روندیابی سیلاب در مخزن سد شهید مدنی (ونیار) در حالات پر و خالی مخزن باپیش بینی هیدروگرافهای خروجی از آن

روندیابی جریان یک روش ریاضی برای پیش بینی تغییرات حجم، سرعت و شکل یک موج سیل در یک کانال به صورت تابعی از زمان میباشد که اهمیت زیادی در مهندسی رودخانه، کنترل و کاهش خطرات سیل، حفاظت رودخانه، مدلسازی جریان در مخازن و سرریزها دارد. حل مسئله روندیابی سیلاب بسته به شرایط و اطلاعات موجود از رودخانه میتواند به روشهای هیدرولیکی و هیدرولوژیکی انجام پذیرد. در این تحقیق به روش هیدرولیکی با استفاده از نرم افزار HEC-RAS سیلابهای ورودی به مخزن سد ونیار با دوره بازگشت ۲۵ ساله تحت دو سناریوی " در شرایط خالی مخزن " و " در شرایط تراز نرمال ( مخزن پر)"مدل شده و عملکرد سرریز و تخلیه کننده های تحتانی سد بر اثر سیلابهای مدل شده بررسی گردیده است وسناریو های مختلف جهت مدیریت مخزن و حفظ ایمنی سد در اثر سیلابهای وارده ارائه و مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق بیانگر این مطلب است که در حالت بروز سیلاب با دوره بازگشت ۲۵ ساله، با توجه به اینکه حجم کل هیدروگراف سیلاب ۲۵ ساله حدود ۴۸/۴ میلیون متر مکعب بوده، و همچنین نراز نرمال مخزن ۱۴۹۸ متر می باشد ،این سیلاب در شرایط مخزن خالی در مخزن تسکین خواهد یافت. در شرایط مخزن خالی و دریچه های تحتانی باز سیلاب ۲۵ ساله پس از طی زمان ۲ روزو ۱۵ ساعت و ۴۰ دقیقه به محل سد رسیده و با توجه به اینکه ماکزیمم تراز سطح آب رخ داده کمتر از تراز سرریز مخزن می باشد، سرریز وارد عمل نمی گردد. تخلیه کننده تحتانی نیز پس از ۲ روزو ۲۰ ساعت و ۱۰ دقیقه از آغاز سیلاب وارد عمل شده است و در بازه مدلسازی ۴۴/۵ میلیون متر مکعب را از مخزن خالی کرده است.در سناریوی سیلاب با دوره بازگشت ۲۵ ساله و در شرایط مخزن خالی و دریچه های تحتانی بسته، پیشبینی میشود تمام سیلاب بدون سرریز در داخل مخزن تسکین یابد. همچنین ماکزیمم تراز سطح آب رخ داده در مخزن بیشتر از رقم سناریوی قبلی بوده است. پس از گذشت ۱۲ ساعت از رسیدن سیلاب به محل سد، تراز سطح آب در مخزن به ۱۴۸۱ متر رسیده است. با توجه به تسکین کامل سیلاب در مخزن، هیچ گونه تخلیه و سرریز جریان از محل سد رخ نداده است.در سناریوی سیلاب با دوره بازگشت ۲۵ ساله و در شرایط مخزن پر و باز نمودن دریچه های تحتانی ، سرریز وارد عمل نشده و سیلاب توسط تخلیه کننده تحتانی از سد خارج شده است. حجم کل سیلاب تخلیه شده در بازه مدلسازی حدود ۱۳۹/۷ میلیون متر مکعب بوده است.در سناریوی سیلاب با دوره بازگشت ۲۵ ساله و در شرایط مخزن پر و دریچه های تحتانی بسته ،ماکزیمم تراز سطح آب رخ داده در مخزن ۱۴۹۸/۹ متر میباشد. سرریز پس از گذشت ۱ روزو ۹ ساعت و ۳۵ دقیقه از آغاز سیلاب وارد عمل شده است. دبی بیشینه تخلیه شده توسط سرریز در حدود ۶۶/۵ متر مکعب بر ثانیه می باشد. حجم سیلاب تخلیه شده در بازه شبیه سازی نیز در حدود ۴۰/۵ میلیون متر مکعب بوده است