نگاهی به ویژگی های هدایت و رهبری فرماندهان در دوران دفاع مقدس

مطالعهتاریخ جوامع مختلف نشان می دهد، مدیریت و رهبری، مهم ترین و موثرترین عامل تحولات تاریخی و رشد و تکامل جوامع انسانی بوده است. در دفاع مقدس عوامل گوناگونی به صورت یک جریان سیستماتیک موجب پیروزی رزمندگان اسلام گردید. مدیریت و رهبری فرماندهان، نقش موثری در به کارگیری کارآمد منابع انسانی و مادی داشته است. از این رو ثبت و تحلیل تجارب گوناگون حاصل از آن، می تواند موجب رشد علمی، فرهنگی و تاریخی جامعه گردد. هدف این مقاله تبیین برخی ویژگی های هدایت و رهبری فرماندهان دوران دفاع مقدس بر اساس نظریه های رهبری می باشد. فرماندهان دفاع مقدس بر اساس ویژگی های خاص خود، مانند: هوش و ذکاوت، قدرت سازگاری، توانایی برانگیختن خود و پیروان، احساس تکلیف، اعتماد به نفس و اطمینان به وعده های الهی، با همکاری پیروانی  که عموما دارای انگیزه های الهی، اخلاص، بلوغ، تعهد و تبعیت بالا از فرماندهان خود بودند، متناسب با شرایط و موقعیت از سبک های مختلف رهبری (اقتضایی با در نظر گرفتن ارزش های والای انسانی) استفاده می کردند. در این میان توجه به اوضاع دشوار و پیچیده دفاع مقدس مانند: تحریم های بین المللی، اتحاد جبهه کفر با ارتش بعث عراق علیه جمهوری اسلامی، کمبود نیروهای آموزش دیده و تجهیزات و امکانات در ابتدای جنگ قابل توجه است.