رفتار عناصر اصلی و کمیاب کانی تورمالین در پگماتیت های منگاوی و گنجنامه (استان همدان)
محل انتشار: فصلنامه پترولوژی، دوره: 7، شماره: 27
سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 166
فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJPU-7-27_001
تاریخ نمایه سازی: 19 دی 1400
چکیده مقاله:
پگماتیت های منگاوی (جنوب خاوری همدان) و گنجنامه (جنوب باختری همدان) بخشی از توده گرانیتوییدی الوند در پهنه سنندج-سیرجان هستند. ترکیب تورمالین ها در منطقه منگاوی شورل و در منطقه گنجنامه شورل-فویتیت است. در تورمالین های گنجنامه، مقدار Al و به تناسب با آن، مقدار جایگاه خالی X بیشتر از منطقه منگاوی است؛ اما در کل، جانشینی های اصلی در هر دو نوع تورمالین از انواع پروتون زایی و افزایش آلومینیم و جانشینی هایی است که در آنها افزایش Al و جایگاه خالی X و کاهش Fe روی می دهد. جانشینی نوع اول به پیدایش اولنیت منجر شده و دومی موجب پیدایش فویتیت و تورمالین های حاوی آلومینیم و جایگاه خالی X شده است. نبود ترکیب دراویت و وجود Fe# بیش از ۸/۰ در همه نمونه های آنالیزشده نشان دهنده ماگمایی بودن تورمالین در این پگماتیت هاست. افزون بر این، وجود جانشینی هایی از نوع جایگاه خالی X و Na+Al (سازندگان اولنیت) را می توان نشان دهنده ماگمایی بودن تورمالین دانست؛ زیراکه عناصر مورد نیاز تورمالین (بور، آهن، سدیم و آلومینیم) از خود سیال ماگمایی تامین شده است. مقدار HREE ها در تورمالین های منگاوی به علت همراهی با گارنت بسیار کم است؛ اما تورمالین های گنجنامه در نبود گارنت دارای مقدار بالایی از این عناصر هستند. ازاین رو، اگرچه تورمالین ها دارای جانشینی های گسترده ای هستند؛ اما تمایل چندانی به جذب عناصر خاکی نادر ندارند. کانی های همایند (پاراژنز) تورمالین بیشترین تاثیر را در کنترل مقدار عناصر خاکی نادر آن دارند.
نویسندگان
احمد احمدی خلجی
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
زهرا طهماسبی
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
فرهاد زال
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
زهرا شعبانی
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :