منظرشبانه شهر (رویکردی درطرح راهبردی نورپردازی شهر مشهد)

طراحی شهری به عنوان دانشی که ارتقاء کیفی محیط شهری را بر اساس ادراک و رفتار شهروندان مد نظر دارد، بیان می دارد که شب و فضای شهری شبانه بخش مهمی از زندگی را تشکیل می دهند. از اینرو می توان گفت، نورپردازی تعریف کننده هویت و سیمای شبانه شهر است و طراحی روشنایی شهری نه تنها موضوعی صرفا تزئینی نیست، بلکه روشی در جهت تامین امنیت و آرامش بیشتر محیط می باشد. در مقاله حاضر سعی بر آن شد، تا با بیان ضرورت وجود نور به عنوان یکی از اصلی ترین عناصر منظر شهری، به بررسی نقش نورپردازی در تامین ارتقاء کیفیت زندگی شبانه در کلان شهر مشهد۳ پرداخته شود. به همین منظور برای نشان دادن تاثیر روشنایی بر عملکرد انسان در جامعه و زندگی شبانه، به بررسی این مهم در ارتقاء کیفیت محیطی از جهات مختلف فیزیکی و روحی پرداخته شد و در نهایت با مراجعه به منابع مختلف، انجام مطالعات میدانی و کتابخانه ای و بهره مندی از مدل اورگون، سعی به تدوین دستورالعملها، ضوابط و تعریف پروژه های موضعی در شهر گردید و با یک بررسی کلی پیرامون عوامل موثر بر ایجاد روشنایی مناسب شهری، پیشنهاداتی در زمینه ساماندهی وضعیت نور در شهر مشهد مطرح گردید. نتایج بررسی ها نشان داد تداوم حیات شهر در شب به واسطه دستاوردها و امکانات آن می تواند به عنوان برنامه راهبردی منظر شبانه شهر مشهد هدف های مهمی همچون توسعه حیات مدنی از طریق تبادلات اجتماعی و بهره وری فضاهای شهری، عدالت اجتماعی از طریق همه شمول کردن فضاهای جمعی، توسعه اقتصادی با ایجاد فرصت های جدید سرمایه گذاری و گردشگری شهری، تقویت هویت فرهنگی مذهبی با تاکید بر نمادهای فرهنگی و در نتیجه ارتقای وجهه و شان شهر مشهد در مقیاس ملی و بین المللی را به ارمغان آورد.