تحلیل تاویلات شیعه با تاکید بر انتقادات زرکشی

زرکشی از منتقدان اهل سنت، تاویلات شیعه را به دلیل تاویل بسیاری از آیات بر ائمه(ع)، مخالف با عقل و شرع دانسته است و برای تایید نظر خود به تعدادی از تاویلات شیعه استناد می کند و آنها را نادرست می داند. در این راستا پس از بررسی دیدگاه وی در مورد بطن و تاویل به نمونه هایی از تفاسیر باطنی شیعه، بر مبنای روایات و منطبق با معیارهای صحت بطن و تاویل اهل سنت پرداخته خواهد شد. یافته های حاصل از پژوهش این است که عمده تاویلات شیعه از نوع جری و تطبیق است که روایاتی دلالت بر آن دارند و مورد تایید اهل سنت نیز هستند و در مواردی نیز آیه دارای مصادیق مختلفی است؛ ازجمله: ۱- بیان مصداق خاص: در برخی آیات، هم سبب نزول و هم مصادیق آن خاص است؛ مانند آیات ولایت، اولی الامر... ۲- بیان مصداق عام: لفظ و معنا صلاحیت پذیرش مصادیق متعدد را دارد. ۳- بیان مصداق اتم و اکمل: آیه مصادیق متعددی دارد که دارای مرتبه یکسانی نیستند و بعضی افرادش در مرتبه بالاتری قرار دارند. بنابراین سعی بر آن است که به تحلیل و بررسی تاویلات شیعه پرداخته شود تا تاویلات آیات بر اهل بیت(ع) روشن شود.