تحلیل و بررسی رابطه عقل و نقل در اندیشه کلامی شیخ صدوق

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 214

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_KSIU-23-78_007

تاریخ نمایه سازی: 22 دی 1400

چکیده مقاله:

هدف: ضرورت سره سازی عقل گرایی متکلمان شیعه و تمرکز بر مقاطع پر اهمیت تفکر کلامی در راستای تقویت کارایی و پاسخگویی به موضوعات مستحدثه اعتقادی، ایجاب می کند تحقیقات منظم و متقن در این حوزه انجام شود. روش: در این تحقیق از روش تحلیلی- توصیفی، کتابخانه ای و شناسایی منابع پژوهش اسنادی استفاده شده است. یافته ها ونتیجه گیری: شیخ صدوق تمایز واضحی بین عقل و وحی نمی بیندو عقل را به مدد وحی راهگشا می داند. وی معتقد است که بالاترین درجه عقل در نزد انبیا و ائمه معصومین(ع) وجود دارد و عقلا و فلاسفه با نهایت تلاش خود سعی می کنند به فهم سخنان ایشان نایل شوند. او می گوید: خداوند امری را مقرر نمی کند مگر اینکه صورتی از حقیقت آن امر را در عقل انسان قرار می دهد. ایشان از عقل در حوزه های مختلفی مانند خداشناسی، نبوت و امامت، تقیه وامور مربوط به رجعت و معاد استفاده می کند.

کلیدواژه ها:

رابطه عقل و نقل ، عقلانیت ، اندیشه کلامی صدوق

نویسندگان

حسن مهرنیا

دکترای فلسفه، استادیار گروه فلسفه، دانشکده الهیات پردیس فارابی دانشگاه تهران

سید عبدالرحیم حسینی

دانشیار گروه الهیات، دانشکده الهیات پردیس فارابی دانشگاه تهران.

