اثربخشی درمان ذهن آگاهی بر کیفیت خواب و فاجعه پنداری درد در زنان مبتلا به پوکی استخوان

مقدمه و هدف: بیماری های فیزیولوژیک مزمن، می توانند برای افراد مبتلا آسیب روان شناختی ایجاد نمایند. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان ذهن آگاهی بر کیفیت خواب و فاجعه پنداری درد در زنان مبتلا به پوکی استخوان شهر اصفهان صورت پذیرفت. روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و مرحله پیگیری ۴۵ روزه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمام زنان مبتلا به پوکی استخوان شهر اصفهان در بازه زمانی مهرماه تا دی ماه سال ۱۳۹۷ بود که به مراکز ارتوپدی خصوصی مراجعه کرده بودند. تعداد نمونه در پژوهش ۲۶ زن مبتلا به پوکی استخوان بود که به شیوه نمونه گیری دردسترس انتخاب و به صورت گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش مداخلات درمانی مربوط به ذهن آگاهی را در ۸ جلسه طی دو ماه به صورت هفته ای یک جلسه ۹۰ دقیقه ای دریافت نمودند. این در حالی بود که گروه گواه هیچگونه مداخله روان شناختی را در طول پژوهش دریافت نکرد. سپس افراد هر دو گروه تحت پس آزمون قرار گرفتند. مرحله پیگیری نیز پس از ۴۵ روز اجرا شد. ابزارهای مورد استفاده شامل مقیاس فاجعه پنداری درد (سالیوان و همکاران، ۱۹۹۵) و پرسشنامه کیفیت خواب پترزبورگ (بویس، رینالدز، برمن و کوپفر، ۱۹۸۹) بود. پس از جمع آوری پرسشنامه ها و استخراج داده های خام، تجزیه و تحلیل داده های حاصل از این پژوهش توسط نرم افزار (SPSS) ویرایش ۲۳  با استفاده از روش های آمار توصیفی و تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر صورت گرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که درمان ذهن آگاهی بر کیفیت خواب (۷۷/۰) و فاجعه پنداری درد (۸۳/۰) در زنان مبتلا به پوکی استخوان در مراحل پس آزمون و پیگیری اثر معنادار دارد (۰۰۱/۰>p). نتیجه گیری: بر این اساس می توان از درمان ذهن آگاهی در جهت بهبود کیفیت خواب و فاجعه پنداری درد در زنان مبتلا به پوکی استخوان استفاده کرد.