سمیت تنفسی حاد اسانس های رزماری و اسطوخودوس و هم افزایی آن ها روی حشره ی کامل سوسک چهارنقطه ای حبوباتCallosobruchus maculatus (Col.: Chrysomelidae) در شرایط آزمایشگاه
محل انتشار: فصلنامه حفاظت گیاهان، دوره: 34، شماره: 2
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 154
فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JPP-34-2_005
تاریخ نمایه سازی: 14 دی 1400
چکیده مقاله:
سوسک چهارنقطه ای حبوبات، Callosobruchus maculatus یکی از آفات کلیدی انواع مختلف حبوباتی مانند لوبیا چشم بلبلی، نخود، عدس، ماش و باقلا بوده و میتواند خسارت وارد کند. برای کنترل آن در سالهای اخیر از آفت کش های سازگار با محیط زیست به ویژه با منشاء گیاهی مورد توجه محققین قرار گرفته است. در این پژوهش سمیت اثرات تنفسی حاد اسانس های گیاه رزماری،Rosmarinus officinalis L. و اسطوخودوس، Lavandula angustifolia Mill و برهم کنش آنها روی حشرات کامل سوسک چهارنقطهای حبوبات مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشهای زیست سنجی اسانسها با غلظتهای ۱۲، ۲۵، ۴۵، ۸۶، ۱۶۶، ۳۲۰ میکرولیتر لیتر هوا روی حشرات کامل ۱ تا ۳ روزه این آفت در دمای ۱ ± ۲۷ درجه سلسیوس، رطوبت نسبی ۵ ± ۶۵ درصد و دورهی نوری ۱۶ ساعت تاریکی و ۸ ساعت روشنایی انجام شد آزمایشها روی مخلوطی از دانه های ماش و لوبیا چشم بلبلی درون ظرف های شیشه ای درب دار به حجم ۶۰ میلیلیتر، داخل انکوباتور انجام شد. شاخص های LC۵۰ و LC۹۰ اسانس ها با نرم افزار POLO-PC محاسبه و تجزیه واریانس آنها با نرم افزار SAS ۹.۱ انجام شد و سمیت تنفسی اسانسها مورد ارزیابی قرارگرفت. نتایج نشان داد که رابطه مستقیمی بین غلظت اسانس و درصد مرگ ومیر وجود دارد. اسانس رزماری نسبت به اسانس اسطوخودوس دارای سمیت بالاتری بود. مقادیر LC۵۰ رزماری و اسطوخودوس به ترتیب ۳۹/۱۷ و ۳۹/۴۰ میکرولیتر بر لیتر هوا بدست آمد. برای بررسی اثرات متقابل این دو اسانس، آزمایش دیگری در غلظتهای پیشین و به نسبت مساوی (۱:۱) از هر اسانس انجام شد و مقدار LC۵۰ مخلوط دو اسانس ۸۴/۱۵ میکرولیتر بر لیتر هوا بهدست آمد. نسبت هم افزایی (SR) این دو اسانس معادل ۸۲/۱ بود که نشان می دهد اسانس های مذکور اثر یکدیگر را تشدید می نمایند. میانگین مرگ ومیر ناشی از سمیت تنفسی اسانس های اسطوخودوس، رزماری و مخلوط آن ها به ترتیب ۲۹/۶۱، ۳۸/ ۷۷ و ۵۸/۸۱ درصد بهدست آمد.
نویسندگان
رضا لطیفی زاده
دانشگاه بوعلی سینا
محمد خانجانی
دانشگاه بوعلی سینا
بابک ظهیری
دانشگاه بو علی سینا همدان
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :