مطالعه و شناخت نقوش جاندار بر روی سفالینه های نیشابور (در قرن سوم و چهارم ه .ق)
محل انتشار: فصلنامه جلوه هنر، دوره: 10، شماره: 1
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 218
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JJHJOR-10-1_001
تاریخ نمایه سازی: 19 دی 1400
چکیده مقاله:
نقشمایه ها در هنر سفالگری حامل مفاهیم و مضامینی است، که تجلیگر جهانبینی جوامع بشری به شمار می آیند؛ نقوشی که بر سفال نقش می بندد، بیانگر میراثی است که در آن بستر به وجود آمدهاند. تحقیق پیش رو، به بررسی و تحلیل نقوش جاندار برروی سفالینههای نیشابور در دوره سامانیان میپردازد؛ که جزو زیباترین و اسرارآمیزترین نقوش سفالینههای اسلامی محسوب می شوند. اهداف این پژوهش عبارتند از: شناخت مفاهیم و مضامین آنها و مشخص کردن عواملی که در نقش کردن نقوش جاندار برروی سفالینههای دوران مزبور دخیل بوده اند. لازم به ذکر است که تاکنون در رابطه با این نقش مایهها در هنر سفالگری اسلامی، نظریههای گوناگون مطرح شدهاست؛ اما اغلب آنها مصادیق مستدل و مستندی را در این زمینه ارائه نکرده اند. بدیهی است که اطلاعات مستخرج از نمونههای به کار رفته در سفالگری نیشابور در دوران سامانی، میتواند تا حدود زیادی راهگشای بسیاری از ابهامات موجود در این زمینه و شناخت هرچه بیش تر نقوش جاندار بر روی این سفالینهها باشد. از همین رو می کوشیم، ابعاد مختلف مفهومی و محتوایی و نمادین نقشمایههای مزبور را به صورت مستند، با روش پژوهشی توصیفی – تحلیلی، و تکیه بر روش کتابخانه ای مورد بحث و تحلیل قرار دهیم. بنابر مهمترین یافتههای تحقیق، عامل واحدی را نمیتوان به عنوان تنها عامل نقش کردن نقوش جاندار بر سفالینههای نیشابور ذکر کرد؛ بلکه مجموعهای از عوامل و منابع شناخته و ناشناخته در نقشکردن آنها دخیل بودهاند که از مهمترین منابع شناخته شده آنها، رواج و رونق ادبیات و فرهنگ ایرانزمین در دوره سامانی، علاقه خاندان پادشاهی سامانی به فرهنگ و هنر و اساطیر ایرانباستان و ابداعات هنرمندان طراح سفال از محیط و طبیعت اطراف خود میباشد. گردآوری اطلاعات نیز، از طریق کتابخانه ای، منابع مکتوب، تصویری و الکترونیکی صورت گرفته است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
فرید احمدزاده
کارشناس ارشد باستان شناسی، دانشگاه هنراصفهان، ایران، نویسنده مسئول.
سید هاشم حسینی
استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه هنر اصفهان، ایران
لیلا زنگنه
کارشناس ارشد باستان شناسی، دانشگاه بیرجند، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :