الکافی (ط- الاسلامیه)، جلد هفتم: دارالکتب­الاسلامیه، ...
  • گلپایگانی، محمدرضا. (۱۴۰۹). مجمع­المسائل، جلد سوم: دارالقرآن­الکریم، قم ، چاپ ...
  • مامقانی، عبدالله. (۱۳۲۰). تحفه­الصفوه فی احکام­الحبوه، جلد اول: چاپ محیی­الدین ...
  • مامقانی، عبدالله. (۱۴۱۱). مقباس­الهدایه فی علم­الدرایه، جلد دوم، قم: موسسه ...
  • محدث­نوری، حسین. (۱۴۱۷). خاتمه­المستدرک، جلد پنجم: موسسه آل­البیت (ع) ، ...
  • محقق­ثانی، علی­بن­حسین عاملی کرکی. (۱۴۱۴). جامع­المقاصد، جلد پنجم: موسسه آل­البیت ...
  • محقق­حلی، نجم­الدین جعفر. (۱۴۰۸). شرایع­الاسلام، جلد چهارم: موسسه اسماعیلیان، قم ...
  • محقق­حلی، نجم­الدین جعفر. (۱۴۱۸). مختصر­النافع، جلد دوم: موسسه المطبوعات­الدینیه، قم، ...
  • موسوی­خمینی، روح­الله. (۱۳۸۹). تحریرالوسیله (ترجمه)، جلد دوم: موسسه تنظیم و ...
  • موسوی­خمینی، روح­الله. (۱۴۲۰). حاشیه بر رساله ارث ملاهاشم خراسانی: موسسه ...
  • نجاشی، ابوالحسن احمد­بن­علی. (۱۴۰۷). رجال النجاشی: دفتر انتشارات اسلامی، قم ...
  • نجفی، محمدحسن. (۱۴۰۴). جواهرالکلام فی شرح شرایع­الاسلام، جلد سی­ونهم: داراحیاء ...
  • نراقی، احمد­بن­محمدمهدی. (۱۴۱۵). مستندالشیعه فی احکام­الشریعه، جلد نوزدهم: موسسه آل­البیت ...
  • واسطی­زبیدی، محب­الدین.(۱۴۱۴). تاج­العروس من جواهرالقاموس، جلدنوزدهم: دارالفکر، بیروت، چاپ اول ...
  • وجدانی­فخر، قدرت­الله. (۱۳۸۴). الجواهر الفخریه فی شرح الروضه­البهیه، جلد پانزدهم: ...
  • نمایش کامل مراجع