موسی بیات

دکترای مدرسی معارف اسلامی، گرایش مبانی نظری اسلام. دانشکده الهیات پردیس فارابی دانشگاه تهران،مربی گروه معارف اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی تهران شمال.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم.. ...
  • نهج البلاغه. سید جعفر شهیدی(۱۳۷۹). تهران: علمی فرهنگی.. ...
  • آزاد ارمکی، تقی(۱۳۸۶). تفکر اجتماعی مسلمین از آغاز تا دوره ...
  • آکوچکیان، عبدالحمید(۱۳۹۳). بازخوانی عقلانیت معطوف به پیشرفت. تهران: مرکز الگوی ...
  • آگاه، محمد(۱۳۸۹). «بررسی عقلانیت پیامبر اسلام و عقلانیت مدرن». مجموعه ...
  • ابن خلدون، عبدالرحمان(۱۳۹۳). مقدمه. محمد پروین گنابادی. تهران: علمی فرهنگی.. ...
  • ابن رشد،محمدابن احمد(۱۳۸۴)تهافت التهافت،حلبی،علی اصغر،تهران،جامی.. ...
  • برنجکار، رضا و ریحانه هاشمی(۱۳۹۳). «عقل گرایی در مدرسه امامیه ...
  • جبرئیلی، صفرعلی(۱۳۸۴). «کلام اسلامی، عوامل و زمینه های پیدایی». قبسات، ...
  • جوادی آملی، عبدالله(۱۳۸۶). منزلت عقل در هندسه معرفت دینی. قم: ...
  • حسینی، سید عبدالرحیم(۱۳۹۳). «بایسته های عقلانیت در حکمت متعالیه». فلسفه ...
  • خسروپناه، عبدالحسین و همکاران(۱۳۹۶). منظومه فکری آیت الله خامنه ای. ...
  • رضایی، جعفر(۱۳۹۳). «جایگاه عقل در کلام امامیه در مدرسه کلامی ...
  • ژیلسون، اتین(۱۳۸۹). تاریخ فلسفه مسیحی در قرون وسطی. ترجمه رضا ...
  • صدوق،محمد(بی تا). المواعظ. عزیزالله عطاردی. تهران: مرتضوی. ...
  • صدوق،محمد(۱۴۱۳) الاعتقادات،قم،کنگره هزاره شیخ مفید. ...
  • صدوق،محمد(۱۳۹۶). توحید. محمدعلی سلطانی. تهران: ارمغان طوبی.. ...
  • صدوق، محمد(۱۳۹۵/الف). رسائل(اعتقادات، فضائل الشیعه، صفات الشیعه، مصادقه الاخوان، مواعظ). ...
  • صدوق، محمد(۱۳۹۵/ب). علل الشرایع، ج ۱ و ۲. محمدعلی سلطانی. ...
  • صدوق، محمد(۱۴۱۴،۱۳۹۵ ق.). کمال الدین و تمام النعمه، ج ۱. ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین(۱۳۹۳). تفسیر المیزان، ج ۵. [بی جا]. اسماعیلیان.. ...
  • قنبری، حسن(۱۳۹۳). «عقلانیت ایمان از نظر سویین برن». فلسفه دین، ...
  • کاشفی، محمدرضا(۱۳۸۶). کلام شیعه؛ ویژگی ها و مختصات. تهران: پژوهشگاه ...
  • محمدی ری شهری، محمد(۱۳۷۷). میزان الحکمه. تهران: دارالحدیث.. ...
  • مسعودی، جهانگیر و مریم زارعی(۱۳۹۵). «روش شناسی کلامی صدوق». پژوهشنامه ...
  • مطهری، مرتضی(۱۳۷۴). آشنایی با قرآن. تهران: صدرا.. ...
  • مفید، محمد بن نعمان(۱۴۱۳). اوائل المقالات من مذاهب المختارات.قم: کنگره ...
  • مک درموت، مارتین(۱۳۶۳). اندیشه های کلامی شیخ مفید، ترجم احمدآرام. ...
  • مهدوی راد، محمدعلی و نرگس زرگر(۱۳۹۰). «نقش عقل در فهم ...
  • یثربی، یحیی(۱۳۸۹). «تعالیم پیامبر اعظم(ص) و معیارهای عقلانیت انسان معاصر». ...
  • Qur'an.. ...
  • Nahj al-Balaghah. Seyyed Jafar Shahidi (۲۰۰۰). Tehran: Cultural Science.. ...
  • Agah, Mohammad (۲۰۱۰). "The Study of the Rationality of the ...
  • Akochkian, Abdolhamid (۲۰۱۴). Reflection of Progressive Rationality. Tehran: Center for ...
  • Azad Armaki, Taghi (۲۰۰۷). Social Thought of Muslims from the ...
  • Berenjkar, Reza & Reihane Hashemi (۲۰۱۴). "Rationalism at Imamieh School ...
  • Ebne Khaldun, Abdolrahman (۲۰۱۴). Moghadameh. Introduction by Mohamad Parvin Gonabadi. ...
  • Ghanbari, Hasan (۲۰۱۴). "The Rationality of Faith in Sweene Bern ...
  • Hosseini, Seied Abdolrahim (۲۰۱۴). "The Requirements of Rationality in the ...
  • Javadi Amoli, Abdollah (۲۰۰۷). The Dignity of Reason in Religious ...
  • Jebreili, Safar Ali (۲۰۰۵). "Islamic Theology, the Factors of the ...
  • Kashefi, Mohamad Reza (۲۰۰۷). Shiite Verbal and Attributes. Tehran: Features ...
  • Khosropanah, Abdolhossein and Others (۲۰۱۷). Ayatollah Khamenei's Intellectual System. Tehran: ...
  • Mahdavi Rad, Mohammad Ali & Narges Zargar (۲۰۱۱). "The Role ...
  • Makdermot, Martin (۱۹۸۴). Theological Thoughts of Sheikh Mofid. Ahmad Aram. ...
  • Masudi, Jahangir & Maryam Zarei (۲۰۱۶). "Sadough's Theological Methodology". Verbal ...
  • Mofid, Mahamad ben Noman (۱۴۱۳ AH). Early Articles of the ...
  • Mohamadi Rey Shahri, Mohammad (۱۹۹۸). Al-Khatmah Measure, Cover ۶. Tehran: ...
  • Motahari, Morteza (۱۹۹۶). Introduction to the Qur'an. Tehran: Sadra.‎. ...
  • Rezaie, Jafar (۲۰۱۴). "The Position of Reason in the Words ...
  • Sadukh, M. (۲۰۱۶). Causes of Islam, Cover ۱-۲. Soltani. Tehran: ...
  • Sadukh, M. (۱۳۹۵ AH). Kamal al-Din and the Itmam al-Naima, ...
  • Sadukh, M. (۲۰۱۶). Rasael (Beliefs, Virtues of al-Shi'a, Traits of ...
  • Sadukh, M. (?). The Home of Allocution. Atari. Tehran: Mortazavi.. ...
  • Sadukh, M. (۲۰۱۷). Theism. Soltani. Tehran: Armaghan Toba‎.. ...
  • Tabatabaie, S.M.H. (۲۰۱۴). Interpretation of al-Mizan, Cover ۵. Ismailian.. ...
  • Yasrebi, S. Yahya (۲۰۱۰). "The Messages of the Prophet and ...
  • ‎Zhilson, Atin (۲۰۱۰). The History of Christian Philosophy in the ...
  • نمایش کامل مراجع