اثر تنش کم آبی بر عملکرد، شاخص های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی دو توده طالبی بومی ایران

کمبود آب یکی از عوامل محیطی مهم محدود کننده رشد گیاه و تولید محصول است. به منظور ارزیابی تحمل به تنش کم آبی دو توده طالبی ایرانی، آزمایشی در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه زنجان در سال ۱۳۹۳ انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (۱۰۰، ۶۶ و ۳۳ درصد نیاز آبی گیاه) و دو توده طالبی شامل تیل زرد و تیل سبز بود. در این آزمایش، شاخص های: کلروفیل، کاروتنوئید، محتوای پرولین، محتوای نسبی آب برگ، آسکوربیک اسید، فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز، عملکرد و کارآیی مصرف آب ارزیابی شد. بر اساس نتایج به دست آمده در پژوهش حاضر، تنش کم آبی به طور معنی داری میزان پرولین، فعالیت آنزیم کاتالاز و پراکسیداز و کارآیی مصرف آب را افزایش و محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل و عملکرد را کاهش داد. بیشترین افزایش در میزان پرولین (۸/۳۴ درصد)، فعالیت آنزیم کاتالاز (۱۸ درصد) و پراکسیداز (۳/۴۲ درصد) و کاهش محتوای نسبی آب برگ (۸ درصد) و عملکرد (۶/۶۱ درصد) در سطح کم آبیاری۳۳ درصد نیاز آبی گیاه حاصل شد. توده ها هم در صفات پرولین، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل، فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز نسبت به هم تفاوت معنی دار داشتند. حداکثر مقدار عملکرد و کارآیی مصرف آب در توده تیل زرد مشاهده گردید. با توجه به نتایج اثر متقابل، توده های تیل سبز و تیل زرد به ترتیب با ۶/۶۳ درصد و ۷/۵۹ درصد کاهش عملکرد در اثر افزایش تنش کم آبی (۳۳ درصد نیاز آبی گیاه)، هر دو توده حساس به تنش کم آبی هستند.