بازخوانی شیوه های طبقه بندی طرح و نقش پارچه های تاریخی ایران
محل انتشار: فصلنامه جلوه هنر، دوره: 11، شماره: 2
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 342
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JJHJOR-11-2_005
تاریخ نمایه سازی: 19 دی 1400
چکیده مقاله:
در عمده مطالعات پارچههای دست بافت ایرانی از منظر طرح و نقش، ترکیب ظاهری پارچههای ادوار مختلف به صورت مضمونی و با گروهبندی انسانی، جانوری، گیاهی، هندسی و انواع دیگر نظیر آن، بررسی شده است. بازخورد نهایی این روش، معمولا به جهت عدم قطعیت، در دایره توصیف محدود میماند؛ چرا که با فقدان ثبات لازم برای یک طبقهبندی محرز، هر پژوهشگری برای حصول نتیجه مورد نظر، به حد بضاعت و متناسب با اهداف تحقیقی خود، آن را دگرگون میکند. برای ترمیم این نقص، نگارندگان به این پرسش میپردازند: چگونه میتوان با نظر به اصول هنرهای سنتی درباره شیوههای گسترش نقش در زمینه طرح، نسبت به طبقهبندی انواع پارچههای تاریخی ایران اقدام نمود؟ این مقاله، به شیوه توصیفی تحلیلی، نشان میدهد تقسیم موضوعی به جهت ناکارآمدبودن، به نوعی پراکندگی بهظاهر باقاعده انجامیده است. درصورتیکه با تاسی به طبقهبندی رایج در هنرهای سنتی، بر اساس شیوه گسترش نقش در زمینه طرح -که نتایج آن پیشتر در هنر همعرض نساجی سنتی، یعنی قالیبافی نیز به آزمون درآمده- میتوان ردهبندی دقیقتر با چهارچوب ساختاری مشخص، ایجاد کرد؛ که پارچه های دست بافت ادوار مختلف ایران، تا به امروز، در آن قابل تعریف باشد. در این رویکرد، با برقراری تمایز میان اصطلاحات طرح و نقش، هر نقش، میتواند در بستر هر طرح قرار گیرد و درعین حال، تطور بنیادی در هویت آن، ایجاد نکند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
فاطمه کاتب
استاد گروه پژوهش هنر دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران
آمنه مافی تبار
دکتری پژوهش،هنر دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران، نویسنده مسئول
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :